|
Tąpnięcie
TąpnięcieTąpnięcie jest jednym z zagrożeń naturalnych występujących w
górnictwie
. Często błędnie utożsamiane z każdym wstrząsem sejsmicznym pochodzenia górniczego. Tąpnięcie jest dynamicznym rozładowaniem
energii potencjalnej
sprężystości skał połączone z wyrzuceniem materiału skalnego do
wyrobiska
, lub zniszczeniem jego obudowy. Aby doszło do kumulowania energii sprężystej, w
górotworze
muszą być obecne skały sprężyste. Zdolność tych skał do kumulowania i oddawania takiej energii określa się tzw. energetycznym wskaźnikiem skłonności do tąpań WET, który w uproszczeniu określa na ile odbije się młotek, którym uderzymy litą skałę.
Eksploatacja górnicza
(czyli w przypadku górnictwa głębinowego drążenie korytarzy) narusza pierwotną równowagę górotworu. W pobliżu wyrobisk dochodzi do zwiększenia pierwotnych
naprężeń
wynikających z ciężaru wyżej leżących warstw i w przypadku przekroczenia doraźnej wytrzymałości skały na
ściskanie
, następuje zniszczenie jej struktury (czyli zgniecenie), które zapoczątkowuje bardzo gwałtownie przebiegający proces lawinowy kruszenia skał i rozładowywania nagromadzonej energii sprężystej. Przebieg tąpnięcia zbliżony jest do odpalenia w skałach nadmiernej ilości
materiału wybuchowego
. Pierwsze tąpnięcie miało miejsce w kopalni rudy w
Derbyshire
w Anglii w XVIIIw. W Polsce tąpania występują od ponad 100 lat w kopalniach
węgla kamiennego
i od ponad 50 lat w kopalniach rudy miedzi. Typy tąpnięćO zaliczeniu tąpnięcia do danego typu decyduje położenie ogniska wstrząsu. - Tąpania pokładowe
- Tąpania stropowe
- Tąpania spągowe
Największe tąpnięcia w Polsce odczuwalne na powierzchni [1]Przypisy Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Tąpnięcie":
1982
100 na podstawie imiennych zaproszeń. Przewodniczącym został prof.
Bogdan Suchodolski
.
28 grudnia
– Tąpnięcie w drążonym chodniku kopalni "Katowice" spowodowało śmierć 5 górników.
31 grudnia
– ...
Trzęsienie ziemi
...
Tąpnięcie
Tąpnięcie jest jednym z zagrożeń naturalnych występujących w
górnictwie
. Często błędnie utożsamiane ...
Kopalnia Węgla Kamiennego Centrum
...
Aktywna profilaktyka tąpaniowa
...
Odprężenie górotworu
...
27 lipca
...
28 czerwca
...
Katastrofa górnicza w kopalni Halemba (2006)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Tąpnięcie":
013. Niszcząca i budująca działalność sił endogenicznych (plansza 16)
...
|
|
|
|