Lebiodka majeranek
Lebiodka majeranek | Gatunek leczniczy |
Lebiodka majeranek, majeranek ogrodowy (Origanum majorana
L.
) -
gatunek
rośliny należący do rodziny
jasnotowatych
(Lamiaceae Lindl.). Rośnie dziko w klimacie śródziemnomorskim, ale obecnie uważa się, że są to rośliny zdziczałe z uprawy. Morfologia- Pokrój
- Roślina osiąga do 50 cm wysokości. Łodygi wzniesione, silnie rozgałęzione, wcześnie drewniejące u podstawy. Cała roślina szaro omszona.
-
Liście
- Liście drobne, krótkoogonkowe, podługowatoeliptyczne, łopatkowate, całobrzegie, z gruczołkami.
-
Kwiaty
- Kwiate małe, białe do różowych, o niepodzielonej górnej wardze, osadzone w pachwinach okrągłych
podsadek
, okółkowo zebrane w czterokanciaste, kłosokształtne główki na szczytach pędów. Kwitnie od lipca do pierwszych przymrozków.
-
Owoce
-
Rozłupnia
. Nasiona bardzo drobne, jasnobeżowe o charakterystycznym dla gatunku zapachu.
NazewnictwoInne nazwy zwyczajowe: majoran, mariolka[1]. Zastosowanie-
Roślina uprawna
- W uprawie roślina nie ma odmian, ale rozróżnia się trzy formy: roczną (najczęściej w Polsce uprawianą), dwuletnią i trwałą (
bylina
), która w naszych warunkach klimatycznych nie zawiązuje nasion (mnoży się przez podział lub
odkłady
).
- Sposób uprawy : Siew w szklarni, wysadzanie rozsady po "zimnych ogrodnikach". Pierwszy zbiór przed kwitnieniem przez ścinanie gałązek ok. 5 cm. nad ziemią (przyspiesza to krzewienie, co zwiększa następne zbiory przeprowadzane w czasie kwitnienia). Gałązki suszy się w zacienionym miejscu. Ostatecznie przyprawę otrzymuje się przez osmykiwanie liści i kwiatostanów.
-
Roślina lecznicza
-
Surowiec zielarski
: Ziele majeranku - Herba Majoranae
- Produkt : Olejek majerankowy - Oleum Majoranae. Roślina zawiera od 0,7 do 3,5% tego
olejku eterycznego
, którego głównymi składnikami są terpinen, terpinenol, terpineol i borneol. Ziele zawiera także alkohole, seskwiterpeny i związki garbnikowe. Młode, świeże pędy zawierają sporo rutyny (witamina P)- do 128 mg% i kwas askorbinowy do 44 mg%.
- Działanie : reguluje
trawienie
, pomaga w nieżycie żołądka i chorobach
układu pokarmowego
. Ze względu na dużą zawartość garbników (do 1% w suchym zielu) zalecany przy
biegunkach
. Herbatka z ziela ma właściwości uspokajające. Olejek bywa używany do
inhalacji
przy nieżytach górnych dróg oddechowych.
-
Roślina przyprawowa
- Rozdrobnione ziele majeranku używane jest jako
przyprawa
. Dodawany przede wszystkim do dań ciężkostrawnych, takich jak
grochówka
czy
zupa fasolowa
, potraw ze strączkowych oraz tłustych mięs (baranina, gęsina). Jako podstawową przyprawę stosuje się go tylko z solą i pieprzem przy produkcji klasycznej wątrobianki. Jeżeli używany jest oszczędnie, dobrze harmonizuje z
szałwią
,
rozmarynem
i
tymiankiem
. Majeranek jest częstym dodatkiem w masarstwie przy produkcji kiełbas i w
żurku
. Ziele przechowywane w szczelnych opakowaniach zachowuje trwałość ok. dwunastu miesięcy.
- W przemyśle spożywczym olejek służy do produkcji
likierów
, a ziele do aromatyzowania
octu
i
herbat
.
- W przemyśle kosmetycznym.
Zobacz też
Zioła
,
sztuka kulinarna
,
rośliny lecznicze
. Przypisy- ↑ Anrea-Anna Cavelius: Zioła w medycynie naturalnej. Bremen: MAK Verlag GmbH, 2005. .
Inne hasła zawierające informacje o "Lebiodka majeranek":
Zioła
...
Okrytonasienne
...
Liść
nobilis (tzw. liście laurowe),
bazylia pospolita
Ocimium basilicum,
koper ogrodowy
Anethum graveolens,
Lebiodka majeranek
Origanum majorana,
melisa lekarska
Melissa officinalis,
mięta pieprzowa
Mentha piperita, ...
Cielęcina
...
Rośliny olejkodajne
...
Warzywa
...
Ogród Botaniczny w Zielonej Górze
...
Lebiodka pospolita
...
Rośliny przyprawowe
...
Lebiodka majeranek
Lebiodka majeranek
Systematyka
wg
Reveala
Domena
eukarionty
Królestwo
rośliny
Podkrólestwo
naczyniowe
Nadgromada
nasienne
Gromada
okrytonasienne
Klasa
Rosopsida
Rząd
jasnotowce
Rodzina
jasnotowate
Rodzaj
lebiodka
Gatunek
Lebiodka majeranekNazwa systematycznaOriganum majorana
L.
Synonimy
Majorana hortensis
Moench
Gatunek ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Lebiodka majeranek":
Rośliny użytkowe (plansza 4)
...
Rośliny użytkowe (plansza 8)
...
Rolnictwo na świecie - produkcja roślinna (plansza 18)
...
|