Kamieniec Ząbkowicki
Kamieniec ZąbkowickiKamieniec Ząbkowicki (
niem.
Kamenz, Camenz) –
wieś
w
Polsce
, położona w
województwie dolnośląskim
, w
powiecie ząbkowickim
, w
gminie Kamieniec Ząbkowicki
.
W latach 1975-1998
administracyjnie należała do
województwa wałbrzyskiego
. Wieś jest siedzibą
gminy Kamieniec Ząbkowicki
oraz ważnym
węzłem kolejowym
. KalendariumKamieniec Ząbkowicki – korytarz pałacowy -
1096
: książę
Czech
Brzetysław II
wznosi na wschód od zniszczonej przez siebie polskiej twierdzy
Bardo
pierwszy pałac w Kamieńcu;
-
1200
: pałac i okolice są własnością znanej
śląskiej
rodziny Pogorzelów – panów z
Pogorzeli
;
-
1210
: Pogorzelowie zakładają w Kamieńcu
opactwo
oo.
augustianów
. Pierwszym opatem zostaje Wincenty z Pogorzeli;
-
1249
: klasztor zostaje odebrany augustianom i przekazany
cystersom
z
Lubiąża
;
-
1350
: przebudowa kościoła i klasztoru na klasztor obronny;
-
1425
-
1428
: zniszczenia i rabunki klasztoru w czasie wojen
husyckich
;
-
1618
-
1648
: dalsze zniszczenia w czasie
wojny trzydziestoletniej
;
-
1681
-
1732
: nowy rozkwit klasztoru pod rządami opatów Augustyna Neudecka (1681-1702) i Gerharda Woywody (1702-1732): klasztor i kościół zostają kompletnie przebudowane w stylu
barokowym
z obrazem
Willmanna
na głównym
ołtarzu
;
-
1741
-
1747
: w czasie wojen śląskich
Fryderyka Wielkiego
klasztor musi płacić wielkie podatki i
kontrybucje
; Fryderyk Wielki znajduje w r. 1741 schronienie w klasztorze, uciekając przed Austriakami po
potyczce pod Braszowicami
(
niem.
Baumgarten);
-
1784
: wieś Kamenz (wymowa: ka'ments), jak się wówczas nazywa, ma 988 mieszkańców;
-
1810
:
sekularyzacja
klasztorów w Prusach. Klasztor w Kamieńcu ma wówczas 38
mnichów
, w jego posiadaniu znajduje się 31 wsi. Zbiory sztuki i książek zostają częściowo przewiezione do
Wrocławia
, częściowo rozkradzione, przyklasztorny kościół staje się parafialnym kościołem katolickim. Mnisi z ostatnim opatem Placidusem Hoffmannem opuszczają Kamieniec;
-
1812
: księżniczka pruska
Fryderyka Zofia Wilhelmina
(
1774
-
1837
), siostra króla
Fryderyka Wilhelma III
, żona przyszłego króla
Niderlandów
Wilhelma I
zakupuje dobra poklasztorne;
-
1817
: kościół i klasztor padają ofiarą pożaru; kościół zostaje odbudowany w nieco zmienionej formie, z budynków klasztornych udaje się ocalić tylko jedno skrzydło, tzw. prałaturę;
-
1830
: dobra w Kamieńcu dostaje w
posagu
królewna niderlandzka i księżna pruska
Marianna Orańska
;
-
1835
: ponieważ resztki budynków poklasztornych nie nadają się na rezydencję, Marianna i jej mąż książę
Albrecht Pruski starszy
zlecają sławnemu architektowi
Schinklowi
wybudowanie monumentalnego pałacu na tzw. Hertabergu ponad budynkami dawnego opactwa;
-
1838
: budowa
pałacu
w stylu
neogotyckim
rozpoczyna się i trwać będzie do r.
1872
;
-
1845
: Marianna opuszcza męża i przenosi się do Holandii, później do
Nadrenii
;
-
1849
: przy rozwodzie Marianna przepisuje
pałac
na jedynego syna
Albrechta
;
-
1875
: poprzez budowę linii kolejowej
Wrocław
-Kamieniec-
Międzylesie
-
Praga
znaczenie Kamieńca wzrasta;
-
1876
: powstaje linia kolejowa
Legnica
-Kamieniec-
Nysa
, wieś staje się ważnym węzłem komunikacyjnym;
-
1906
: książę Albrecht, syn Marianny, umiera w
pałacu w Kamieńcu
, dobra Kamenz przechodzą na ostatniego właściciela z rodu
Hohenzollernów
, jego najstarszego syna
Friedrich Heinricha
;
-
1939
: wieś Kamenz ma 2510 mieszkańców, dobra Hohenzollernów obejmują 637 ha i płacą roczny podatek w wysokości 11.034
marek
. Park pałacowy ma powierzchnię 123 ha.
-
1940
: właściciel Kamieńca, ks. Friedrich Heinrich Hohenzollern, umiera bezdzietnie. Spadkobierczyniami zostają cztery córki jego najmłodszego brata Fryderyka Wilhelma (1880-1925);
-
1939
-
1945
: w mieszczącym się w budynku prałatury sierocińcu władze
hitlerowskie
dokonują licznych morderstw na umysłowo niepełnosprawnych dzieciach (poprzez zastrzyk trucizny);
-
1945
: wieś zostaje włączona do Polski; w ciągu następnych lat dotychczasowa zostaje wysiedlona do Niemiec;
-
1945
-
1946
: pałac zostaje obrabowany i spalony przez żołnierzy
sowieckich
i polskich
szabrowników
, także tzw. prałatura stoi przez wiele lat jako pół-ruina i wykorzystywana jest jako magazyn zboża;
-
1962
: 4662 mieszkańców;
-
1970
: 3884 mieszkańców
-
1996
: 900-lat Kamieńca
-
1997
: katastrofalna Powódź Tysiąclecia.
-
1999
: oddanie do użytku wyremontowanej po powodzi Szkoły Podstawowej nr 1 im.Bolesława Chrobrego.Otwarcie osiedla domków dla powodzian-Osiedla Bolesława Chrobrego
- lata 90. XX w. – prałatura została wyremontowana i adaptowana na filię Archiwum Państwowego we Wrocławiu
Zabytki- kościół ewangelicki,
XIX w.
- zespół klasztorny cystersów,
XIV
-
XIX w.
, pl. Kościelny 1-12:
- kościół, obecnie parafialny
- klasztor
- spichlerz
- 4 oficyny
- 3 budynki gospodarcze
- budynek
- 2 szklarnie
-
zespół pałacowy
, 2 poł.
XIX w.
- pałac
- 2 oficyny (stajnia, wozownia)
- ogród przypałacowy (tarasy, schody, fontanny)
- park z aleją dojazdową
- pompownia i kotłownia, ul. Zamkowa 5
- willa z ogrodem, ul. Ząbkowicka 26,
1880
GaleriaFragment pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim | Kamieniec Ząbkowicki – pałac – altana na dziedzińcu | Kamieniec Ząbkowicki – pałac – taras | Kamieniec Ząbkowicki – pałac – atrium | | | | |
Zobacz też Bibliografia- Almanach de Gotha, Gotha 1937
- Schlesisches Güter-Adreßbuch, Verzeichnis sämtlicher Rittergüter sowie der größeren Landgüter der Provinzen Nieder-und Oberschlesien, Breslau 1937
- Hugo Weczerka (wyd.),Handbuch der historischen Stätten – Schlesien, Stuttgart 1977
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Kamieniec Ząbkowicki":
Zemsta (komedia)
...
Gmina Kłecko
...
Bitwa pod Wiedniem (1683)
...
Sanok
...
Pomarańczowa rewolucja
...
OUN-B
...
Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej
...
Wojna ukraińsko-radziecka 1917-1921
...
Gubernia podolska
...
Historia Ukrainy
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Kamieniec Ząbkowicki":
119b Wojny XVII w. i ich konsekwencje (plansza 16)
...
119b Wojny XVII w. i ich konsekwencje (plansza 13)
...
|