Odrecznie narysowany plan obozu koncentracyjnego w Flossenbürgu autorstwa Stefana Kryszczaka - byłego więźnia obozu
Konzentrationslager Flossenbürg –
niemiecki obóz
koncentracyjny
założony w maju
1938
, w pobliżu miasta
Weiden
, w
Górnym Palatynacie
, w
Bawarii
, w
Niemczech
. Funkcjonował do kwietnia
1945
.
Historia obozu
Obóz powstał w chwili, w której planowano już ekspansję
III Rzeszy
w kierunku
Austrii
,
Kraju Sudetów
i
Czech
. Został założony obok kamieniołomów
granitu
(Deutsche Erd- und Steinwerke), w których niewolniczo wykorzystywano więźniów.
Komendantami obozu byli kolejno:
Obóz początkowo składał się z szesnastu drewnianych baraków więźniarskich, kuchni, rewiru itd. Obóz posiadał swoje własne krematorium, tuż koło placu egzekucji.
Począwszy od lat
1943
/
1944
, w związku z wzmożeniem wysiłków wojennych, wiele firm – zwłaszcza o znaczeniu wojskowym przeniosło się w okolice
Bawarii
i Kraju Sudetów. Wówczas Flossenbürg stał się "obozem macierzystym" dla wielu
komand
zewnętrznych i podobozów (ok. 60 w samej Bawarii, 43 w Saksonii, 32 w granicach dzisiejszych Czech i jeden na terenie dzisiejszej Polski). Podobozy te odegrały wielką rolę w niemieckim przemyśle wojennym. Więźniowie pracowali dla większości wielkich niemieckich koncernów wspierających wysiłek wojenny III Rzeszy.
9 kwietnia
1945
roku, na dwa tygodnie przed wyzwoleniem zamordowano w obozie członków niemieckiej opozycji antyhitlerowskiej, związanych z zamachem na
A. Hitlera
z dnia
20 lipca
1944
: stracono m.in.
Wilhelma Canarisa
,
Hansa Ostera
i
Dietricha Bonhoeffera
.
20 kwietnia
SS
zarządziła ewakuację obozu "
Marszami Śmierci
". 22 tys. więźniów wymaszerowało w kierunku KL
Dachau
. Przynajmniej 7 tys. zginęło przed dotarciem do tego obozu. Flossenbürg został wyzwolony
23 kwietnia
1945
przez wojsko amerykańskie. Wówczas w obozie przebywało ok. 1600 najbardziej wycieńczonych więźniów.
Więźniowie i ofiary
Pierwszymi więźniami byli niemieccy
prześladowani
wówczas
homoseksualiści
oraz kryminaliści. Następnie przeniesiono tu ok. tysiąca więźniów z KL
Dachau
oraz wielu
Polaków
, członków
ruchu oporu
. Regularnie urządzano masowe egzekucje w pobliskiej strzelnicy. Egzekucje dotyczyły także wielu
sowieckich jeńców wojennych
. Większość więźniów pochodziła z Europy Środkowo-Wschodniej.
Radzieccy
jeńcy wojenni zorganizowali powstanie w jednym z podobozów Flossenbürga: Mülsen Saint Micheln. Żadnemu więźniowi nie udało się wówczas zbiec.
96 tys. więźniów przeszło przez Flossenbürg, z czego ok. 6 tys. w obozie macierzystym. Ok. 30 tys. w nim zginęło (spotyka się i dwukrotnie większe szacunki).
Zobacz
biogramy więźniów
.
Dzieje powojenne
Po wojnie, przez prawie rok zabudowania obozu służyły Amerykanom za miejsce internowania więźniów
nazistowskich
. Następnie również jako obóz przejściowy dla osób wracających w swoje strony. Aktualnie funkcjonuje jako miejsce pamięci.
Zobacz też
Bibliografia
Wykaz bibliografii dla serii artykułów o niemieckich obozach w latach 1933-1945 został umieszczony na
osobnej stronie
.
Linki zewnętrzne