Marek Stefan Borowski (ur.
4 stycznia
1946
w
Warszawie
) –
polski
polityk, wicepremier i
minister finansów
w latach 1993–1994,
Marszałek Sejmu
w latach 2001–2004,
poseł
na
Sejm
I
,
II
,
III
,
IV
i
VI
kadencji.
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Urodził się w rodzinie polsko-żydowskiej. Jest synem przedwojennego działacza
Komunistycznej Partii Polski
, a po wojnie znanego dziennikarza (m.in. redaktora naczelnego "
Życia Warszawy
")
Wiktora Borowskiego
[2].
W 1967 wstąpił do
Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
, jednak po roku, z powodu zaangażowania w protesty
marca 1968
został z niej usunięty. Spowodowało to krótkie przerwanie nauki na uczelni, a władze dodatkowo zastosowały wobec niego sankcje w postaci zakazu pracy w kierunku, w jakim się kształcił, oraz zabroniły wyjazdów za granicę. Nadal pozostawał członkiem
Związku Młodzieży Socjalistycznej
. Ostatecznie został absolwentem Wydziału Handlu Zagranicznego
Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie
– kierunek:
międzynarodowe stosunki gospodarcze
z tytułem zawodowym magistra ekonomii. Odbył również podyplomowe studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (finanse).
W 1968 rozpoczął swoją pierwszą pracę jako sprzedawca w Domach Towarowych "Centrum". W Domu Towarowym "Junior" przez rok był sprzedawcą odzieży. W 1973 wyjechał na staż do
francuskich
domów towarowych. W 1975 ponownie został przyjęty do partii, pozostając w niej aż do rozwiązania. W 1982 skończył pracować w DT jako główny specjalista do spraw ekonomicznych.
W 1982 został zastępcą, a później dyrektorem departamentu ekonomicznego w Ministerstwie Rynku Wewnętrznego. Był reprezentantem
ministerstwa
w pracach nad reformami ekonomicznymi, którymi kierował początkowo profesor
Władysław Baka
, a następnie profesor
Zdzisław Sadowski
. W 1989 wstąpił do Ruchu 8 Lipca, określanej mianem "reformatorskiej" grupy wewnątrz PZPR.
III Rzeczpospolita
Lata 1989–2001
W 1989 został mianowany na stanowisko wiceministra rynku wewnętrznego w
rządzie Tadeusza Mazowieckiego
, a w 1990 w
rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego
. Do jego zadań należała prywatyzacja
handlu
i
turystyki
. Stanowisko opuścił w 1991. W styczniu 1990 był jednym z założycieli
Socjaldemokracji Rzeczpospolitej Polskiej
. W październiku 1991 został po raz pierwszy wybrany
posłem
. W 1999 po rozwiązaniu się SdRP, został członkiem
Sojuszu Lewicy Demokratycznej
, którym pozostał do 2004.
Od 26 października 1993 do 8 lutego 1994 sprawował funkcję wiceprezesa
Rady Ministrów
oraz
ministra finansów
w
rządzie Waldemara Pawlaka
. Przyczynami podania się do dymisji ze stanowiska wicepremiera i ministra finansów było niekonsultowane z nim odwołanie przez
Waldemara Pawlaka
wiceministra finansów
Stefana Kawalca
, obarczanego odpowiedzialnością za rzekome nieprawidłowości przy prywatyzacji
Banku Śląskiego
. Do pracy w rządzie powrócił w 1995, obejmując na okres roku stanowisko ministra-szefa
Urzędu Rady Ministrów
w
rządzie premiera Józefa Oleksego
.
Po dymisji rządu w lutym 1996 został jednym z
wicemarszałków Sejmu
, wybranym z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Funkcję sprawował do końca
II
i przez całą
III
kadencję
Sejmu
, tj. do października 2001.
Lata 2001–2005
19 października 2001 został wybrany na urząd
Marszałka Sejmu
IV kadencji
stosunkiem głosów: 377 – za, 77 – przeciw, 1 – wstrzymującym się. Po złożonej rezygnacji został odwołany przez Sejm (370:5:1) 20 kwietnia 2004.
26 marca 2004 wraz z liczącą około 30 osób grupą działaczy i parlamentarzystów
Sojuszu Lewicy Demokratycznej
(tj.
Izabella Sierakowska
,
Jolanta Banach
,
Andrzej Celiński
) oraz
Unii Pracy
(tj.
Tomasz Nałęcz
), niezadowolonych z działania
rządu Leszka Millera
i partii koalicyjnych, utworzył nową lewicową formację polityczną o nazwie
Socjaldemokracja Polska
. W
wyborach parlamentarnych
w 2005 nie uzyskał mandatu poselskiego, gdyż SdPl nie przekroczyła progu wyborczego.
Wybory prezydenckie w 2005 roku
1 maja 2005 wyraził zamiar kandydowania w
wyborach prezydenckich
jako kandydat Socjaldemokracji Polskiej. 6 czerwca tego roku jego komitet wyborczy został zatwierdzony przez
Państową Komisję Wyborczą
. Dodatkowo poparcia politycznego udzieliły mu partie
Unia Pracy
,
Zieloni 2004
oraz po wycofaniu się
Włodzimierza Cimoszewicza
Sojusz Lewicy Demokratycznej. Poparły go również
Federacja Młodych Unii Pracy
i
Stowarzyszenie Młoda Socjaldemokracja
. Szefem sztabu wyborczego został
Tomasz Nałęcz
, który jednak zrezygnował z tej funkcji i przeszedł do sztabu
Włodzimierza Cimoszewicza
po jego deklaracji uczestnictwa w wyborach. Przewodniczącym komitetu wyborczego Marka Borowskiego deputowany do
Parlamentu Europejskiego
Dariusz Rosati
.
Swój udział w wyborach Marek Borowski zakończył w I turze. Po wycofaniu się Włodzimierza Cimoszewicza poparcia udzielił mu odchodzący prezydent
Aleksander Kwaśniewski
. Na byłego marszałka Sejmu zagłosowało 1 544 642 wyborców (10,33%), co wystarczyło do zajęcia czwartego miejsca. W II turze wyborów udzielił swojego poparcia
Donaldowi Tuskowi
.
Działalność publiczna po wyborach prezydenckich
Marek Borowski w trakcie anty
rządowej
demonstracji
Po wyborczej porażce jako przewodniczący SdPl uczestniczył w 2006 w tworzeniu koalicji
Lewica i Demokraci
celem wspólnego udziału w
wyborach samorządowych
. W tych wyborach bezskutecznie ubiegał się o stanowisko
Prezydenta Warszawy
z ramienia nowej koalicji, zajmując trzecie miejsce (przegrywając z
Kazimierzem Marcinkiewiczem
i
Hanną Gronkiewicz-Waltz
), zdobywając 22,61% poparcia (159 043 głosów)[3]. 17 listopada poinformował na konferencji prasowej, że nie popiera żadnego z kandydatów. Jednak tydzień później, w przeddzień
ciszy wyborczej
, zapowiedział oddanie głosu na kandydatkę PO[4].
W tych samych wyborach uzyskał mandat radnego
sejmiku
mazowieckiego
, obejmując w nim funkcję przewodniczącego liczącego cztery osoby klubu radnych Lewicy i Demokratów.
W
wyborach parlamentarnych w 2007
ponownie uzyskał mandat poselski, otrzymując w
okręgu warszawskim
75 493 głosy. 22 kwietnia 2008 został przewodniczącym Koła Poselskiego SdPl-Nowa Lewica (od września 2009 działającym bez członu "Nowa Lewica" w nazwie). W 2008 zrezygnował także z kierowania Socjaldemokracją Polską, zostając przewodniczącym jej rady politycznej. W
wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009
kandydował z listy komitetu
Porozumienie dla Przyszłości
– CentroLewica, który nie osiągnął progu wyborczego.
Życie prywatne
Jest żonaty, ma syna Jakuba. Jest kolekcjonerem korkociągów[5].
W 2002 odznaczony
Orderem Uśmiechu
, w tym samym roku uhonorowany tytułem honorowego obywatela Piły[6].
Przypisy
Źródła
Linki zewnętrzne