Stanisław Tym
Stanisław TymStanisław Tym pseud. Andrzej Kill (ur.
17 lipca
1937
w
Małkini
) – polski
satyryk
,
aktor
,
komediopisarz
,
reżyser
i
felietonista
. ŻyciorysW
latach 50. XX wieku
studiował w
Warszawie
, m.in. chemię na
Politechnice Warszawskiej
, przetwórstwo na
SGGW
, a także na Wydziale Aktorskim
PWST
. W czasie studiów pisał teksty i występował w kabaretach studenckich. Był też bramkarzem i szatniarzem w
klubie Stodoła
. W latach
1960
-
1972
był aktorem, autorem i reżyserem warszawskiego Teatru
STS
, oraz
Kabaretu Owca
. W latach 1984-1986 dyrektor
Teatru Dramatycznego
w
Elblągu
. Autor wielu sztuk teatralnych, skeczy (jednym ze słynniejszych jest Ucz się Jasiu w wykonaniu
Jana Kobuszewskiego
,
Wiesława Gołasa
i
Wiesława Michnikowskiego
, prezentowany w kabarecie "
Dudek
") i słuchowisk radiowych, a także scenariuszy do filmów
Stanisława Barei
, w których również występował i był współreżyserem. Odtwórca roli kaowca w filmie
Marka Piwowskiego
Rejs
. Współautor i aktor kabaretów
Owca
,
Dudek
, Lopek i
Wagabunda
. W drugiej połowie lat 90. pisał felietony do tygodnika
Wprost
, dziennika
Rzeczpospolita
, obecnie stały felietonista
Polityki
. Laureat wielu nagród, m.in. za najlepszy scenariusz do filmu
Rozmowy kontrolowane
na
FPFF
w Gdyni w
1992
roku,
Nagrody Kisiela
dla najlepszego publicysty w
1998
roku, nagrody telewizyjnego
Pegaza
"za poczucie humoru i przenikliwość umysłu" w
2002
roku. W
2005
roku ukazał się zbiór jego tekstów i rysunków, zatytułowany "Mamuta tu mam" (który to jest
palindromem
). Jest członkiem
Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
. Ma brata, Antoniego Tyma, który zagrał epizodyczne role w filmiach Miś (1980) i Ryś (2007). Wybrana filmografia Reżyseria ScenarzystaStanisław Tym i Zofia Merle na Festiwalu Kabaretu w Zielonej Górze, w 2007 r. Stanisław Tym i Zofia Merle w Loży Ekspertów Festiwalu Kabaretu w Zielonej Górze, w 2007 r. Aktor Ciekawostki- W filmie
Rejs
Stanisław Tym grając Kaowca wypowiada w słynnym monologu swoją prawdziwą datę i miejsce urodzenia:
- Znamy się mało... więc może ja bym powiedział parę słów o sobie - najpierw. Urodziłem się... urodziłem się w Małkini, w 1937 roku, w lipcu. Znaczy, w połowie lipca... właściwie w drugiej połowie lipca, właściwie... dokładnie 17 lipca. No... to tyle może o sobie - na początek... Czy są jakieś pytania?
-
17 lipca
urodziny obchodzi także
Ryszard Filipski
, aktor, z którego Bareja i Tym kpili z powodu jego nacjonalistyczno-komunistycznych przekonań i zaangażowania politycznego po stronie
PZPR
:
- W filmie Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz Tadeusz Dudała (bohater kreowany przez Tyma) mówi do dyrektora Krzakoskiego (Krzysztof Kowalewski): "Mogę ci tylko zdradzić jego inicjały - R.F." "
eref-66
" był to jednoosobowy teatr Filipskiego, którego monodram Ja i mój brat wywołał falę krytyki i oskarżeń o antysemityzm. Kpiną z Filipskiego jest także to, że filmowy bohater o inicjałach "R. F." ma być remedium na kłopoty dyrektora Krzakoskiego, a Filipski słynął z wygłaszania szumnych deklaracji bardziej niż z dyskretnych działań.
- Z filmu Miś cenzura nakazała usunięcie nazwiska tego aktora ze sceny relacjonowania przez Ochódzkiego Oli rozmowy z "reżyserem Polańskim". W oryginale Ochódzki mówił: "Oni wszyscy powariowali. Filipskiego chcą ze mnie zrobić!" co zostało zamienione na znaną dziś wersję: "
Fronczewskiego
chcą ze mnie zrobić!"
- W komedii
Poszukiwany, poszukiwana
to ręce Stanisława Tyma pieczętują obrazy na początku filmu.
- Ze względu na prywatny spór z
Bareją
, scenariusz do
Bruneta wieczorową porą
podpisał jako Andrzej Kill i zrezygnował z głównej roli Michała Romana.
- Postać zniewieściałego kombinatora Malinowskiego (w tej roli
Wiesław Gołas
), dokonującego zamiany mieszkań, pojawiającą się w Nie ma róży bez ognia Tym stworzył dla potrzeb
kabaretu "Dudek"
. W skeczu pt. Karolkowa niejaki Witold Kocibrzycki (także Gołas) próbował wymóc na dyrektorze spółdzielni (
Wiesław Michnikowski
) zamianę mieszkania "w związku z przebudową ulicy Karolkowej". Z "Dudka" do scenariuszy filmowych Tyma przeniknęła także postać majstra-mentora (
Jan Kobuszewski
) pouczającego młodego pracownika o meandrach zawodu (skecz Ucz się Jasiu i film Brunet wieczorową porą).
Inne hasła zawierające informacje o "Stanisław Tym":
Podróżnik
...
Wszystkich Świętych
...
Dziady (zwyczaj)
...
Pęcice
...
Rodzimy Kościół Polski
...
Dzień Zmarłych
...
Biegun północny
...
Biskup
...
Wag
...
Rak języka
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Stanisław Tym":
08 Omijanie (plansza 4)
...
09 Wymijanie (plansza 6)
...
10a Wyprzedzanie - część 1 (plansza 1)
...
|