Wacław Grodziecki, lub Grodecki (ur. ok.
1535
, zm.
1591
) - duchowny katolicki, kanonik wrocławski, ołomuniecki i brneński, kartograf.
Urodził się w
Grodźcu
na
Śląsku Cieszyńskim
jako syn Macieja Grodzieckiego z Brodów, starosty cieszyńskiego, i Heleny Starowiejskiej. W latach
1550
-
1555
studiował w
Akademii Krakowskiej
matematykę i filozofię. W
1556
r. wyjechał na dalsze studia na uniwersytet do
Lipska
. Prawdopodobnie w
1558
r. wyjechał do
Rzymu
, gdzie przebywał już jego brat Jan. W
1561
r. przez
Pragę
wrócił do
Krakowa
. Tu w
1564
r. ukończył studia z dyplomem magistra sztuk wyzwolonych.
Wkrótce po ukończeniu studiów objął stanowisko
kanonika
w
kapitule
wrocławskiej, odstąpione mu przez brata Jana, który przeniósł się na
Morawy
. Po kilku latach Jan ściągnął brata do
Ołomuńca
, zabezpieczając mu
kanonię
w tutejszej
kapitule
i stanowisko
dziekana
kolegiaty
brneńskiej
. W
Brnie
obaj bracia doprowadzili do utworzenia kolegium jezuickiego. W
1572
r., po objęciu
biskupstwa
ołomunieckiego, Jan przekazał również Wacławowi funkcje
scholastyka
ołomunieckiego i
prepozyta
brneńskiego. W
1574
r. po śmierci brata Wacław zrezygnował z dwóch ostatnich funkcji, wiążąc się już na stałe z
Brnem
. Żył skromnie, nie angażując się w rozgrywki kościelnej hierarchii.
Podczas pobytu w
Lipsku
Wacław Grodziecki opracował znaną mapę Polski, wydaną ok.
1562
r. w
Bazylei
. Mapę wraz z indeksem do niej i rozprawką
Melanchtona
o pochodzeniu
Słowian
Grodziecki dedykował królowi
Zygmuntowi Augustowi
. W rzeczywistości mapa Grodzieckiego stanowiła pomniejszony i niewiele zmieniony fragment wcześniejszej wielkiej (podziałka ok. 1:1000000) mapy
Bernarda Wapowskiego
, wydrukowanej w
1526
r. w
Krakowie
w drukarni
Unglera
. Ponieważ prawie cały nakład map
Wapowskiego
spłonął w czasie pożaru
Krakowa
w
1528
r., dzieło Grodzieckiego uchodziło przez długi czas za najlepszą mapę ziem polskich. Była często wznawiana i przerabiana, a swą popularność zawdzięcza m.in. zamieszczeniu jej w znanym atlasie
Theatrum Orbis Terrarum
Abrahama Orteliusa
z
1570
r.
W
1570
roku ze swoimi braćmi Janem i
Henrykiem
dokonał podziału majątku pozostawionego przez ojca; w
1573
roku Henryk sprzedał Grodziec Janowi i Wacławowi.
Bibliografia
- Gojniczek W., Grodzieccy z Brodów herbu Radwan w XV-XVIII wieku, "Genealogia. Studia i materiały historyczne", t. 11, 1999, s. 9-11;
-
Golec Józef
,
Bojda Stefania
: Słownik biograficzny Ziemi Cieszyńskiej t. 1, Cieszyn 1993, s. 113;
ISBN 83-901-007-0-7
(formalnie błędny numer ISBN)