Słowińcy
SłowińcySłowińcy - nazwa nadana reliktowej
grupie
ludności
pomorskiej
, zamieszkujących niegdyś tereny nad
jeziorami
Gardno
i
Łebsko
(północno-zachodnia część
województwa pomorskiego
). Posługiwali się oni
gwarą słowińską
wchodzącą w skład
dialektu północnokaszubskiego
języka kaszubskiego (pomorskiego)
, a więc językiem podobnym do tego jakim jeszcze dzisiaj posługują się mieszkańcy powiatów puckiego, lęborskiego i wejherowskiego. NazwaNazwa "Słowińcy" nie była używana przez samych Słowińców, została im nadana przez rosyjskiego etnografa
Aleksandra Hilferdinga
. Sami siebie nazywali Kaszubami nadłebskimi (Lebakaschuben). HistoriaOd
XVIII wieku
, Słowińcy ulegali naciskom
germanizacyjnym
np. stopniowo, w kolejnych wsiach obowiązywał nakaz prowadzenia
mszy
w języku niemieckim. Po roku
1945
Słowińcy, traktowani jako Niemcy - zamieszkujący przed
wojną
ziemie niemieckie i posługujący się językiem
niemieckim
, byli szykanowani i wysiedlani. Wielu z nich zmuszono do
emigracji
do Niemiec. Znaczna liczba znalazła się w obozie przesiedleńczym w dzielnicy
Hamburga
,
Finkenwerder
; osiedlając się później w kilku sąsiadujących ze sobą dzielnicach miasta i pobliskich
wsiach
. Nie wszyscy jednak zostali wysiedleni; dzięki różnym zabiegom udało się zatrzymać migrację ludności ze wsi
Kluki
- około 100 osób, jednak w większości wyemigrowali oni do Niemiec w latach
1970
. Badania
językoznawcze
Friedhelma Hinze nad nazewnictwem rybackim słowińskiego dialektu
języka pomorskiego
, przeprowadzone w
Meklemburgii
, dokumentują obecność Słowińców po przesiedleniu, posługujących się na pewno szczątkowo swoim językiem, na terenie dawnego
NRD
. W
Polsce
pozostało niewielu z nich. Materialne ślady ich istnienia (architektura ludowa, wyposażenie wnętrz, sztuka ludowa itp.) zostały zgromadzone w
skansenie
Muzeum Wsi Słowińskiej
w
Klukach
położonym na terenie
Słowińskiego Parku Narodowego
. Literatura-
Tadeusz Bolduan
, Losy społeczne i polityczne Słowińców w Klukach w latach 1945-1975. Próba oceny., w: Studia kaszubsko-słowińskie,
Łeba
1992
-
Friedrich Lorentz
Slovinzisches Wörterbuch, I-II, St.Petersburg
1908
-
1912
- Dr. Nadmorski (
Józef Łęgowski
), Słowniczek gwary słowińskiej; w: Połabianie i Słowińcy, Wisła, XVI, z.II, marzec-kwiecień
1902
- Friedhelm Hinze, Slovinzische Fischzugnamen von Garder See in Hinterpommern. Nachleben und Ethymologie slovinzische Namen., w: Zeitschrift für Slavistik XV
1970
, Heft 3.
- Hanna Popowska-Taborska, Przysięgi słowińskie z Wierzchocina,
Wrocław
-
Warszawa
-
Kraków
1961
, w: Słowińcy, ich język i folklor
- Hanna Popowska-Taborska, Uwagi o języku Perykop smołdzińskich,
Kraków
1968
, w: Język Polski,
Kraków
, XLVIII
1968
, Nr 1
-
Leon Roppel
, Nazwy terenowe słowińskiej wsi Kluki na podstawie mapy F. Pallasa z 1926 r., RG XXI
1962
- Słownik gwarowy tzw. Słowińców kaszubskich, pod. red. Zenona Sobierajskiego,
Warszawa
1997
, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy,
- Franz Tetzner, Die Slovinzen und Lebakaschuben. Land und Leute, Haus und Hof, Sitten und Gebräche, Sprache und Literatur im östlichen Hinterpommern,
Berlin
1899
-
Aleksander Hilferding
, Остатки славян на южном берегу Балтийского Моря, Sankt-Petersburg 1862 (wyd. polskie Resztki Słowian na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego, tłum. Nina Perczyńska, oprac. Jerzy Treder, Gdańsk 1989, )
Zobacz też Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Słowińcy":
Łeba
...
Kaszubi
...
Kurhan
...
Kaszuby
...
Słowińcy
Kluki
Słowińcy - nazwa nadana reliktowej
grupie
ludności
pomorskiej
, zamieszkujących niegdyś tereny nad ...
Plemiona polskie
...
Plemiona słowiańskie
...
Pomorzanie
wielkiego plemienia Pomorzan wchodzili między innymi: Kaszubi[potrzebne źródło], Pyrzyczanie, Wolinianie, Brzeżanie i Słowińcy. Główne grody to: Szczecin, Kołobrzeg, Białogard, Nakło, Pyrzyce, Stargard, Gdańsk, Starogard ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Słowińcy":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|