Jerzy Kłoczowski (ur.
29 grudnia
1924
w
Bogdanach Wielkich
) –
polski
historyk, profesor
KUL
, senator
I kadencji
. Brat
dominikanina
Jana Andrzeja Kłoczowskiego
.
Życiorys
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej. Podczas
II wojny światowej
był żołnierzem
Armii Krajowej
i uczestnikiem
powstania warszawskiego
, podczas którego stracił prawą rękę. W latach 1945–1948 studiował na
Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza
w
Poznaniu
oraz na
Uniwersytecie Mikołaja Kopernika
w
Toruniu
. W 1950 uzyskał stopień naukowy
doktora
i został wykładowcą
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
. W 1967 został
profesorem nadzwyczajnym
(otrzymując tytuł naukowy profesora), a w 1974
profesorem zwyczajnym
.
W pracy naukowej zajmuje się historią Polski przedrozbiorowej i dziewiętnastowiecznej, historią
chrześcijaństwa
w Polsce i dziejami zakonów oraz historią
Europy Środkowo-Wschodniej
.
Kierował na KUL Katedrą Historii Średniowiecznej, Katedrą Historii Kultury Polskiej, od 1957 Instytutem Geografii Historycznej Kościoła w Polsce. Był także dziekanem Wydziału Nauk Humanistycznych na tej uczelni, wiceprzewodniczącym Międzynarodowej Komisji Historii Porównawczej Kościołów, przewodniczącym Polskiej Komisji Historii Porównawczej Kościołów w Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk oraz kuratorem Koła Naukowego Historyków Studentów KUL. W latach 2000–2004 przewodniczył Konwentowi
Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich Uniwersytetów
, następnie został jego honorowym przewodniczącym.
W 1956 należał do założycieli
warszawskiego
Klubu Inteligencji Katolickiej
. Od 1981 do 1991 był członkiem rady Polskiego Instytutu Kultury Chrześcijańskiej
Fundacji
Jana Pawła II w
Rzymie
. Od 1981 kierował pracami Wszechnicy Regionu Środkowowschodniego
"Solidarności"
. W okresie
stanu wojennego
współpracował z tajnymi strukturami "Solidarności". Od 1989 do 1990 przewodniczył
Komitetowi Obywatelskiemu
na Lubelszczyźnie. W 1989 został powołany w skład
Trybunału Stanu
. Rok później z ramienia KO w wyborach uzupełniających po śmierci
Adama Stanowskiego
uzyskał mandat senatora I kadencji w
województwie lubelskim
. W
Senacie
zasiadał do 1991, pracował w
Komisji Spraw Zagranicznych
, należał do Parlamentarnego Klubu
Unii Demokratycznej
.
Był jednym z inicjatorów powołania organizacji kombatanckiej
Armii Krajowej
. W okresie 1989–1990 pełnił funkcję prezesa Światowego Związku Żołnierzy AK w okręgu lubelskim. W 1991 znalazł się wśród inicjatorów i fundatorów Instytutu Armii Krajowej w Lublinie. Należy do Związku Inwalidów Wojennych RP (od 1946), Rady Kasy im. Mianowskiego (od 1999), jest wiceprzewodniczącym Forum Polsko-Ukraińskiego (od 1999), członkiem Narodowej Rady Integracji Europejskiej (od 2001), rady naukowej przy Wielkim Kanclerzu KUL (od 1998), rady naukowej Instytutu Jana Pawła II KUL, współprzewodniczącym polsko-białoruskiej komisji ds. podręczników szkolnych (od 1992), rady
Państwowego Muzeum na Majdanku
(od 1998), członkiem czynnym
Polskiej Akademii Umiejętności
(od 2004), członkiem-korespondentem PAU (od 1992), członkiem honorowym
Polskiego Towarzystwa Historycznego
(od 2000), stowarzyszenia
Collegium Invisibile
(od 2004), Poznańskiego Towarzystwa Naukowego (od 2006) i Warszawskiego Towarzystwa Naukowego. Należy też do Lubelskiego Towarzystwa Naukowego i Towarzystwa Naukowego KUL.
Od 1991 kieruje Towarzystwem Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie, w 2002 został dyrektorem
Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
. Był przewodniczym Międzynarodowej Federacji Instytutów Europy Środkowo-Wschodniej, przewodniczącym Polskiego Komitetu ds.
UNESCO
, członkiem Rady Wykonawczej UNESCO, kilkakrotnie przewodniczył polskiej delegacji na Konferencji Generalnej UNESCO, był założycielem polskiej rady Ruchu Europejskiego.
Wykładał m.in. na College de France, Merton College Oxford University, University of Madison-Wisconsin. Jest doktorem
honoris causa
Uniwersytetu w
Grodnie
, Akademii Kijowsko-Mohylańskiej, Wolnego Uniwersytetu w
Berlinie
i Uniwersytetu Sorbona w
Paryżu
.
Odznaczony m.in.
Orderem Orła Białego
(2004), Krzyżem
Virtuti Militari
,
Krzyżem Walecznych
i Srebrnym
Krzyżem Zasługi z Mieczami
. W 2004 otrzymał statuetkę Przasnyskiego Koryfeusza. Jest również laureatem Nagrody Pojednania Polsko-Ukraińskiego.
Wybrane publikacje
- Wspólnoty chrześcijańskie, 1964
- Kościół w Polsce, 1968 i 1970
- Chrześcijaństwo w Polsce, 1981
- Europa Słowiańska w XIV-XV wieku, 1984
- Szkice historyczne, 1986
- Dzieje polskiego chrześcijaństwa, 1987 i 1991
- Od pustelni do wspólnoty, 1987
- Chrześcijaństwo i historia, 1990
- Europa Środkowowschodnia w historiografii krajów regionu, 1993
- Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, 1998
- Dzieje chrześcijaństwa polskiego, 2000
- Historia Polski od czasów najdawniejszych do końca XV wieku, 2000
- Aktualność przesłania paryskiej "Kultury" w dzisiejszej Europie (współautor), 2007
- Nasza tysiącletnia Europa, 2010
Źródła