Günter Grass
Günter GrassGünter Grass | | Data i miejsce urodzenia | 16 października 1927, Gdańsk | Narodowość | niemiecka | Dziedzina sztuki | literatura | Ważne dzieła |
Blaszany bębenek
| |
Günter Wilhelm Grass (ur.
16 października
1927
w
Wolnym Mieście
Gdańsku
) – pisarz niemiecki, laureat
nagrody Nobla w dziedzinie literatury
w 1999.
Doktor honoris causa
Uniwersytetu Gdańskiego
(za wybitną twórczość literacką oraz wkład w polsko-niemieckie pojednanie) oraz
Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
w
Poznaniu
. W 1993 Rada Miasta przyznała pisarzowi tytuł
Honorowego Obywatela Miasta Gdańska
. BiografiaGünter Grass urodził się 16 października 1927 w
Wolnym Mieście Gdańsku
(
Freie Stadt Danzig
). Jego ojciec był kupcem
niemieckim
, matka natomiast
Kaszubką
. Dzieciństwo spędził w Wolnym Mieście Gdańsku. Mieszkał przy ulicy Lelewela (wówczas Labesweg) w dzielnicy
Wrzeszcz
(wówczas
Langfuhr
). W 1942 zgłosił się do służby w niemieckiej marynarce wojennej (
Kriegsmarine
), jednakże z powodu młodego wieku nie został przyjęty. W 1943 powołano go wraz z całym jego rocznikiem do paramilitarnej
Służby Pracy Rzeszy
(RAD). W 1944 został wcielony do
Waffen-SS
w
dziesiątej dywizji pancernej "Frundsberg"
; został ranny. W 1954 ożenił się, a od 1960 zamieszkał w
Berlinie
. Günter Grass był działaczem
SPD
. W 1978 wziął rozwód i ponownie ożenił się w 1979. Światową sławę przyniosła mu tzw. trylogia gdańska, złożona z dzieł:
Blaszany bębenek
, Kot i mysz, Psie lata, z których pierwsze jest najbardziej znane. Blaszany bębenek to groteskowo-naturalistyczna powieść, której adaptację filmową w 1979 stworzył
Volker Schlöndorff
. Cała trylogia gdańska traktuje o rozwoju
faszyzmu
i epizodach wojennych oraz umiejscowione są w Gdańsku, mieście na pograniczu kulturowym, "małej ojczyźnie" Polaków i Niemców żyjących razem od setek lat. Ciekawą
"powieścią z kluczem"
jest powieść Güntera Grassa z 1979 Das Treffen in Telgte (
Spotkanie w Telgte
, 1992). Utwór opisuje fikcyjne spotkanie niemieckich poetów i pisarzy w 1647 (m.in.
śląscy
artyści-politycy jak
Andreas Gryphius
,
Daniel Czepko von Reigersfeld
,
Angelus Silesius
) mające na celu porozumienie
artystów
, często będących
ideologami
zwalczających się
katolików
i
protestantów
i zakończenie
wojny trzydziestoletniej
. Naprawdę książka poświęcona jest ważnej dla twórczości autora
Grupie 47
. Günter Grass był wielokrotnie nagradzany, ale najważniejszym wyróżnieniem stała się
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury
przyznana w 1999. Jego ostatnim dotychczas wydanym dziełem jest powieść "Skrzynka", napisana w 2009. Kilka lat temu niemiecki pisarz ujawnił tajemnicę swojej służby w SS. Teraz zastanawia się, czy potrafił być dobrym ojcem. Książka napisana jest w formie dialogu jego licznych dzieci z różnych związków, które snują rodzinną sagę. W tle – jak zwykle u tego autora – dzieje się wielka historia. Kontrowersje wokół służby w Waffen-SSGdański dom Güntera Grassa (Labesweg 13) obecnie ul. Joachima Lelewela 13. Stan w 2009 W sierpniu 2006 Grass udzielił zaskakującego wywiadu niemieckiemu dziennikowi "
Frankfurter Allgemeine Zeitung
" (z 12 sierpnia 2006), w którym wyznał, że samo pójście do wojska nie było przymusowe (chociaż nie był ochotnikiem Waffen-SS jako takim). - Grass powiedział, że był ochotnikiem sił zbrojnych, by wyzwolić się spod wpływu rodziców, który mu, jako nastolatkowi, przeszkadzał.
W połowie sierpnia 2006 (choć zaplanowano tę publikację na 1 września) ukazał się tom wspomnień autora pt. Przy obieraniu cebuli (Beim Häuten der Zwiebel), zawierający nieznane szczegóły jego biografii. "
Gazeta Wyborcza
" dodaje: - Grass podkreśla, że do uznanych przez Trybunał Norymberski za organizację zbrodniczą oddziałów trafił nie z własnej woli. [1]
Lech Wałęsa
oświadczył[2], że Grass powinien zrezygnować z tytułu honorowego obywatela Gdańska, ponieważ jego zdaniem służba w formacjach Waffen SS wyklucza prawo do posiadania takiego tytułu. Potem były lider Solidarności wycofał się częściowo z tej wypowiedzi twierdząc, że został źle zrozumiany: "Powiedziałem, tylko że na jego [Grassa] miejscu zrezygnowałbym z tytułu"[3].
Jacek Kurski
na konferencji prasowej 14 sierpnia 2006 zaapelował do Grassa, aby pisarz zrzekł się obywatelstwa i dodał, że jeśli Grass sam tego nie zrobi, to radni
PiS
w Gdańsku zgłoszą odpowiedni wniosek w tej sprawie[4]. W obronie pisarza wypowiedział się 14 sierpnia 2006 arcybiskup
Michalik
[5]: - Oto noblista niemiecki Günter Grass przyznał się, że zgłosił się sam do SS, formacji najbardziej nazistowskiej. Dzisiaj jest starym człowiekiem, a jednak chce się oczyścić. Myślę, że większym jest człowiekiem dzisiaj, przyznając się do tego i przepraszając innych, większym jest autorytetem i pisarzem, niż wtedy, gdy zdobywał Nobla.
17 sierpnia Wałęsa 2006 zadeklarował chęć rozmowy z Grassem[6]: - Rzeczywiście szkoda człowieka, nie wolno karać za dobre uczynki. On zrobił dobry uczynek, tylko trochę późno. Nikt nie ma odpowiedzi, co zrobić w takiej sytuacji, jeśli ktoś się nawraca, jak go prowadzić, żeby on nie miał na tym nawróceniu problemów.
Tego samego dnia pisarz zadeklarował, że nie zrzeknie się obywatelstwa Gdańska[7]. Dzień później Wałęsa zapowiedział, że sam zrezygnuje z honorowego obywatelstwa miasta jeśli Grass nie wyjaśni gdańszczanom okoliczności swojej służby w Waffen SS[8]. Jednak po lekturze listu wystosowanego przez pisarza do prezydenta Gdańska (22 sierpnia 2006), Wałęsa wyraził zrozumienie dla motywów jego działania, i zadeklarował: - Zrozumiałem, że Grass nie grał swoją służbą w SS po to, by sprzedać więcej swoich książek. Mam satysfakcję, bo to była jego spowiedź. Ten pan dał dobry przykład innym[9].
Twórczość- Zalety przepiórek (oryg. 1956) – tom wierszy
- Trylogia gdańska (Danziger Trilogie) – powieści:
-
Blaszany bębenek
1983 (oryg. Die Blechtrommel, 1959)
- Kot i mysz 1963 (oryg. Katz und Maus, 1961)
- Psie lata 1990 (oryg. Hundejahre, 1963)
- Plebejska próba powstania (oryg. 1966) – sztuka
- Miejscowe znieczulenie 1997 (oryg. 1969)
- Z dziennika ślimaka 1991 (oryg. Aus dem Tagebuch – einer Schnecke 1971) – esej-reportaż
- Turbot 1995 (oryg. Der Butt 1977) – powieść
-
Spotkanie w Telgte
1992 (oryg. Das Treffen in Telgte 1979) – powieść
- Szczurzyca 1993 (oryg. Die Rattin 1986) – powieść
- Wróżby kumaka 1992 (oryg. Unkenrufe 1992) – powieść
- Moje stulecie (oryg. Mein Jahrhundert, 1999) – zbiór opowiadań
- Idąc rakiem (oryg. Im Krebsgang, 2002) – powieść
- Ostatnie tańce (2005; oryg. Letzte Tänze, 2003)
-
Przy obieraniu cebuli
(2006)
- Skrzynka (2009)
Przypisy- ↑
"Günter Grass służył w Waffen SS ", GW, 12 sierpnia 2006
- ↑
"Wałęsa: Niech Grass odda obywatelstwo Gdańska", GW, 13 sierpnia 2006
- ↑
"Wałęsa prostuje swoją wypowiedź o Grassie", GW, 13 sierpnia 2006
- ↑
"Adamowicz: Kurski upolitycznia sprawę Grassa", GW, 14 sierpnia 2006
- ↑
"<<FAZ>>: Antyniemiecka mobilizacja Kaczyńskich", GW, 17 sierpnia 2006
- ↑
"Wałęsa: Zaproszę Grassa na grób mojego ojca", GW, 17 sierpnia 2006
- ↑
"Guenter Grass w ARD: nie zrzeknę się honorowego obywatelstwa Gdańska", GW, 17 sierpnia 2006
- ↑
"Wałęsa stawia Ultimatum, Rzeczpospolita, 19 sierpnia 2006"
- ↑
"Grass do gdańszczan: "Ubolewam"", Gazeta Wyborcza
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Günter Grass":
Pstrąg tęczowy
...
1937
...
U-Boot
...
Imieniny
...
Literatura – przegląd chronologiczny
Andrzejewski
1950artykułliteratura powszechnaliteratura polska
1959 w literaturze
W labiryncie –
Alain Robbe-Grillet
Blaszany bębenek
–
Günter Grass
Nie warto być małym –
Ferdynand Goetel
Ballada o chorym księżycu – ...
1999
Veltman
z chemii
-
Ahmed H. Zewail
z medycyny
-
Günter Blobel
z literatury
-
Günter Grass
nagroda pokojowa
- organizacja
Lekarze bez Granic
z ekonomii
-
Robert Mundell
...
Olsztyn
...
Armia Austro-Węgier
...
1944
...
1992
Jehowy
.
3
-
4 grudnia
– na promocję swojej książki "Wróżby kumaka" przybył pisarz niemiecki,
Günter Grass
.
5 grudnia
– pierwsza prywatna polska stacja telewizyjna,
Polsat
, rozpoczęła nadawanie.
18 ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Günter Grass":
Ptaki 2 (plansza 5)
...
Na wsi (plansza 6)
...
242. Przemiany w kulturze i obyczajowości (plansza 2)
...
|