Katecheza
KatechezaKatecheza (z
gr.
katēchēsis, katēchéō) - formacja
chrześcijańska
, mająca na celu przekazanie
wiary
osobom nieochrzczonym, oraz ochrzczonym dzieciom i młodzieży oraz wszystkim, którzy nie doświadczyli wtajemniczenia chrześcijańskiego. Wczesne chrześcijaństwoWe wczesnym
chrześcijaństwie
termin oznaczający proces przygotowania do
sakramentu
Chrztu Św.
poprzez
katechumenat
. Ta ustna forma katechezy, dokonywana w kontekście
liturgicznym
, zanikła na przełomie VIII i IX w. wraz z ustaniem praktyki katechumenatu. Jest wiele zachowanych tekstów katechez, m.in. Katechezy przedchrzcielne
Cyryla Jerozolimskiego
(315-386)[1], św.
Jana Chryzostoma
[2] oraz
Ambrożego z Mediolanu
(339-397) De Mysteriis (O tajemnicach) oraz De Sacramentis (O sakramentach)[3], które biskup
Mediolanu
wygłosił ok. 388 r. Św. Augustyn napisał też dzieło
Początkowe nauczanie religii
, będące swego rodzaju podręcznikiem do katechezy dla pewnego diakona w
Kartaginie
. ŚredniowieczeW
średniowieczu
samo słowo katecheza znikło z użycia. Zaczęły powstawać książki zwane katechizmami. Mówiono o katechizowaniu i o katechizowanych[4]. Katecheza była przede wszystkim sprawą rodziców i chrzestnych, którzy uczyli swe dzieci katechizmu. Okres reformacji i post-reformacjiW okresie
reformacji
mnożyły się pisane katechizmy.
Marcin Luter
wydał swój katechizm w 1529 r. Najbardziej znane katechizmy katolickie zostały napisane przez
jezuitów
,
Piotra Kanizjusza
(1556) i
Roberta Bellarmina
(1598), obok oficjalnego
Katechizmu Rzymskiego
wydanego przez
Sobór trydencki
. WspółcześnieW
Kościele katolickim
termin katecheza został wskrzeszony wraz z odnową życia wiary, dokonaną przez
Sobór Watykański II
. Zmiana terminologii oznacza, że nauczanie
wiary chrześcijańskiej
nie może się ograniczać do organizowania lekcji religii dla dzieci. Przekazywanie wiary nie jest zwykłym uczeniem się na pamięć katechizmu. Współcześnie terminu "katecheza" używa się w dwóch znaczeniach. - W znaczeniu węższym oznacza przekazywanie depozytu wiary nowym członkom pozyskanym przez Kościół (
Jean Daniélou
). Jest to nauczanie wiary, następujące po pierwszej
ewangelizacji
i głoszeniu kandydatowi
kerygmatu
, a przed wyższymi formami nauczania, jak homilie, życie Kościoła etc. Obejmuje ona zarówno dorosłych katechumenów przygotowywanych do chrztu, formację chrześcijańską dzieci ochrzczonych, jak i dorosłych, którzy potrzebują inicjacji chrześcijańskiej do dojrzałej wiary. Katecheza ta dokonuje się w pewnych formalnych ramach, by zapewnić osobie ochrzczonej wprowadzenie we wszystkie konieczne elementy życia chrześcijańskiego. Pomocą może służyć ku temu opracowany przez
Kongregację ds. Liturgii
rytuał zwany
Obrzędem chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych
[5].
- W znaczeniu szerszym oznacza każde przekazywanie wiary chrześcijanom, począwszy od pierwszego usłyszenia
kerygmatu
aż do wyższych form naukowej teologii.
Jedną z współczesnych form inicjacji chrześcijańskiej typu katechumenalnego, zalecaną przez papieży, jest
Droga Neokatechumenalna
: | Wśród rzeczywistości zrodzonych przez Ducha Świętego w naszych czasach znajdują się Wspólnoty Neokatechumenalne, zapoczątkowane przez Pana K. Argüello i przez Panią C. Hernández (Madryt, Hiszpania), których skuteczność dla odnowy życia chrześcijańskiego była rozpoznana przez mojego poprzednika, Pawła VI, jako owoc Soboru: "Ileż radości i nadziei dajecie nam waszą obecnością i waszą działalnością… Żyć tym przebudzeniem i rozwijać je, jest tym, co nazywacie pewną formą «po Chrzcie», która będzie mogła odnowić w dzisiejszych wspólnotach chrześcijańskich te efekty dojrzałości i pogłębienia, które w Kościele pierwotnym były realizowane w okresie przygotowania do Chrztu" [6] (...) Także i ja, w tylu spotkaniach, które miałem jako Biskup Rzymu w parafiach rzymskich ze Wspólnotami Neokatechumenalnymi i ich Pasterzami, oraz w moich podróżach apostolskich do wielu krajów, mogłem stwierdzić obfite owoce osobistego nawrócenia i płodny zapał misyjny. (...) uznaję Drogę Neokatechumenalną za itinerarium formacji katolickiej ważnej dla społeczeństwa i czasów dzisiejszych [7]. |
Zobacz też Bibliografia- Por. J. Auginet, Catechesis, w: Sacramentum Mundi. An Encyclopedia of Theology.
K. Rahner SJ
, C. Ernst, K. Smyth (red.). Wyd. 5. T. 1. Londyn: Burns & Oats, 1973, ss. 263-267. .
- P. V. Chiappa, Katechizm Kościoła Katolickiego a nowożytna tradycja katechetyczna, "
Communio
" , 14 : 1994 , 4 , s.96-100.
- K. Lehmann, Katechizm jako forma przekazywania wiary, "Communio", 3 (1983), 1 , s.57-62.
- P. Nonis, Ewangelizacja a katecheza, w: Nowa Ewangelizacja, S. Stancel SAC , F. Mickiewicz SAC (red.), Poznań : Wydawnictwo Pallottinum , 1993, Kolekcja "
Communio
" 8, s.96-100.
Przypisy- ↑ Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne. Wojciech Kania (tł.); Jacek Bojarski OP (wstęp), Mateusz Bogucki OP (oprac.), Warszawskie Towarzystwo Teologiczne. Kraków: Wyd. "M", 2000, s. 394, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 14. .
- ↑ Por. Katechezy chrzcielne, homilie katechetyczne do tych, którzy mają być oświeceni oraz do neofitów. Wojciech Kania (przekład z jęz.
greckiego
),
Marek Starowieyski
(wstęp i oprac.). Lublin: Kerygma, 1993, s. 131, seria: U Źródeł Katechumenatu 1.
- ↑ Wyjaśnienie symbolu. O tajemnicach. O sakramentach. Ludwik Gładyszewski (przekład, wstęp i opracowanie). Kraków: WAM, 2004, s. 111, seria: Źródła Myśli Teologicznej 31.
- ↑ Por.
Tomasz z Akwinu
, Suma Teologiczna III,q71 a1
- ↑ Zob. Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych : dostosowane do zwyczajów diecezji polskich. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 1988, s. 203.
- ↑ Zob.
Paweł VI
do wspólnot neokatechumenalnych, audiencja generalna, 8 maja 1974, w: "Notitiae", 95-96 (1974), s. 230
- ↑ Zob. JAN PAWEŁ II, List
Ogniqualvolta
, 30 sierpnia 1990:
AAS
82 (1990) 1515: cytat: ;
Statut Drogi Neokatechumenalnej
, art 1, p. 1
Inne hasła zawierające informacje o "Katecheza":
Teodor z Mopsuestii
...
Cyryl Jerozolimski
...
Orygenes
...
Ignacy Antiocheński
Ignacy Antiocheński, biskup i męczennik
, wspomnienie na stronach Brewiarza.
Angielskie przekłady listów Ignacego
(
ang.
)
Katecheza Benedykta XVI o Ignacym Antiocheńskim
...
Chrześcijańskie wyznania wiary
...
Marcin Luter
...
Klemens I
23 listopada
.Święty
kościoła katolickiego
oraz
cerkwi prawosławnej
. Zobacz też
Listy Klemensa
Ojcowie Apostolscy
Linki zewnętrzne
Katecheza Benedykta XVI o św. Klemensie
Klemens Rzymski, List Klemensa do Koryntian
Papież Klemens ...
Benedyktynki
...
Katecheza
Katecheza (z
gr.
katēchēsis, katēchéō) - formacja
chrześcijańska
, mająca na celu przekazanie ...
Paulin z Noli
Paulinem III.↑
podwójne datowanie
BibliografiaPublikacje:
Benedykt XVI
o św. Paulinie z Noli -
Katecheza podczas audiencji ogólnej w dniu 12.12.2007
- opracowanie polskie: Wierzbińska A., ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Katecheza":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|