Strefy stabilizacyjne (okupacyjne) w Iraku
Patrol polskich wojsk w Iraku z obozu Babylon Polska strefa okupacyjna w Iraku - powołana w
2003
r., kiedy po inwazji i opanowaniu całego terytorium kraju przez USA i ich sojuszników podzielono
Irak
na cztery strefy stabilizacyjne (de facto okupacyjne): północną oraz środkową pod nadzorem
USA
, środkowo-południową pod nadzorem
Polski
i południową pod nadzorem
Wielkiej Brytanii
. Strefa środkowo-południowa (początkowo zwana górno-południową), obejmująca prowincje
Nadżaf
,
Al-Kadisijja
,
Karbala
,
Babil
oraz
Wasit
, o łącznej powierzchni 65 632
km
², liczyła 4 955
tys
. mieszkańców. Główne miasta polskiej strefy to
Karbala
,
Al-Hilla
,
Al-Kut
,
Ad-Diwanijja
. Polski kontyngent wojskowy wystawił już dziewięć zmian. Obecnie jego głównym zadaniem jest szkolenie wojsk irackich.
W strefie oprócz Polaków stacjonują także inne wojska, m.in.
łotewskie
,
rumuńskie
. Wcześniej stacjonowały w niej także wojska
ukraińskie
i
słowackie
, które z różnych przyczyn wycofały się z udziału w misji wojskowej w Iraku. W momencie tworzenia strefy duży udział mieli również
Hiszpanie
. Kiedy, w dużym stopniu ze względu na skutek
zamachu bombowego w Madrycie z 11 marca 2004
, w kraju tym władzę objęła po wyborach
lewicowa
opozycja
, żołnierze hiszpańscy zostali ewakuowani.
Siedzibą dowództwa strefy był
obóz Babilon
(Camp Babylon), gdzie stacjonowało najwięcej żołnierzy koalicji, następnie obóz Echo (Camp Echo), w Ad-Diwanijji w prowincji
Al-Kadisijja
. W bazie Camp Charlie (Al-Hilla) znajdował się komponent logistyczny NSE (National Support Element), którzy stanowili żołnierze z 10 Opolskiej Brygady Logistycznej (10 BLog). W grudniu 2004 roku NSE zostało przeniesione do obozu Echo w Ad-Diwanijji.
W kwietniu 2004, wobec nasilenia walk w części polskiej strefy okupacyjnej, przekazano pod administrację amerykańską prowincję Nadżaf, co spowodowało redukcję strefy środkowo-południowej do 28 655 km², a jej liczbę ludności do 3 089 tys. Zlikwidowano też obóz w ruinach Babilonu, przywracając mu należną rangę rezerwatu kultury materialnej, a siedzibę władz strefy przeniesiono do Al-Hilli.
Również w kwietniu w Karbali rozegrała się największa
bitwa
, w której uczestniczyli polscy żołnierze od czasów drugiej wojny światowej. Podczas tylko jednego dnia walk kilkunastu polskich żołnierzy zabiło około 80 irackich rebeliantów. W ciągu kilku dni Polacy stłumili powstanie w Karbali, zabijając kilkuset rebeliantów. Nie zginął tam ani jeden polski żołnierz.
Od stycznia 2004 r. w Camp Babylon rozpoczęła działalność wieloosobowa Narodowa Komórka Wywiadowcza (National Intelligence Cell, NIC), której trzon stanowili oficerowie
WSI
.
Na początku lutego 2005 r. polski kontyngent zmalał do 900 żołnierzy i planowane jest jego całkowite wycofanie do października 2008 r. Kompetencje WP w tym terenie do tego czasu ma przejąć armia iracka.
4 października 2008 roku w bazie w Ad-Diwanijji Polacy przekazali Amerykanom dowodzenie bazą a Irakijczykom odpowiedzialność za bezpieczeństwo prowincji Al-Kadisijja. Tym samym zakończyli ponad 5-letnią misję w Iraku.
Dowódcy i skład
Ofiary
W Iraku zginęli (chronologicznie):
-
Hieronim Kupczyk
-
6 listopada
2003
pierwsza ofiara śmiertelna; zabity podczas ataku na polski konwój koło al-Mussabiyah.
- Gerard Wasielewski -
22 grudnia
2003
w wypadku nieumyślnego postrzelenia przez kolegę w Karbali.
-
Mounir Bouamrane
-
7 maja
2004
w ataku na samochód polskiej ekipy dziennikarzy jadącej z Bagdadu do Karbali i Nadżafu.
-
Waldemar Milewicz
-
7 maja
2004
w ataku na samochód polskiej ekipy dziennikarzy jadącej z Bagdadu do Karbali i Nadżafu.
- Sławomir Stróżak -
8 maja
2004
w wyniku wybuchu koło Karbali.
- Marek Krajewski -
8 maja
2004
w wypadku samochodowym koło Karbali.
-
Krzysztof Kaśkos
-
5 czerwca
2004
w ataku na konwój firmy Blackwater.
-
Artur Żukowski
-
5 czerwca
2004
w ataku na konwój firmy Blackwater.
- Tomasz Krygiel -
8 czerwca
2004
w ataku moździerzowym na stos ładunków artyleryjskich przygotowywanych do wysadzenia, w As-Suwajrze.
- Andrzej Zielke -
8 czerwca
2004
w ataku moździerzowym na stos ładunków artyleryjskich przygotowywanych do wysadzenia, w As-Suwajrze.
- Marcin Rutkowski -
29 lipca
2004
w wyniku ataku bombowego na konwój pomiędzy Bagdadem a al-Hillą.
- Sylwester Kutrzyk -
19 sierpnia
2004
w wypadku samochodowym spowodowanym ostrzałem w al-Hilli.
- Grzegorz Rusinek -
19 sierpnia
2004
w wypadku samochodowym spowodowanym ostrzałem w al-Hilli.
- Krystian Andrzejczak -
21 sierpnia
2004
podczas ataku bombowego na konwój koło
Al-Hilli
.
- Piotr Mazurek -
12 września
2004
w wyniku ostrzału z granatników w Al-Hilli.
- Grzegorz Nosek -
12 września
2004
w wyniku ostrzału z granatników w Al-Hilli.
- Daniel Różyński -
12 września
2004
w wyniku ostrzału z granatników w Al-Hilli.
- Paweł Jelonek -
15 grudnia
2004
w wypadku śmigłowca
Sokół
.
- Jacek Kostecki -
15 grudnia
2004
w wypadku śmigłowca
Sokół
.
- Karol Szlązak -
15 grudnia
2004
w wypadku śmigłowca
Sokół
.
- Roman Goralczyk -
25 lutego
2005
w wypadku samochodowym koło
Diwanii
- Tomasz Murkowski -
10 listopada
2006
w wyniku wybuchu miny.
- Piotr Nita -
7 lutego
2007
do ataku doszło ok. 21 km na północ od miasta.
Diwanija
w prowincji Al Kadisija, w której położona jest baza wojskowa Echo. Eksplozja zniszczyła jeden pojazd
Hummer
.
- Tomasz Jura -
20 kwietnia
2007
w wyniku eksplozji ładunku wybuchowego-w płn.-wsch. dzielnicy Diwanii, Nahdzie.
- Bartosz Orzechowski -
3 października
2007
w ataku na konwój Ambasadora RP w Iraku
Edwarda Pietrzyka
.
-
Andrzej Filipek
-
2 listopada
2007
w wybuchu miny.
Ciekawostki
W 2003 r. w Polsce spotykane było żartobliwe określenie strefy "województwem irackim"[]. Wyrażenie to grało na pewnych podobieństwach działań w strefie do wyimaginowanego rozbioru lub kolonizacji przez Polskę, nadziejach na rzeczywistą eksploatację gospodarczą[1][2][3] oraz resentymentach
wojenno
-
rozbiorowych
w polskiej świadomości historycznej.
Przypisy
Linki zewnętrzne