Koluszki
KoluszkiKoluszki (
ros.
Колюшки) –
miasto
w
woj. łódzkim
, w
powiecie łódzkim wschodnim
, siedziba
gminy miejsko-wiejskiej Koluszki
.
W latach 1975-1998
miasto administracyjnie należało do
woj. piotrkowskiego
. Miasto położone na Równinie Koluszkowskiej, pomiędzy Wysoczyzną Rawską a wyniesieniami Garbu Łódzkiego – pozostałością dawnych
lodowców
, na skraju źródłowego odcinka doliny rzeki
Mrogi
. Duży
węzeł kolejowy
oraz ośrodek przemysłowy (
odlewnia
). Baza paliw płynnych, połączona rurociągiem z rafinerią w Płocku. Lokalny ośrodek usługowy.
Prawa miejskie
od 1949 roku. W mieście działa klub sportowy KKS Koluszki (piłka nożna 5 liga), oraz Klub Żeglarski Horyzont. W Koluszkach znajduje się, jedyny w Polsce, Wydział Niedoręczalnych Przesyłek Poczty Polskiej. Gromadzone są tu przesyłki, których z różnych powodów nie można doręczyć adresatowi, ani też zwrócić nadawcy. Przesyłki przechowywane są przez okres ok. 13 miesięcy, a następnie wystawiane na ogólnodostępny przetarg publiczny (aukcję). W czasie takiej aukcji (organizowanej raz na kwartał) sprzedawanych jest kilka tysięcy różnych artykułów. Dwie części miastaKoluszki dzielą się na część wschodnią i zachodnią. Oś podziału stanowią linie kolejowe. Głównym sposobem przedostawania się przez nie jest najdłuższe w Polsce przejście podziemne
PKP
, znajdujące się pod peronami. Oprócz przejścia podziemnego istnieją tylko dwa sposoby przedostania się na drugą część Koluszek: wiadukt kolejowy (ul. Przejazd) i
przejazd kolejowy strzeżony
(ul. Wyspiańskiego). Historia- 1399 – pierwsza wzmianka o Koluszkach, kiedy to wieś Coluszcovice została zarejestrowana w księgach sądowych. Koluszki wchodziły w skład ówczesnego
powiatu brzezińskiego
należącego do
województwa łęczyckiego
.
- XIV/XV wiek – poprzez Koluszki przechodził ważny szlak handlowy, zwany bałtycko-ruskim. Wiódł on od
Łęczycy
, przez Brzeziny, Koluszki,
Inowłódz
,
Opoczno
do
Sandomierza
- 1775 – w Koluszkach mieszka 41 osób w 13 domach
- 1790 – Koluszki posiadają 19 domów,
młyn
,
browar
,
karczmę
i
tartak
- 1797 – w pobliżu osady powstały cztery kolonie czynszowe, w których zamieszkiwało 20 rodzin kolonistów niemieckich. Osady te to Katarzynów, Felicjanów, Stefanów i Słotwiny
- 1831 – powstaje część obecnych Koluszek – Kowalszczyzna, w której istnieje folwark i kolonia Wypalenisko
- koniec XIX wieku – wszystkie wyżej wymienione miejscowości weszły w skład osady Koluszki
- 2 września 1846 – po raz pierwszy z Koluszek do Piotrkowa Trybunalskiego wyrusza pociąg na linii
Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej
- 19 listopada 1865 – połączenie kolejowe Koluszek z Łodzią Fabryczną (Droga Żelazna Fabryczno-Łódzka). W 1863 roku pojawił się projekt budowy linii
Rokiciny
–
Łódź
–
Kalisz
, który został odrzucony. Powodem odmowy stała się doktryna wojenna Rosji, która zakładała, że dzięki rzadkiej sieci kolejowej na terenie Królestwa Polskiego ewentualny atak na Rosję będzie mocno spowolniony. Dopiero w 1864 roku wykonano projekt połączenia Łodzi z koleją Warszawsko–Wiedeńską, który zawierał również wariant jej ewentualnego przedłużenia do Kalisza. Projekt przyjęto, lecz jedynie w wariancie do Łodzi, bez pozwolenia na przedłużenie trasy. Według koncesji stacja węzłowa miała się znajdować między Rogowem, a Rokicinami, a na ostateczną pozycję wybrano Koluszki. Koncesja obejmowała eksploatację linii przez kolejne 75 lat. Prace budowlane trwały trzy miesiące i zostały przeprowadzone w roku 1865, jednak pociągi pasażerskie ruszyły dopiero rok później. Przy budowie linii pracowało 2400 osób.
- od 1867 w
Guberni Piotrkowskiej
- 1885 - budowa odnogi
Drogi Żelaznej Iwangorodzko-Dąbrowskiej
z Koluszek do Skarżyska Kamiennej przez
Tomaszów Mazowiecki
oraz wybudowanie linii kolejowej do
Łodzi
(Stacja
Łódź Kaliska
) i połączenie jej z
Pabianicami
,
Zduńską Wolą
,
Kaliszem
i
Poznaniem
- koniec XIX wieku – po obu stronach linii kolejowej zaczęło rozwijać się budownictwo mieszkalne, w początkowym okresie bezplanowe i chaotyczne. Wytyczane ulice nie miały twardej nawierzchni i kanalizacji. Jednak istniejące połączenie z ośrodkami miejskimi miało wpływ na dalszą rozbudowę Koluszek. Ulice: Brzezińska i 3 Maja stają się najważniejszymi ulicami osady. Wybudowano tu budynek stacyjny,
wieżę ciśnień
oraz budynki murowane z czerwonej
cegły
dla
kolejarzy
- 1883 – w osadzie mieszkało 399 mieszkańców
- początek XX wieku - rodziny kolejarskie stanowią ok. 50% mieszkańców. Pozostałą grupę stanowią rolnicy, kupcy, rzemieślnicy oraz dojeżdżający do pracy w Łodzi
- 1904 – powstanie parafii rzymskokatolickiej pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP. Pierwszym proboszczem zostaje ksiądz Ignacy Dąbrowski. Powstaje
Ochotnicza Straż Pożarna
oraz targowisko (wtorek staje się dniem targowym dla Koluszek)
- 1914 – wybuch
I wojny światowej
zahamował rozwój osady
- 1917 – Koło Polskiej Macierzy tworzy Koedukacyjne Gimnazjum i Liceum Humanistyczne
- 1921 – Koluszki liczą niespełna 1400 mieszkańców, z czego 29% stanowią Żydzi[1]
- 1930 – w osadzie Koluszki zamieszkiwało 3557 osób
- 1936 – na posiedzeniu Sejmiku Powiatowego w
Brzezinach
podjęto decyzję wystąpienia do władz wojewódzkich o powołanie
miasta
Koluszki
- wiosna 1941 – utworzenie w Koluszkach przez Niemców getta dla ok. 2000 Żydów[1]
- październik 1942 – wywiezienie Żydów do obozu zagłady w Treblince, gdzie zostali wymordowani[1]
- 18 stycznia 1945 – wyzwolenie Koluszek spod
okupacji niemieckiej
- 28 kwietnia 1949 – nadanie gromadzie Koluszki-Kolonia praw miejskich, zmiana nazwy na Koluszki (najstarsza część Koluszek nie weszła w skład nowo powstałego miasta ani gminy)
- 1968 – rozpoczęcie eksploatacji rurociągów produktów naftowych Płock – Koluszki
- 1975 – wybudowanie wiaduktu nad torami kolejowymi
- 1975 – na podstawie zmienionego
podziału administracyjnego
, Koluszki włączono do nowo powstałego
województwa piotrkowskiego
- 1976 - amerykańska firma Swindell-Dressler wybudowała odlewnię żeliwa, zakładowi nadano nazwę "Koluszki"
- 14 grudnia 1981 – w odpowiedzi na wprowadzenie w kraju stanu wojennego, wybucha w Odlewni Żeliwa "Koluszki" 12 godzinny strajk okupacyjny
- 1999 – Koluszki w
województwie łódzkim
i
powiecie łódzkim wschodnim
PołożenieMiasto położone jest na skraju
Mazowsza
, łączy łagodne równiny Niżu Środkowo-Polskiego z falistymi wyniesieniami
Garbu Łódzkiego
- pozostałością dawnych lodowców. Dolina rzeki
Mrogi
rozcina tereny na północny zachód od miasta[2]. Miasto (wg
Google Maps
) położone jest w odległości: Edukacja
W mieście działają 3
przedszkola
, 2
szkoły podstawowe
, 2
gimnazja
, 1
Liceum ogólnokształcące
oraz 2
Zespoły Szkół Ponadgimnazjalnych
, a także Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy. Hipotezy dotyczące nazwy- Pierwszym właścicielem miejscowości był Koluch a następnie jego syn Koluszek.
- Nazwa Koluszki pochodzi od ryby zwanej "Koluszka", która stanowiła bogactwo pobliskich stawów i rozlewisk.
Znane osoby związane z Koluszkami Osiedla w Koluszkach- Osiedle Czarneckiego
- Osiedle Głowackiego
- Osiedle 11 Listopada
- Osiedle Łódzkie
- Osiedle Łódzkie II
- Osiedle Natolin
- Osiedle Staromiejskie
- Osiedle Warszawskie
- Osiedle Zieleń Południe
- Osiedle Sikorskiego
- Osiedle Andersa
TransportPrzez miasto przebiegają dwie drogi wojewódzkie KolejMiasto stanowi ważny węzeł kolejowy Inne instytucje w mieście- Miejski Ośrodek Kultury w Koluszkach
- Zakład Usług Komunalnych
- Ośrodek Sportu i Rekreacji
- Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Strzemińskiego
- Biuro Powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Religia Zobacz też Linki zewnętrznePrzypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Koluszki":
Tomaszów Mazowiecki
...
Skierniewice
...
Łódź
...
Dworzec kolejowy
dworce przesiadkowe mają główny budynek recepcyjny położony na obszernym peronie środkowym (np. Koluszki);Specyficzną odmianą dworca przelotowego są dworce węzłowe z budynkiem recepcyjnym położonym w widłach między ...
List
ani zwrócić nadawcy są kierowane do Oddziału Przesyłek Niedoręczalnych w Urzędzie Pocztowym Koluszki 2, gdzie są otwierane przez 3-osobową komisję, a następnie – w ...
Województwo łódzkie
...
Opole
...
Łowicz
...
Koluszki
KoluszkiHerb
Herb Koluszek
Województwo
łódzkie
Powiat
łódzki wschodni
Gmina
• rodzaj
Koluszki
miejsko-wiejska
Prawa miejskie
1949
Burmistrz
Sławomir Wochna
Powierzchnia
9,41
km²
Wysokość211 m
n.p.m.
Ludność (2008)•
liczba
•
gęstość
13 4281416,7 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 44
Kod ...
Linia kolejowa nr 16
ruchu pasażerskiego,zakładowa lub towarowakoniec linii kolejowej
wiadukt
most
tunel
zmiana
kilometrażu
granica państwowa
mijanka
przejazd kolejowy
przeprawa
promowa
odcinek
zelektryfikowany
17
↑
Koluszki
4,7310,536kilometraż0,537
Łódź Widzew
2,608
Łódź Stoki
4,134Łódź Uniwersytet (
mijanka
)
Łódź
ul. Brzezińska
72
Łódź
ul. Strykowska
14
6,610
Łódź Radogoszcz
8,779
Łódź Arturówek
15
→ ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Koluszki":
220. Rozmieszczenie ludności i struktura osadnicza Polski (plansza 8)
...
|