Michael Essien
Michael EssienMichael Kojo Essien[5] (ur.
3 grudnia
1982
w
Akrze
) –
ghański
piłkarz
występujący na pozycji
defensywnego
lub środkowego pomocnika w
Chelsea Londyn
oraz
reprezentacji Ghany
. Karierę rozpoczął w zespole
Liberty Professionals
. W 2000 podpisał zawodowy kontrakt z SC Bastia. Po trzech latach gry w tej drużynie odszedł do
Olympique Lyon
. Z klubem dwukrotnie został
mistrzem kraju
. W lipcu 2005 przeszedł do
Chelsea Londyn
, gdzie gra do dziś. Z angielskim zespołem zwyciężył w
Premier League
oraz zdobył
Puchar Anglii
i
Puchar Ligi
. W sezonie 2006/2007 został wybrany najlepszym graczem swojej drużyny. Po występach na Mistrzostwach Świata U-17 oraz U-20, Essien w roku 2002 zadebiutował w pierwszej reprezentacji. Od tego czasu jest podstawowym zawodnikiem kadry. Reprezentował Ghanę na
Mistrzostwach Świata 2006
,
PNA 2002
i
2008
. W barwach narodowych wystąpił ponad 40 razy oraz zdobył osiem bramek. Dzieciństwo i początki karieryEssien urodził się w 1982 jako syn Jamesa oraz Aby Gyandoh[6]. Jego matka zajmowała się sprzedawaniem chleba[7], zaś ojciec był piłkarzem[8]. Wychowywał się w miasteczku Ewutu Bwajiase, położonym niedaleko
Akry
[9]. Gdy miał 10 lat, jego ojciec po raz pierwszy zabrał go na mecz. Było to spotkanie pomiędzy
Hearts of Oak
a
Asante Kotoko
, wygrane przez Hearts 1:0[10]. Do 12 roku życia Essien uczęszczał do szkoły katolickiej w Awusu, gdzie występował w szkolnym zespole[10]. Grał również
siatkówkę
i
tenisa stołowego
[2]. Następnie jego rodzina przeniosła się do Akry[10]. W 1998 roku ukończył szkołę St Augustine's College[9]. Z drużyną tej uczelni Essien wygrał między innymi rozgrywki Milo Inter-Schools[8]. Rok później zaczął występować w juniorskim zespole klubu
Liberty Professionals
[9]. Był także na testach w
Manchesterze United
, któremu jako dziecko kibicował. Transfer nie doszedł do skutku, ponieważ pomocnik nie mógł dostać pozwolenia na pracę[9]. Otrzymał jednak propozycję gry w klubie satelickim Manchesteru –
Royal Antwerp
. Nie trafił jednak tam, bo jego matka chciała, aby syn grał we Francji[11]. Ostatecznie podpisał kontrakt z
SC Bastia
[6]. Największymi idolami Essiena byli
Roy Keane
oraz
Patrick Vieira
[12][10]. Kariera klubowa Kariera we FrancjiW SC Bastia zadebiutował 30 września 2000 wchodząc na boisko w 75. minucie spotkania z
FC Metz
[13]. Pierwszą bramkę zdobył natomiast 7 lutego 2001 w wygranym 3:2 meczu z tą samą drużyną[14]. W debiutanckim sezonie w zespole Bastii wystąpił w 13 ligowych meczach[15]. W następnym sezonie był już podstawowym zawodnikiem drużyny i zagrał w 24 meczach
Ligue 1
, w których zdobył pięć bramek[16]. Ponadto SC Bastia dotarła do finału
Pucharu Francji
, w którym przegrała 0:1 z
FC Lorient
[17]. W sezonie
2002/2003
Essien zagrał w 29 ligowych meczach i sześciokrotnie wpisał się na listę strzelców[4]. Początkowo w drużynie Essien występował na pozycji obrońcy, jednak w jednym ze spotkań został przesunięty na
pomoc
w miejsce kontuzjowanego zawodnika i od tego czasu występuje na pozycji defensywnego pomocnika[18]. W czerwcu 2003
Paris Saint-Germain
zaoferowało propozycję kupna Essiena za 6 milionów
dolarów
, a Bastia ją zaakceptowała[19]. Ostatecznie rozwiązał on kontrakt z PSG i podpisał czteroletnią umowę z mistrzem Francji,
Olympique Lyon
na kwotę 8 milionów dolarów[20]. Jego pozyskaniem zainteresowane były także
Olympique Marsylia
,
Everton
oraz
Liverpool
[20]. W nowym zespole Essien zadebiutował 1 sierpnia w spotkaniu ligowym z
OSC Lille
[21]. Pierwszą bramkę zdobył w następnej kolejce, w wygranym 3:1 meczu z
AS Monaco
[22]. W sezonie
2003/2004
wystąpił w 34 meczach oraz zdobył trzy bramki i został z drużyną mistrzem Francji[23]. W następnym sezonie nie stracił miejsca w wyjściowej jedenastce, występując w 37 meczach ligowych, strzelając cztery gole i po raz drugi z rzędu zdobywając z drużyną mistrzostwo[24]. Został także wybrany przez UNFP do najlepszej jedenastki ligi oraz zdobył tytuł gracza roku w Ligue 1[25]. Zajął ponadto 22. lokatę w plebiscycie na Najlepszego Piłkarza Europy według France Football[26]. Chelsea Londyn"Chciałem jego pozyskać, ponieważ szukałem gracza, który załatał by lukę w bardzo silnym zespole na każdej pozycji." | "Jest młody, bardzo ambitny, jest takim piłkarzem, jakiego chcieliśmy mieć." |
W maju 2005
Chelsea Londyn
złożyła ofertę kupna Essiena, jednak Olympique ją odrzucił[28]. The Blues składali oferty opiewające na: 10; 16,75; 18 oraz 21 milionów
funtów
, jednak żadna z nich nie została przyjęta[28]. Ostatecznie, po ponad trzech miesiącach negocjacji, 19 sierpnia 2005 za kwotę 24,4 milionów funtów Essien przeszedł do Chelsea[27]. Klub pobił zarazem swój rekord klubowy[28], który w 2006 został ponownie poprawiony poprzez zakupienie za 30 milionów
Andrija Szewczenki
[29]. Pomocnik stał się za to najdroższym afrykańskim graczem[7]. W nowej drużynie Essien zadebiutował 21 sierpnia w wygranym 1:0 meczu z lokalnym rywalem Chelsea,
Arsenalem
, zmieniając w 58. minucie
Eiðura Guðjohnsena
[30]. Pierwszy raz przez pełne 90 minut zagrał 24 sierpnia w wygranym 4:0 spotkaniu z
West Bromwich Albion
[31]. W grudniu 2005 Essien otrzymał od
UEFA
karę zawieszenia na dwa spotkania z powodu kontrowersyjnego faulu na
Dietmarze Hamannie
, przez co nie wystąpił w 1/8 finału
Ligi Mistrzów
, przegranej przez Chelsea z
FC Barcelona
[32]. Wcześniej otrzymał także karę finansową[33]. 2 stycznia 2006 w spotkaniu z
West Ham United
doznał kontuzji kostki[34]. Do gry powrócił miesiąc później, kiedy to zagrał w meczu z
Liverpoolem
[35]. 11 marca 2006 w wygranym 2:1 ligowym spotkaniu z
Tottenhamem Hotspur
zdobył swoją pierwszą bramkę dla klubu[36]. Swój debiutancki sezon w Anglii zakończył z 31 ligowymi występami, pięcioma w pucharach krajowych oraz sześcioma w pucharach europejskich[37]. Essien wraz ze swoją drużyną został także
mistrzem Anglii
[38]. 15 sierpnia 2006 Essien doznał kontuzji nadgarstka[39]. Mimo to, pięć dni później wystąpił w spotkaniu
Premier League
z Manchesterem City[40]. 12 września w wygranym 2:0 meczu z
Werderem Brema
strzelił swoją pierwszą bramkę w
Lidze Mistrzów
dla Chelsea[41]. W październiku znalazł się na liście 30 piłkarzy nominowanych do nagrody
Piłkarza Roku FIFA
[42], zaś miesiąc później do tytułu najlepszego afrykańskiego piłkarza 2006 według CAF[43], zajmując odpowiednio 22. i trzecie miejsce. W plebiscycie na Najlepszego Piłkarza Europy według France Football zajął 27. miejsce[44]. Essien w sezonie 2006/2007 10 grudnia w zremisowanym 1:1 ligowym meczu z
Arsenalem Londyn
Essien zdobył bramkę z ponad 30 metrów[45], która później została wybrana najlepszym golem sezonu strzelonym przez Chelsea[46]. W styczniu 2007 został wybrany najlepszym afrykańskim graczem roku 2006 według BBC[47]. Pod koniec lutego Chelsea wygrała w finale
Pucharu Ligi
z
Arsenalem Londyn
, zaś Essien zagrał przez pełne 90 minut oraz otrzymał żółtą kartkę[48]. 12 marca przedłużył swój kontrakt z zespołem do roku 2012[49]. 16 marca doznał kontuzji kostki[39], która wykluczyła go z gry na trzy tygodnie[50]. W maju Chelsea wygrała 1:0 po dogrywce w finale
Pucharu Anglii
z
Manchesterem United
, a Ghańczyk zagrał przez całe spotkanie[51]. W
Lidze Mistrzów
pomocnik wraz ze swoją drużyną dotarł do półfinału, w którym jego klub przegrał z
Liverpoolem
[52]. Łącznie w sezonie 2006/2007 wystąpił 33 razy w lidze, 11 w pucharach krajowych oraz tyle samo w pucharach europejskich[53]. Rozgrywki
Premier League
Chelsea zakończyła na drugiej lokacie[54]. W pierwszym spotkaniu ligowym w sezonie
2007/2008
Essien zdobył bramkę[55]. Na następny dzień doznał kontuzji kostki[39], jednak 19 sierpnia zagrał w meczu z
Liverpoolem
[55]. 8 października nadwyrężył mięsień łydki[39]. Nie była to jednak groźna kontuzja i 11 października zagrał w spotkaniu z
Evertonem
[55]. W tym samym miesiącu otrzymał nominację do tytułu
Piłkarza Roku według FIFA
[56] oraz
Złotej Piłki
[57]. W pierwszym z tych plebiscytów zajął 15.[58], zaś w drugim 24. miejsce[59]. W grudniu Essien po raz trzeci z rzędu znalazł się także na liście nominowanych do tytułu Afrykańskiego Piłkarza Roku[60]. W plebiscycie tym zajął ostatecznie drugą lokatę, tuż za
Frédériciem Kanouté
[61]. W kwietniu 2008 Chelsea pokonała
Liverpool
w półfinale
Ligi Mistrzów
i awansowała do finału tych rozgrywek[62], w którym zmierzyła się z
Manchesterem United
. Na
Łużnikach
przegrała jednak po serii
rzutów karnych
, zaś Essien w 118. minucie otrzymał żółtą kartkę[63]. W sezonie
2007/2008
wystąpił w 27 spotkaniach ligowych, 6 pucharowych oraz 12 w pucharach europejskich[64]. Rozgrywki ligowe Chelsea zakończyła na drugim miejscu, za Manchesterem United[65]. Essien w sezonie 2008/2009 22 lipca 2008 przedłużył kontrakt z Chelsea do roku 2013[66]. W czasie letniego okienka transferowego zainteresowanie pomocnikiem wyraził
Real Madryt
[67]. Na początku września w meczu reprezentacji Ghany doznał kontuzji
więzadła krzyżowego
, która miała go wykluczyć z gry na minimum pięć miesięcy[68]. Do gry powrócił 3 marca 2009, kiedy to zagrał w meczu
Pucharu Anglii
z
Coventry City
[69]. 6 maja zdobył bramkę w zremisowanym 1:1 rewanżowym spotkaniu półfinału
Ligi Mistrzów
z
FC Barcelona
, późniejszym zdobywcą pucharu, rozegranym na
Stamford Bridge
[70]. Trafienie zostało później wybrane bramką sezonu w klubie[71]. Chelsea nie awansowała jednak do finału tych rozgrywek, ponieważ w pierwszym spotkaniu na
Camp Nou
padł wynik 0:0. We wcześniejszym ćwierćfinałowym meczu z
Juventusem
(2:2) pomocnik również trafił do siatki[72]. Łącznie w sezonie 2008/2009 Essien zagrał 11 razy w
Premier League
, strzelając jedną bramkę, dwukrotnie w
Pucharze Anglii
oraz zdobył dwa gole w pięciu meczach
Ligi Mistrzów
[73]. Jego zespół rozgrywki ligowe zakończył na trzecim miejscu, za
Liverpoolem
i
Manchesterem United
[74]. W czerwcu 2009 łączony był z przejściem do
A.C. Milan
[75]. Agent piłkarza Fabien Piveteau powiedział również, że Ghańczyk rozważa odejście do
Realu Madryt
lub
FC Barcelona
[76]. Kariera reprezentacyjnaW 1999 Essien wystąpił na
Mistrzostwach Świata do lat 17
, na których zajął z reprezentacją trzecie miejsce. Na turnieju rozegrał pięć spotkań[77]. Dwa lata później zagrał na
Mistrzostwach Świata U-20
, rozgrywanych w
Argentynie
. Ghana dotarła do finału, w którym przegrała 0:3 z gospodarzami turnieju, a Essien wystąpił w siedmiu meczach[77] oraz zdobył jedną bramkę (w wygranym 2:1 grupowym spotkaniu z Paragwajem[78]). W dorosłej kadrze zadebiutował 4 stycznia 2002 w przegranym 1:2
towarzyskim spotkaniu
z
Egiptem
[79]. Essien znalazł się także w kadrze Ghany na
PNA
[80]. Na tym turnieju rozegrał dwa spotkania i dotarł z reprezentacją do ćwierćfinału[81]. 5 września 2004 w rozegranym w ramach eliminacji do Pucharu Narodów Afryki meczu z
Republiką Zielonego Przylądka
Essien zdobył pierwszą bramkę w drużynie narodowej[82]. Z powodu kontuzji nie zagrał na
tych mistrzostwach
[34]. W maju 2006 został powołany na
Mistrzostwa Świata
. Ghana dotarła do 1/8 finału, w którym przegrała z
Brazylią
, a Essien zagrał w trzech meczach[77]. Wystąpił także na
PNA 2008
, na którym zajął z drużyną trzecie miejsce, wystąpił we wszystkich spotkaniach, uzyskał dwa trafienia oraz został wybrany do najlepszej jedenastki turnieju[83]. Gole w reprezentacji- Gole dla Ghany podawane są jako pierwsze
Statystyki Klubowe- Stan na 21 sierpnia 2009[2][86]
Reprezentacyjne- Stan na 26 lipca 2009[4]
Reprezentacja | Rok | Występy | Gole |
---|
Ghana
| 2002 | 3 | 0 | 2003 | 2 | 0 | 2004 | 5 | 1 | 2005 | 3 | 2 | 2006 | 11 | 2 | 2007 | 6 | 0 | 2008 | 12 | 3 | 2009 | 3 | 0 | Łącznie | | 45 | 8 |
---|
Życie prywatneEssien ma cztery starsze siostry – Alice, Gladys, Joyce oraz Dianę[11], miał także brata Paaquiche, który zmarł w wieku 15 lat[10]. W kwietniu 2007 został aresztowany za jazdę po pijanemu[93]. Testy krwi wykazały jednak, że pomocnik Chelsea nie pił alkoholu[94]. W maju 2009 jego była partnerka Veralie Dela Ackumey pozwała go do ghańskiego sądu w sprawie o orzeczenie rozwodu i odszkodowanie. Essien utrzymuje jednak, że byli tylko zaręczeni według plemiennych rytuałów, a formalny ślub nie miał miejsca. Na początku czerwca składał trzygodzinne zeznania. Wcześniej sprawa ta była rozpatrywana przez angielskie sądy, które przyznały rację piłkarzowi[95][96]. Styl gryEssien jest graczem wszechstronnym[2] oraz silnym[97]. Występuje głównie jako defensywny pomocnik, ale może również grać jako
obrońca
[97]. Były szkoleniowiec Chelsea,
José Mourinho
nazwał go zawodnikiem "wielofunkcyjnym"[2].
Gérard Houllier
określił Essiena jako gracza takiej samej klasy co
Steven Gerrard
,
Frank Lampard
,
Michael Ballack
i
Patrick Vieira
[97]. Sukcesy KluboweLyon Chelsea Indywidualne- Piłkarz roku we Francji: 2005
- Najlepszy afrykański piłkarz roku według BBC: 2006
- Piłkarz sezonu Chelsea: 2006/2007
- Gol sezonu Chelsea: 2006/2007, 2008/2009
Przypisy- ↑
Michael Essien continues impressive comeback to send Chelsea into second place
(
ang.
). Times Online, 16 marca 2009. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5
Michael Essien
(
ang.
). chelseafc.com. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ 3,0 3,1 Uwzględniono tylko występy na Mistrzostwach Świata
- ↑ 4,0 4,1 4,2
Essien, Michael
(
ang.
). National Football Teams. [dostęp 20 marca 2009].
- ↑
Michael Kojo Essien
. 90minut.pl. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ 6,0 6,1
Goal.com Profile: Michael Essien
(
ang.
). goal.com. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ 7,0 7,1 Olya Rayan:
Essien the breadwinner for his family
(
ang.
). rediff.com, 7 czerwca 2006. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑ 8,0 8,1
A phenomeon called Michael Essien
(
ang.
). The Ghanian Journal. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3
Fabregas v Essien
(
ang.
). BBC Sport, 17 kwietnia 2009. [dostęp 9 maja 2009].
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4
The quiet rise of fearless Essien
(
ang.
). Guardian.co.uk, 29 października 2006. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑ 11,0 11,1
The Tragic Secret that drives Chelsea's ?25m star on to glory
(
ang.
). ghanaweb.com. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
Essien: Powinienem grać w MU
. MUFC.pl, 13 stycznia 2008. [dostęp 9 maja 2009].
- ↑
Bastia 1–0 Metz
(
ang.
). guardian.co.uk. [dostęp 20 marca 2009].
- ↑
Michael Essien: All goals 2000 - 2001 (Bastia)
(
ang.
). guardian.co.uk. [dostęp 20 marca 2009].
- ↑ 15,0 15,1
Michael ESSIEN 2000/2001
(
fr.
). lfp.fr. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑ 16,0 16,1
Michael ESSIEN 2001/2002
(
fr.
). lfp.fr. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
France Cup 2001/02
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ Nick Harper:
Michael Essien interview
(
ang.
). Sport Magazine, 24 października 2007. [dostęp 27 maja 2009].
- ↑
Ghana's Essien joins PSG
(
ang.
). BBC Sport, 30 czerwca 2003. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 20,0 20,1
Essien turns down PSG
(
ang.
). BBC Sport, 2 lipca 2003. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑
Michael Essien All appearances 2003 - 2004 (Lyon)
(
ang.
). guardian.co.uk. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑
Michael Essien All goals 2002 - 2003 (Lyon)
(
ang.
). guardian.co.uk. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 23,0 23,1
France 2003/04
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 24,0 24,1
France 2004/05
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑
Essien wins France award
(
ang.
). BBC Sport, 23 maja 2005. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑
European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 2005
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 8 maja 2009].
- ↑ 27,0 27,1
Chelsea delight at Essien singing
(
ang.
). BBC Sport, 19 sierpnia 2005. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 28,0 28,1 28,2 Chris Bevan:
Esssien saga nears completion
(
ang.
). BBC Sport, 15 sierpnia 2005. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑
Chelsea complete Shevchenko deal
(
ang.
). BBC Sport, 31 maja 2006. [dostęp 3 kwietnia 2009].
- ↑
Chelsea 1-0 Arsenal
(
ang.
). BBC Sport, 21 sierpnia 2005. [dostęp 3 kwietnia 2009].
- ↑
Chelsea 4-0 West Brom
(
ang.
). BBC Sport, 24 sierpnia 2005. [dostęp 3 kwietnia 2009].
- ↑
Essien handed two-match ban
(
ang.
). guardian.co.uk, 15 grudnia 2005. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
UEFA charged Essien
(
ang.
). ESPNsoccernet, 8 grudnia 2005. [dostęp 8 maja 2009].
- ↑ 34,0 34,1
Essien doubtful for Nations Cup
(
ang.
). 2 stycznia 2006. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
Games played by Michael Essien in 2005/2006
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
Chelsea 2-1 Tottenham
(
ang.
). BBC Sport, 11 marca 2006. [dostęp 8 maja 2009].
- ↑
Chelsea 2005/2006 player appearances
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 8 maja 2009].
- ↑ 38,0 38,1
Final 2005/2006 English Premier Table
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 8 maja 2009].
- ↑ 39,0 39,1 39,2 39,3
Michael Essien Injuries
(
ang.
). physioroom.com. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
Chelsea 3 (2) - 0(0) Man City
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑ Phil McNulty:
Chelsea 2-0 Werder Bremen
(
ang.
). BBC Sport, 12 września 2006. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
African trio vying for Fifa award
(
ang.
). BBC Sport, 12 października 2006. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Five named for Caf's top award
(
ang.
). BBC Sport, 22 listopada 2006. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 2006
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ John Sinnott:
Chelsea 1-1 Arsenal
(
ang.
). BBC Sport, 10 grudnia 2006. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Biography
(
ang.
). michaelessiengh.com. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Essien wins BBC African award
(
ang.
). BBC Sport, 5 stycznia 2007. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Live - Carling Cup final
(
ang.
). BBC Sport, 24 lutego 2007. [dostęp 29 maja 2009].
- ↑
Essien signs new Chelsea contract
(
ang.
). BBC Sport, 12 marca 2007. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Games played by Michael Essien in 2006/2007
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑ Russell Staves:
D-Day for Blues
(
ang.
). The FA, 19 maja 2007. [dostęp 29 maja 2009].
- ↑ John Mathews:
Penalty joy as Liverpool reach final
(
ang.
). uefa.com, 1 maja 2007. [dostęp 29 maja 2009].
- ↑ 53,0 53,1
Chelsea 2006/2007 player appearances
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Final 2006/2007 English Premier Table
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 29 maja 2099].
- ↑ 55,0 55,1 55,2
Games played by Michael Essien in 2007/2008
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
FIFA World Player Gala 2007 Men's short list
(
ang.
). FIFA.com. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
50 STARS EN PISTE
(
fr.
). FranceFootball.fr, 21 października 2007. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
FIFA World Player Gala 2007
(
ang.
). FIFA.com. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
European Footballer of the Year ("Ballon d'Or") 2007
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑ Oluwashina Okeleji:
Mali's Diarra makes Caf shortlist
(
ang.
). BBC Sport, 12 grudnia 2007. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
GLO CAF AWARDS: Kanoute is African footballer of the Year
(
ang.
). cafonline.com, 5 lutego 2008. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑ Trevor Haylett:
Drogba double takes Chelsea to Moscow
(
ang.
). UEFA.com, 30 kwietnia 2008. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
Man Utd earn dramatic Euro glory
(
ang.
). BBC Sport, 22 maja 2008. [dostęp 25 lipca 2009].
- ↑ 64,0 64,1
Chelsea 2007/2008 player appearances
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Final 2007/2008 English Premier Table
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 23 maja 2009].
- ↑
Essien signs new Chelsea contract
(
ang.
). BBC Sport, 22 lipca 2008. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Saturday's gossip column
(
ang.
). BBC Sport, 3 maja 2008. [dostęp 28 maja 2099].
- ↑
Injured Essien faces long lay-off
(
ang.
). BBC Sport, 9 września 2008. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Games played by Michael Essien in 2008/2009
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ Phil McNulty:
Chelsea 1-1 Barcelona (agg 1-1)
(
ang.
). BBC Sport, 6 maja 2009. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
ESSIEN'S TRIPLE COMEBACK IN THIS MONTH'S MAGAZINE
(
ang.
). chelseafc.com, 17 lipca 2009. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑ Jonathan Stevenson:
Juventus 2-2 Chelsea (agg 2-3)
(
ang.
). BBC Sport, 10 marca 2009. [dostęp 28 maja 2009].
- ↑ 73,0 73,1
Chelsea 2008/2009 player appearances
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Latest English Premier Table
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 28 maja 2009].
- ↑
Milan chce Adebayora i Essiena
. interia.pl, 1 czerwca 2009. [dostęp 27 czerwca 2009].
- ↑
AC Milan move closer to signing Emmanuel Adebayor
(
ang.
). The Thimes, 24 czerwca 2009. [dostęp 27 czerwca 2009].
- ↑ 77,0 77,1 77,2
Michael ESSIEN
(
ang.
). FIFA.com. [dostęp 20 marca 2009].
- ↑
Ghana - Paraguay 2:1 (0:0)
(
ang.
). FIFA.com. [dostęp 20 marca 2009].
- ↑
International Matches 2002: Africa
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑
African Nations Cup 2002
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 mara 2009].
- ↑
African Nations Cup 2002 - Final Tournament Details
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 82,0 82,1 82,2 82,3
African Nations Cup 2006
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ 83,0 83,1 83,2
African Nations Cup 2008 - Final Tournament Details
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 21 marca 2009].
- ↑ 84,0 84,1
International Friendly Matches 2006
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
International Friendly Matches 2008
(
ang.
). RSSSF. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Michael Essien
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑ Uwzględniono Puchar kraju i Puchar Ligi
- ↑
Michael ESSIEN 2002/2003
(
fr.
). lfp.fr. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
Michael ESSIEN 2003/2004
(
fr.
). lfp.fr. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
Michael ESSIEN 2004/2005
(
fr.
). lfp.fr. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
Chelsea 2005/2006 player appearances
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 10 maja 2009].
- ↑
Chelsea 2009/2010 player appearances
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 21.08.2009].
- ↑
Michael Essien arrested for drunk driving
(
ang.
). The Offside, 29 kwietnia 2007. [dostęp 27 maja 2009].
- ↑
Footballer was 'not over limit'
(
ang.
). BBC News, 3 maja 2007. [dostęp 28 maja 2009].
- ↑
Essien In Court Over Love
(
ang.
). peacefmonline.com, 4 czerwca 2009. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
'Girlfriend Dragged Essien To Court'
(
ang.
). modernghana.com, 14 maja 2009. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑ 97,0 97,1 97,2
Michael Essien Bio
(
ang.
). ESPNsoccernet. [dostęp 26 lipca 2009].
- ↑
English FA Cup 2006/2007
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 21 maja 2009].
- ↑
English League Cup 2006/2007
(
ang.
). Soccerbase. [dostęp 21 maja 2009].
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Michael Essien":
Oddychanie komórkowe
...
Brno
...
Koszykówka
...
XVI wiek
...
1679
...
Ekranizacje dzieł Williama Szekspira
...
1986
...
Związek organiczny
...
1977
...
Ognie świętego Elma
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Michael Essien":
135 Nauka, technika i kultura przełomu XIX i XX wieku (plansza 4)
...
059. Heidelberg (plansza 16)
...
Bezosobowa Strona Bierna (plansza 25)
...
|