Kongres haski (Kongres Europejski w Hadze) – spotkanie przedstawicieli 25 krajów zorganizowane przez
Józefa Retingera
i
Duncana Sandysa
w
Hadze
w dniach
7
-
10 maja
1948
. Kongres stał się forum dyskusyjnym na temat idei i metod integracji europejskiej, zapoczątkował utworzenie
Rady Europy
i powstanie Ruchu Europejskiego.
Charakter kongresu i przebieg
Było to spotkanie przedstawicieli 25 krajów, zarówno polityków[1], jak i postaci świata kultury, w tym Jules Romain,
Étienne Gilson
,
Raymond Aron
, czy też Salvador de Madariaga. Obradom przewodniczył
Winston Churchill
.
Spotkanie to stało się panelem dyskusji na temat sposobów jednoczenia Europy. Zarysowały się dwa rozbieżne bloki, które nie mogły zgodzić się co do kierunku integracji kontynentu. Przedstawiciele
Beneluksu
i
Francji
oraz tradycyjni federaliści opowiadali się za powołaniem federacyjnego Zgromadzenia Europejskiego. W opozycji wobec nich znajdowali się zwolennicy powołania wspólnego organu międzyrządowego o bardziej ograniczonych kompetencjach. Rzecznikiem takiego rozwiązania była przede wszystkim
Wielka Brytania
. Ostatecznie przyjęto za punkt wyjścia przyjęto koncepcję umiarkowanych federalistów.
Postanowienia
Kongres w Hadze przyjął trzy zasadnicze rezolucje: kulturalną, polityczną i ekonomiczno-społeczną.
Rezolucja kulturalna podkreśliła wspólne dziedzictwo europejskiej cywilizacji oraz potrzebę wspólnych dążeń do zagwarantowania
praw człowieka
. Wskazano również na potrzebę rozwijania świadomości europejskiej oraz szerokiego eksponowania zdobyczy kultury kontynentu. Położono wówczas nacisk na konieczność sprzyjania przepływowi idei, informacji, publikacji i dzieł sztuki.
Rezolucja polityczna zakładała utworzenie unii politycznej, powołanie Zgromadzenia Europejskiego, przyjęcie Karty Praw Człowieka oraz powołanie
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
.
W rezolucji ekonomiczno-społecznej zaproszono wszystkie rządy do tworzenia jedności ekonomicznej kontynentu, likwidowania barier handlowych, taryf celnych i podnoszenia poziomu życia. W późniejszym terminie zakładano
swobodny przepływ kapitału
,
unifikację waluty
oraz pełną
unię celną
.
Następstwa
W wyniku kongresu powołano Ruch Europejski i
Radę Europy
. Powstała
Europejska Unia Płatnicza
, Europejska Fundacja Kulturalna oraz Kolegium Europejskie (College of Europe) w
Brugii
.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ W obradach brało udział m.in. dwunastu premierów, czterdziestu byłych ministrów, dwudziestu ministrów pełniących wówczas funkcje, ponad stu parlamentarzystów oraz politycy
emigracyjni
z państw
Europy Środkowo-Wschodniej
w charakterze obserwatorów
Źródła
- Nowe ruchy i organizacje integracyjne. W: Kazimierz Łastawski: Od idei do integracji europejskiej. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, 2003, ss. 119-120. .