Kilimandżaro –
góra
w
Tanzanii
leżąca przy pograniczu z
Kenią
. Jest najwyższą górą Afryki i jednym z najwyższych samotnych masywów. W jego skład wchodzą trzy szczyty będące pozostałością po trzech wulkanach:
- szczyt Uhuru na
wulkanie
Kibo (Kilimandżaro) – 5895 m n.p.m.
- Mawenzi – 5150 m n.p.m.
- Shira – 3940 m n.p.m.
Historia
Etymologia
Według jednej z hipotez (wysnuł ją niemiecki misjonarz
Johann Ludwig Krapf
), nazwa Kilimandżaro pochodzi z połączenia dwóch słów języka tamtejszych plemion. Kilima oznacza słowo Góra, Njiaro zaś Karawanę.
Początki eksploracji
Jeszcze przed przybyciem Europejczyków wokół masywów wulkanicznych mieszkały liczne koczownicze plemiona. Kilimandżaro wśród nizin było czymś niezwykłym dla tamtejszych mieszkańców. Budziło wśród nich grozę do tego stopnia, że nazwali go Górą złych duchów. Niektóre plemiona (np. Masajowie) oddawały boską cześć Górze światłości. Zainteresowanie wyżyną wzrosło dopiero w
XIX wieku
, gdy
Tanganika
, na terenie której znajdowała się wówczas Kilimandżaro, stała się kolonią niemiecką.
5 października
1889
roku, niemiecki kartograf pochodzący z
Lipska
, profesor
Hans Meyer
wraz ze swoim przewodnikiem, Austriakiem
Ludwikiem Purtschellerem
stanęli na szczycie Białego Dachu Czarnego Lądu. Dosyć szybko zauważono walory turystyczne góry i już w
1898
roku wytyczono pierwszy szlak turystyczny, który prowadził na sam szczyt. Kilkanaście lat później, w
1932
, na zboczach powstało pierwsze schronisko. Pierwszym Polakiem, który zdobył Kilimandżaro był
Antoni Jakubski
, zoolog. Było to w
1910
roku.
Ochrona przyrody
Wcześnie zauważono też walory przyrodnicze masywu Kilimandżaro - już w
1921
roku powstał tu
rezerwat przyrody
. W
1973
roku wyższe piętra masywu powyżej linii drzew (ok. 2700 m n.p.m.) objęto ochroną w ramach Parku Narodowego Kilimandżaro (
ang.
Kilimanjaro National Park) o powierzchni 753 km². Park został udostępniony turystom w
1977
roku, a w
1987
roku wpisano go na
listę światowego dziedzictwa UNESCO
.
Konflikt kenijsko-tanzański
Widok na Kilimandżaro od strony
Kenii
Do roku
1977
Kilimandżaro zdobyło swym urokiem serca wielu turystów, głównie z Europy Zachodniej. Na turystach jednak zarabiała tylko
Kenia
.
Tanzania
, w granicach której leży Kilimandżaro nie otrzymywała z tego żadnych profitów. W tym samym roku,
4 lutego
władze
Tanzanii
zamknęły granice, pozostawiając setki turystów w martwym punkcie. Zarekwirowano blisko 200 jeepów i 27 samolotów. W niedługim czasie
Tanzania
stworzyła własny sektor turystyczny, wybudowała wiele hoteli i pensjonatów. Każdy, kto chciał poznać piękno Kilimandżaro, musiał przyjechać do
Tanzanii
. Władze jednak srodze się zawiodły – dochody były niewielkie, czego skutkiem było ponowne otwarcie granic w
1983
.
Jest to najwyższy wulkan w wulkanicznym masywie Kilimandżaro, położony na terytorium państwa
Tanzania
. Wznosi się na wysokość 5895 m
n.p.m.
i tym samym jest najwyższym szczytem w
Afryce
.
Rodzaje pięter
Rozbudowany układ pięter roślinnych - od podnóża: stepy, rzadkie suche lasy, wiecznie zielone lasy górskie, roślinność krzewiasta, łąki górskie, wieczne śniegi.
Pogoda i klimat
Przeważa klimat równikowy, górski. Na wyższych poziomach jest zimniej.
Opady
Ponieważ Kilimandżaro leży w środkowej części Afryki, możemy wyróżnić dwie pory – suchą i deszczową. Ta ostatnia dzieli się na dwa okresy:
- deszczów długich – od kwietnia do czerwca
- deszczów krótkich – od października do grudnia
Stosunkowo suchymi miesiącami są styczeń, luty, marzec, lipiec, sierpień i wrzesień. Średnia ilość opadów jest uzależniona od wysokości n.p.m. oraz strony zbocza. Waha się pomiędzy 2500 mm rocznie (rejony wschodnie na wysokości 3000 m) a 250 mm (na szczycie). Śniegami jest pokryte blisko 4 km² powierzchni szczytu.
Kilimandżaro w sztuce
Kilimandżaro "grało główną rolę" w wielu dziełach sztuki – głównie w literaturze i filmie.
Ernest Hemingway
napisał o niej w swej
powieści
Śniegi Kilimandżaro (co więcej, doczekała się ona ekranizacji – w rolach głównych wystąpili
Ava Gardner
i
Gregory Peck
). Akcja książki i filmu animowanego
Król Lew
rozgrywa się w scenerii Kilimandżaro.
Linki zewnętrzne