Karol Maria de La Condamine
Karol Maria de La Condamine (ur.
28 stycznia
1701
– zm.
4 lutego
1774
) –
francuski
przyrodnik, matematyk i podróżnik.
Condamine urodził się w
Paryżu
w
1701
roku. Początkowo kształcił się w kolegium Louis–le–Grand. Gdy w
1718
roku zakończył edukację wstąpił do wojska. W bitwie pod
Rosas
wyróżnił się męstwem.
Po wystąpieniu z armii zaczął podróżować. Pierwszym celem jego podróży było wybrzeże
Morza Śródziemnego
, z których napisał spostrzeżenia.
W roku
1735
przystąpił do ekspedycji na
równik
do
Ameryki Południowej
, na której czele stał astronom Louis Godin. Wyprawa miała na celu zmierzenie długości południka. Statek z naukowcami popłyną do
Manty
. Część naukowców popłynęła do
Quito
statkiem, a Condamine zdecydował się dotrzeć tam pieszo. Karol zbierał eksponaty roślin, obserwował też i opisywał napotykane zwierzęta. Po dotarciu do celu wraz z pozostałymi osobami z ekipy dokonał
pomiarów triangulacyjnych
.
W
1743
roku, po 8 latach od wyruszenia z Paryża ocaleli naukowcy uznali, że zadanie zostało wykonane i czas wracać do kraju. Karola Maria de La Condamina nie powrócił. Postanowił jeszcze przepłynąć
Amazonkę
– najdłuższą rzekę Ameryki.
Tygodniami Condamine wędrował z
Quito
przez góry do miejsca, w którym zaczął spływ. W czasie podróży zbierał eksponaty, robił notatki, zbierał próbki i zaprzyjaźniał się z rdzennymi mieszkańcami mijanych ziem. Do celu podróży –
Belem
– dotarł po 4 miesiącach.
Stamtąd wybrał się w podróż małą łódką z wiosłami wzdłuż wybrzeży
Atlantyku
. Po dwu miesiącach dotarł do
Cayenne
. Robił tam pomiary fizyczne, obserwował
manaty
i badał chitynowe drzewa.
Do Paryża powrócił po 10 latach nieobecności – w listopadzie
1744
roku.
Przywiózł z ekspedycji ponad 200 przyrodniczych eksponatów oraz pasjonujące dzienniki. Jego towarzysze zjawili się w stolicy znacznie wcześniej. I wtedy ogłosili wyniki swoich obserwacji, wynikających z pomiarów południka. Karol przedstawił swoje wyniki
Akademii Francuskiej
kilka miesięcy później i zdobył uznanie jej członków.
Podzielił się również spostrzeżeniami i zaprezentował m.in.
kauczuk
– wydzielinę
kauczukowca brazylijskiego
, który przywiózł ze sobą i który zachwalał jako wręcz cudowny surowiec. Opowiedział też o
kurarze
, którą tubylcy stosowali do polowania na zwierzęta.
Wkrótce wydał opis swojej podróży. Książka stała się bestsellerem i była rozchwytywana. Wielu młodzieńcom zaszczepiła chęć podróżowania i odkrywania nowych krain. Autor stał się niezwykle popularny i wiele akademii nauk przyjęło go w poczet swoich członków.
W
1760
Karol Maria de La Condamine został też przyjęty do Akademii Francuskiej. Do końca życia był pogodnym, wesołym, bardzo lubianym i szanowanym naukowcem.
Zmarł w
Paryżu
w
1774
roku.
Linki zewnętrzne