Popol Vuh (księga)
Popol Vuh (księga)Popol Vuh (Popol Wuj, dosł. Księga Wspólnoty, Księga Rady, znana także jako Rękopis z Chichicastenango) –
święta księga
narodu
Kicze
, należącego do cywilizacji
Majów
i zamieszkującego tereny dzisiejszej
Gwatemali
. Księga została napisana między
1554
a
1558
przez jednego lub więcej anonimowych autorów. Będąca bezcennym zabytkiem literatury prekolumbijskiej Popol Vuh to poetycka opowieść, zawierająca zarówno elementy
historii
, jak i
mitologii
narodu Kicze. Oprócz
mitu
o stworzeniu świata i rodzaju ludzkiego przez bogów, znaleźć można w Popol Vuh opowieści o królestwie Kicze i
podboju hiszpańskim
oraz zebrane ustne relacje, dotyczące tradycji przodków. Popol Vuh została odkryta dopiero w
1701
r. przez
hiszpańskiego
dominikanina
Francisco Ximeneza, proboszcza w Chichicastenango. Ximenez wykonał transkrypcję tekstu oraz przetłumaczył go na
język hiszpański
; oryginał zwrócił Indianom Kicze. Pierwsze, zawierające wiele błędów wydanie księgi było dziełem Carla Scherzera,
austriackiego
etnologa
, który w
1856
r. opublikował w
Wiedniu
zarówno oryginał, jak i hiszpańskie tłumaczenie Ximeneza. W
1861
r. opat Charles Etienne Brasseur de Bourbourg przetłumaczył i opublikował Popol Vuh w
Paryżu
, ta wersja zawierała tekst oryginalny, doskonałe francuskie tłumaczenie oraz obszerne komentarze i przypisy. Tłumaczenia Ximeneza i Brasseura stały się podstawą większości współczesnych wydań Popol Vuh. W
Polsce
Popol Vuh ukazała się po raz pierwszy w
1980
nakładem PIW, w tłumaczeniu Haliny Czarnockiej i Carlosa Marrodána Casasa. | Nic nie było dookoła, nic nie czyniło hałasu; nic się nie poruszało ani nie przesuwało, ani nie wydawało dźwięku na niebie. [...] Istniał tylko bezruch i cisza w ciemnościach, w nocy. Tylko Stwórca, Twórca, Tepeu,
Gucumatz
, Rodzice znajdowali się w wodzie otoczeni jasnością. [...] Tak zatem istniało niebo i również Serce Nieba, takie jest bowiem imię Boga i tak on się zowie. Pierwszy ma na imię Caculhá Huracán. Drugi to Chipí-Caculhá. Trzeciego nazywają Raxa-Caculhá. Ci trzej są Sercem Nieba. Wówczas spotkali się Tepeu i Gucumatz; wówczas radzili nad życiem i jasnością... [...] - Niechaj się stanie! Niech wypełni się pustka! Niechaj cofnie się woda i odsłoni [przestrzeń], niech wynurzy się ziemia i niech okrzepnie! - tak powiedzieli. [...] Tak rzekli i stworzyli ziemię. Tak zaprawdę dokonało się stworzenie ziemi. - Ziemia! - wymówili, i w jednej chwili się stała[1]. | Z lewej strony - pierwsza strona manuskryptu Popol Vuh, przechowywanego w bibliotece Newberry w
Chicago
(kolekcja Ayera), z prawej - fragment tekstu. |
Przypisy- ↑ Fragmenty tekstu w tłumaczeniu Haliny Czarnockiej i Carlosa Marrodána Casasa pochodzą z książki Popol Vuh - Księga Rady Narodu Quiché, PIW, Warszawa, 1980.
Linki zewnętrzne Bibliografia- Tedlock, Dennis, Popol Vuh, Księga Majów, Wydawnictwo HELION, Gliwice, 1996,
Inne hasła zawierające informacje o "Popol Vuh (księga)":
Mieszko II Lambert
...
Bereza (Białoruś)
...
Akcja (prawo)
...
Stanisław Hozjusz
...
Wojciech Bogusławski
...
Głowacz białopłetwy
...
Jarząb pospolity
...
Turzyca patagońska
...
Herodot
...
William Blake
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Popol Vuh (księga)":
104 Kontrreformacja w Europie (plansza 5)
...
001. Paprotniki (plansza 21)
...
Zabytki języka polskiego (plansza 8)
...
|