|
Koncepcja rozwoju intelektualnego
Koncepcja rozwoju intelektualnegoKoncepcja rozwoju intelektualnego (Jeana Piageta) – opiera się na założeniu, że
inteligencja
jest rozwiniętą formą
adaptacji
biologicznej
, w wyniku której dochodzi do strukturalizowania
procesów poznawczych
. Przystosowanie jest rozpatrywane zatem w kategoriach poznawczych – jest zrównoważeniem procesów
asymilacji
i
akomodacji
. Zdolność dopasowywania wzrasta dzięki wzrastającej złożoności i stałości struktur poznawczych, które rozwijają się na bazie struktur
odziedziczonych
(
odruchy bezwarunkowe
) i tworzą schematy składające się na
wiedzę
człowieka. Koncepcja ta została stworzona przez
szwajcarskiego
psychologa
Jana Piageta
. Etapy rozwoju poznawczego Okres sensoryczno – motoryczny (inteligencji praktycznej)Od urodzenia do ~ 2 roku życia - przedmiotem poznania są stosunki przestrzenne między przedmiotami w otoczeniu dziecka;
- schematy, które kształtują się w tym okresie:
- schemat stałego przedmiotu, 8, 9 – 12 m.ż. (założenie o jego istnieniu mimo zniknięcia z pola widzenia);
- schemat uniwersalnej przestrzeni (niezależnej od doznań czuciowych);
- schemat następstwa czasowego (umożliwiający rejestrowanie kolejności zdarzeń);
- schemat przyczynowości (system umożliwiający osiąganie pożądanych stanów rzeczy)
- stopniowy wzrost świadomości
sensorycznej
i motorycznej
- dominacja
czynności odruchowych
, głównym osiągnięciem rozwojowym jest powstanie struktury umożliwiającej przemieszczanie się z miejsca na miejsce – "praktyczna grupa przekształceń";
- słabo rozwinięta
pamięć
;
- kształtujące się wyodrębnianie siebie od środowiska;
- kształtowanie się
pojęcia
istnienia
Fazy okresy sensomotorycznego wg Piaget (Bee, 2004). Faza | Wiek w miesiącach | Określenie Piageta | Charakterystyka |
---|
1 | 0 – 1 | Odruchy | Powolna zmiana prymitywnych schematów pod wpływem
akomodacji
; brak naśladowania; brak łączenia informacji z różnych zmysłów. |
---|
2 | 1 – 4 | Reakcje kołowe pierwotne | Dalsza
akomodacja
podstawowych schematów (ssanie, chwytanie, patrzenia); początek koordynowania schematów z różnych zmysłów. |
---|
3 | 4 – 8 | Reakcje kołowe wtórne | Większa świadomość zdarzeń, początek uczenia metodą 'prób i błędów'; początek rozumienia 'pojęcia przedmiotu'. |
---|
4 | 8 -12 | Koordynacja schematów | Wyraźne zachowania intencjonalne; naśladowanie nowych zachowań; transfer intermodalny. |
---|
5 | 12 – 18 | Relacje kołowe trzeciego rzędu | Początek 'eksperymentowania' z zabawami i manipulowaniem przedmiotami. |
---|
6 | 18 – 24 | Początki reprezentacji myślowej | Rozwój użycia symboli w celu reprezentowania przedmiotów i zdarzeń. |
---|
Okres wyobrażeń przedoperacyjnych (inteligencji reprezentującej)Trwa od 2 do 7 roku życia. - myślenie konkretno-wyobrażeniowe (za pomocą obrazów),
intuicyjne
i impulsywne
- intensywny rozwój
języka
- rozwój pojęć
- przyswajanie znaków i
symboli
- rozumowanie oparte na zdarzeniach zewnętrznych (a nie na operacjach logicznych), które cechuje:
-
interioryzacja
– przekształcanie czynności faktycznych w umysłowe, a którego przejawami są:
- odroczone naśladownictwo
- zabawa symboliczna
- wyobrażanie sobie – wywoływanie obrazów umysłowych
-
mowa wewnętrzna
- kształtująca się zdolność do antycypowania przyszłości
Okres operacji konkretnychTrwa ~ 7 – 11, 12 rok życia. - myślenie słowno-logiczne
- wykształcone pojęcie stałości ilości
- odwracalność operacji umysłowych
- przyswojenie pojęć logicznych oraz zdolność do klasyfikacji hierarchicznej
- brak myślenia abstrakcyjnego
- możliwość dokonywania
kategoryzacji
- rozumienie relacji
Okres operacji formalnychTrwa od ~ 12 roku życia Krytyka tez Piageta dotyczących stadiów rozwoju myślenia, doprowadziła wielu badaczy do wyodrębnienia jeszcze jednego stadium myślenia – stadium
myślenia postformalnego
. Krytyka ta oparta była zarówno na nowszych rozstrzygnięciach teoretycznych, jak i na danych empirycznych. Zobacz też Bibliografia- Jean Piaget (1966) Narodziny inteligencji dziecka. Warszawa, PWN.
- Jean Piaget (1966) Studia z psychologii dziecka. Warszawa, PWN.
- Jean Piaget (1972) Strukturalizm. Warszawa, PWN.
- Jean Piaget, Pierre Oleron i in. (1967) Inteligencja. Warszawa, PWN.
- Helen Bee (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
Inne hasła zawierające informacje o "Koncepcja rozwoju intelektualnego":
II wiek
...
Biskup
...
Rak języka
...
Nadciśnienie tętnicze
...
Adwentyzm
...
Oddychanie komórkowe
...
Grenoble
...
I wiek
...
Dogmat
...
Brno
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Koncepcja rozwoju intelektualnego":
206 Kultura, nauka i sztuka okresu międzywojennego (plansza 3)
...
211a Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej w dwudziestoleciu międzywojennym (plansza 2)
...
010. Dzieje Ziemi (plansza 8)
...
|
|
|
|