Plejstocen
PlejstocenPlejstocen – epoka, która wraz z
holocenem
stanowi okres
czwartorzędu
, który jest formalnie trzecim okresem w
erze kenozoicznej
. Trwał od 2,588 mln lat temu (obejmując piętro
gelas
, dawniej zaliczane do
pliocenu
) do początku
holocenu
11700 lat temu (
b2k
). Plejstocen nieformalnie nazywany jest też
epoką lodowcową
, lub epoką lodową, w której olbrzymie lodowce kontynentalne (
lądolody
) pokryły wielką część
Europy
, łącznie z
Polską
, a także inne obszary strefy umiarkowanej, a więc zachodnią
Syberię
,
Amerykę Północną
,
Grenlandię
,
Tybet
,
Ziemię Ognistą
,
Argentynę
,
Tasmanię
. Dyluwium (
łac.
diluvium = potop) – to dawna nazwa plejstocenu, używana w czasach, kiedy polodowcowe osady uważano za ślad
biblijnego potopu
.
Mamuty
w syberyjskiej tundrze - wizualizacja Zwierzęta plejstocenu w Ameryce Płd. - wizualizacja Glacjały i interglacjałyKlimat plejstocenu ulegał wahaniom, wielokrotnie po fali zimna (
glacjał
) następowało ocieplenie (
interglacjał
). Najważniejsze glacjały i interglacjały europejskie tego okresu (w tysiącach lat) to:[1]
FloraPlejstoceńską
tundrę
glacjalną porastała roślinność zimnolubna:
wierzba zielna
(Salix herbacea),
brzoza karłowata
(Betula nana),
dębik ośmiopłatkowy
(Dryas octopetala), bylice (Arthemisia),
trawy
,
mchy
i
porosty
. W obszarach południowych strefy subarktycznej rosły
lasy borealne
, przypominające współczesną
tajgę
. FaunaNa Ziemi trwa "era wielkich ssaków". Główni przedstawiciele plejstoceńskiej megafauny to:
mamut włochaty
(Mamuthus primigenius)
nosorożec włochaty
(Coleodonta antiqitatis)
piżmowół
(Ovibos moschatus)
niedźwiedź jaskiniowy
(Ursus spelaeus)
jeleń olbrzymi
(Megaloceros giganteus). Koniec plejstocenu to również era wymierania megafauny i eksplozji demograficznej człowieka w
późnym paleolicie
Ewolucja człowieka
W plejstocenie na terenach Europy żyją dwa podgatunki (lub gatunki) człowieka:
Homo sapiens neandertalensis
(H. neandertalensis) i
H. sapiens fossilis
(H. sapiens). Pod koniec plejstocenu wykształcają się na świecie główne rasy ludzkie:
mongoidalna
w Azji,
negroidalna
w Afryce Środkowej,
europeidalna
i
rasa australoidalna
. Cały plejstocen przypada na okres, który w
antropologii
i
paleoantropologii
określa się mianem
paleolitu
. Część tzw. starszego paleolitu (czyli dolnego) (od. 4,5 mln lat temu do 120 tys. lat temu) przypada na najdawniejszy okres plejstocenu, środkowy paleolit trwa do 40 tys. lat temu, a tzw. młodszy (czyli górny) przypada na okres od 40 do 10 tys. lat temu. Zobacz teżPrzypisy- ↑ Por.
Pleistocene - major events
(
ang.
)
- ↑ Ostateczne cofnięcie (stopnienie) lodowca następowało stopniowo na różnych terenach: wcześniej na południu, później na północy Europy oraz Ameryki i w górach. Niezależnie od tego przyjęta jest jedna granica plejstocen/holocen, czyli w poszczególnych rejonach wycofał się on jeszcze w plejstocenie (np. w Polsce ok. 13,8 tys. 14C lat
BP
- faza Gardna) lub już w holocenie (np.
Skandynawia
uwolniła się od lodu we wczesnym holocenie ok. 8 tys. lat BP).
Inne hasła zawierające informacje o "Plejstocen":
Pogórze Izerskie
...
Úpská Jáma
...
Kocioł Małego Stawu
...
Kocioł Wielkiego Stawu
...
Czarny Kocioł Jagniątkowski
...
Ziemia
...
Czwartorzęd
...
Pojezierze
...
Orogeneza alpejska
...
Plejstocen
Epokapoprzedzająca Epoka omawiana(mln lat temu)Epoka następna
pliocen
Plejstocen(2,59-0,01)
holocen
tabela stratygraficzna
Plejstocen – epoka, która wraz z
holocenem
stanowi okres
czwartorzędu
, który ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Plejstocen":
211. Kształtowanie się szaty roślinnej Polski (plansza 3)
...
018. Morfologia wybrzeży morskich (plansza 14)
...
030. Gleba i czynniki glebotwórcze (plansza 13)
inicjalnej, poprzez dojrzałą, do starej. W Polsce występują gleby młode, powstałe w Plejstocenie i holocenie. Na obszarach międzyzwrotnikowych Afryki, ze względu na równinny charakter ...
|