Władca Pierścieni (tytuł oryginału: The Lord of the Rings) to
powieść
fantasy
J.R.R. Tolkiena
, dziejąca się w jego fikcyjnym świecie zwanym
Śródziemiem
.
Jest ona kontynuacją innej opowieści tego autora zatytułowanej
Hobbit, czyli tam i z powrotem
.
Władca Pierścieni jest często nazywany trylogią, choć naprawdę jest to powieściowa całość, podzielona na sześć ksiąg. Ze względu na swoją dużą objętość została wydana w trzech tomach z powodu nacisków wydawcy, nie było to jednak oryginalne zamierzenie Tolkiena. Powieść składa się z sześciu części:
- Tom I –
Drużyna Pierścienia
(The Fellowship of the Ring)
- 1. Powrót cienia (Return of the Shadow)
- 2. Drużyna Pierścienia (The Fellowship of the Ring).
- Tom II –
Dwie Wieże
(The Two Towers)
- 3. Zdrada Isengardu (The Treason of Isengard)
- 4. Podróż do Mordoru (The Journey to Mordor)
- Tom III –
Powrót Króla
(The Return of the King)
- 5. Wojna o Pierścień (The War of the Ring)
- 6. Powrót króla (The Return of the King).
Pisaną przez ok. 17 lat (m.in. w czasie
II wojny światowej
) książkę wydano w
Wielkiej Brytanii
w latach
1954
-
55
. W połowie
lat 60.
Władca Pierścieni stał się fenomenem wydawniczym w krajach anglosaskich, a następnie na całym świecie (w Polsce ukazała się w latach
1961
-
1963
). Książkę przetłumaczono na dziesiątki języków. Sukces książki spowodował gigantyczny rozwój gatunku fantasy, ale mimo tysięcy książek Władca Pierścieni wciąż pozostaje najbardziej cenioną pozycją tego gatunku literackiego.
Treścią książki jest próba zniszczenia
Jedynego Pierścienia
(wykutego przez
Władcę Ciemności
w
Orodruinie
), który pozwala zarządzać innymi pierścieniami wykutymi dla przedstawicieli innych ras stworzeń, co w skutku zapewnia władzę nad całym Śródziemiem. Czynu tego musi dokonać
Frodo
,
hobbit
z
Shire
, aby umożliwić pokonanie
Saurona
, czyli tytułowego Władcę Pierścieni. Towarzyszy mu wierny przyjaciel -
Sam
.
Przekłady na język polski
-
Maria Skibniewska
, Warszawa
1961
-
1963
, wyd.
Czytelnik
-
Jerzy Łoziński
, Warszawa
1996
-
1997
, wyd.
Zysk i S-ka
- Władca Pierścieni, Warszawa 2001, wyd.
Amber
: tom I i II (części I - IV) -
Maria
i
Cezary Frąc
, wiersze
Tadeusz Olszański
, tom III - opracowanie przekładu
Maria
i
Cezary Frąc
, część V Aleksandra Januszewska, część VI Aleksandra Jagiełowicz, wiersze -
Tadeusz Olszański
, dodatki Ryszard Derdziński.
Adaptacje
Władca Pierścieni został sfilmowany dwa razy. W latach
1977
-
1979
firma
Warner Brothers
podjęła próbę ekranizacji książki w postaci
filmu animowanego
. Przeniesienia powieści na ekran podjął się znany twórca animacji filmowych
Ralph Bakshi
, który nakręcił pierwszą część filmu
Władca Pierścieni
, obejmującą ok. półtora tomu powieści, ale wskutek miernego powodzenia filmu, ekranizacja nie została ukończona.
Największym problemem z ekranizacją filmu było dobre przedstawienie świata opisanego przez Tolkiena. Dopiero pojawienie się rozwiniętej
grafiki komputerowej
pozwoliło na nakręcenie
filmu
z prawdziwego zdarzenia. Kolejne części tego trzytomowego eposu ukazały się w kinach, w około rocznych odstępach, w
2001
,
2002
i
2003
roku, pod postacią trylogii
Władca Pierścieni
Petera Jacksona
, bijąc rekordy oglądalności. W 2001 roku (w Polsce w lutym 2002) na ekrany wszedł film
Władca Pierścieni. Drużyna Pierścienia
. Kolejna część –
Władca Pierścieni. Dwie wieże
, ukazała się w 2002 (w Polsce w styczniu 2003). Ostatnia –
Władca Pierścieni. Powrót króla
, weszła na ekrany
16 grudnia
2003
(w Polsce
1 stycznia
2004
) i zdobyła 11 statuetek
nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej
, w tym za najlepszy film roku 2003.
Radio BBC
wyprodukowało w oparciu o Władcę Pierścieni kilka
słuchowisk
radiowych.
Gry
W oparciu o powieść i trylogię filmową Władca Pierścieni powstało również wiele gier strategicznych. Np. seria gier: Władca Pierścieni Bitwa o Śródziemie (The Lord of the Rings Battle for Middle Earth), a także Władca Pierścieni Podbój (The Lord of the Rings Conquest).