Przemysł mięsny obejmuje firmy przetwarzające
surowce
mięsne, tj. ubój zwierząt rzeźnych, obróbkę ubocznych produktów uboju, rozbiór tusz na elementy i wykrawanie
mięsa
drobnego oraz produkcję przetworów mięsnych, podrobów i konserw mięsnych,
tłuszczów
, wyrobów garmażeryjnych, gotowych dań mięsnych, łącznie z porcjowaniem, plasterkowaniem i paczkowaniem. Jest to największa branża
przemysłu spożywczego
.
Oferta rynkowa tej branży obejmuje:
- produkty do przygotowania posiłków w gospodarstwach domowych i zakładach żywienia zbiorowego (
mięso
,
słonina
, przetwory)
- mięso przerobowe do przetwórstwa w innych zakładach
- produkty uboczne, wykorzystywanie poza sektorem spożywczym (skóry, kości na mączki i
żelatynę
, tłuszcze techniczne, rogowizna, szczecina, surowce farmaceutyczne itd.)
W Polsce przemysł mięsny bazuje głównie na krajowych surowcach.
Import
pokrywa ok. 10% zapotrzebowania. Przemysł ten w Polsce charakteryzuje się:
- dużymi wahaniami produkcji,
podaży
i cen
- rozdrobnieniem
podaży
, gdyż 60% pogłowia znajduje się w gospodarstwach posiadających nie więcej niż 50 sztuk
- niską jakością i niestabilnością cech jakościowych surowca rzeźnego (mała i zmienna mięsność tusz, zróżnicowanie rozmiarów tusz)
Udział tego sektora w wartości ogólnej sprzedaży
przemysłu spożywczego
w Polsce wynosi około 20%, a w
produkcie krajowym brutto
ok. 12%. Zatrudnienie w całym przetwórstwie mięsnym wynosi ponad ok. 80 tys. osób. Przemysł mięsny jest sektorem znaczącym w gospodarce narodowej. Przemysł mięsny zorientowany jest na rynek krajowy (90% całej sprzedaży). Przeciętne spożycie mięsa i jego przetworów wynosi rocznie 65-73 kg na osobę. Krajowy rynek mięsa charakteryzuje:
- duży udział
wieprzowiny
(spożycie 40
kg
na osobę, tj. 2/3 spożycia mięsa)
- słaba i malejąca rola
wołowiny
(spożycie spadło do poziomu 9 kg)
- rosnące spożycie
drobiu
(obecnie 11 kg)
- duży udział
wędlin
(około 25 kg) oraz bardzo mały udział konserw
- brak zainteresowania ze strony rynku krajowego
koniną
i
baraniną
.
Jednostki gospodarcze prowadzące ubój i produkcję przetworów można podzielić na dwie grupy:
- około 500 firm przemysłowych i przemysłowo-handlowych zatrudniających ponad 6 osób, w tym 225 zatrudniających ponad 50 osób
- ponad 7000 lokalnych ubojni i przetwórni mięsa
Świadczy to o dużym rozdrobnieniu tej branży w wyniku procesów dekoncentracji po
1990
r. Obecnie powraca się do koncentracji przetwórstwa mięsnego. Rozwijają się głównie duże i największe firmy.