|
Traktat nicejski
Traktat nicejskiTraktat nicejski (oficjalnie: Traktat z Nicei zmieniający Traktat o Unii Europejskiej, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz niektóre związane z nimi akty prawne), TN,
umowa międzynarodowa
parafowana w grudniu
2000
r., podpisana
26 lutego
2001
r. w
Nicei
. TN wszedł w życie
1 lutego
2003
roku. Traktat nicejski był pomyślany przede wszystkim jako mający zreformować
Unię Europejską
, by mogła sprawnie działać po przyjęciu 10 nowych krajów z Europy Środkowej i Południowej. Z tego powodu w pracach nad TN aktywnie uczestniczyły delegacje rządowe krajów kandydackich, choć formalnie rzecz biorąc traktat podpisało tylko 15 państw członkowskich. Wejście w życie Traktatu nicejskiego przez pewien czas stało pod znakiem zapytania, ponieważ w
referendum
przeprowadzonym
7 czerwca
2001
r. w
Irlandii
większość (54%) głosujących opowiedziała się przeciwko ratyfikacji TN. Referendum jednak zostało powtórzone
19 października 2002
r. i tym razem większość była za ratyfikacją. Najważniejsze postanowienia TN-
Komisja Europejska
od następnej kadencji ma składać się z liczby komisarzy równej liczbie krajów członkowskich (1 kraj = 1 komisarz). Dopiero, gdy Unia będzie się składała z co najmniej 27 członków, liczba komisarzy będzie mniejsza od liczby członków, komisarze zaś będą wybierani według opartego na zasadzie równości systemu rotacji.
- Wzmocnienie pozycji przewodniczącego Komisji Europejskiej - może on określać podział kompetencji pomiędzy komisarzy, mianować wiceprzewodniczących, a cała Komisja działa pod jego politycznym kierownictwem.
- Poszerzenie zakresu głosowania większością kwalifikowaną w
Radzie UE
o 28 kolejnych dziedzin (m.in. przy wyborze przewodniczącego Komisji).
- Wprowadzenie nowych zasad głosowania większością kwalifikowaną w Radzie. Poszczególnym krajom przydzielono głosy ważone nieco bardziej proporcjonalnie do ich wielkości, jednak nadal np.
Niemcy
(82 mln mieszkańców) mają mieć tyle samo głosów (29), co liczące po ok. 60 mln mieszkańców
Francja
,
Wielka Brytania
i
Włochy
.
Wstępnie przydzielono też głosy dla krajów kandydackich.
Polska
uzyskała 27 głosów, czyli tyle samo co
Hiszpania
i niewiele mniej od największych krajów. Postanowienia te miały tylko status deklaracji, zostały jednak potwierdzone przez
Traktat ateński
. - Nowe rozdzielenie miejsc w
Parlamencie Europejskim
pomiędzy państwa członkowskie. Po rozszerzeniu PE składa się z 785 posłów. Ta liczba nie będzie zwiększana po przyszłych rozszerzeniach. Przewidziano więc miejsce dla
Rumunii
i
Bułgarii
, a
Polsce
przyznano 50 miejsc, ale w związku z nieprzystąpieniem tych państw ich miejsca zostały czasowo przejęte przez inne kraje, Polska uzyskała w ten sposób 4 dodatkowe miejsca. Obecnie Polska posiada 50 posłów w PE.
- Reforma organów sądowniczych - utworzenie trójinstancyjnego systemu sądownictwa.
Sąd Pierwszej Instancji
nabrał charakteru samodzielnego organu wspólnotowego, zaś w ramach SPI mogą zostać utworzone Izby Sądowe orzekające w określonych sprawach w I instancji. Od rozstrzygnięć Izb Sądowych służy środek odwoławczy do SPI.
- Usunięcie zapisu o tym, że
Unia Zachodnioeuropejska
stanowi integralną część rozwojową UE i służy wykonywaniu decyzji UE dotyczących działań wojskowych.
-
Wysoki Przedstawiciel do spraw Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
uzyskał kompetencje w ramach wzmocnionej współpracy w zakresie WPZiB, które polegają na zapewnianiu pełnego poinformowania Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich o realizacji wzmocnionej współpracy.
- Zmiana sposobu wyznaczania specjalnego przedstawiciela, który odtąd jest wybierany
kwalifikowaną większością głosów
.
- Dodanie możliwości podejmowania decyzji kwalifikowaną większością głosów przy zawieraniu porozumień międzynarodowych, gdy dotyczy to realizacji
wspólnego działania
lub
stanowiska
.
- Nadanie Radzie możliwości upoważniania Komitetu Politycznego i Polityki Bezpieczeństwa do decydowania w sprawach kontroli politycznej i kierownictwa w zmierzających do zwalczania kryzysu operacjach ustalonych przez Radę.[1]
Przypisy- ↑ red. Kazimierz Lankosz, Traktat o Unii Europejskiej Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2003, s. 176-179.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Traktat nicejski":
XVI wiek
...
1972
...
Dwudziestolecie międzywojenne na świecie
...
Pokój toruński 1411
...
1677
...
1977
...
Branle
...
1848
...
1738
...
XXI wiek
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Traktat nicejski":
218a Sprawa polska podczas II wojny światowej (plansza 11)
...
208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 9)
...
211a Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej w dwudziestoleciu międzywojennym (plansza 2)
...
|
|
|
|