Michaił Glinka - szkic z 1913 roku
Michaił Iwanowicz Glinka (
ros.
Михаил Иванович Глинка) (ur.
20 maja
/
1 czerwca
1804
w
Nowospasskoje
koło
Smoleńska
,
Cesarstwo Rosyjskie
, zm.
3
/
15 lutego
1857
w
Berlinie
,
Królestwo Prus
) –
kompozytor
rosyjski
.
Biografia
Pochodzenie
Prapradziadem Michała był polski
szlachcic
z rodu Glinków
herbu
Trzaska
(Glinki w Ziemi Łomżyńskiej) - Wiktoryn Władysław Glinka. Po utracie
Smoleńska
przez Polskę w 1654 W. W. Glinka pozostał w majątku, przyjął poddaństwo rosyjskie i od razu przeszedł na
prawosławie
. Carskie władze zachowały mu przywileje szlacheckie w tym herb Trzaska oraz nadania królewskie. [1]
Życie
Początkowo jego zainteresowania w okresie młodzieńczym kierowały go ku naukom przyrodniczym, geografią i podróżom. W czasach licealnych zetknął się z
Puszkinem
i z
dekabrystami
, co zwróciło na niego uwagę policji. Musiał więc porzucić chęć kariery dyplomatycznej.Pracował przez cztery lata w Urzędzie Komunikacji. Wykształcenie muzyczne Glinki było wielostronne ale też mało systematyczne. Pobierał prywatne lekcje kompozycji, kontrapunktu, fortepianu (m.in. u
J. Fielda
) i skrzypiec. Regularne 2-letnie studia kompozycji podjął dopiero w wieku 29 lat. Pobierał również lekcje śpiewu u w Petersburgu. Uważany był za znawcę sztuki
bel canto
, znał bogaty repertuar pieśni włoskich i francuskich. Występował również śpiewając własne pieśni, komponowane nierzadko na spotkaniach towarzyskich.[2]
W Petersburgu przebywał do
1830
roku. Prowadził wówczas bogate życie towarzyskie, obracał się w kręgu Puszkina (był kolegą z klasy jego młodszego brata Lwa),
M. Szymanowskiej
, poznał też
Mickiewicza
. W 1830 roku wyruszył w podróż po Europie, przez Berlin, Szwajcarię, do Włoch. Przebywał tam trzy lata i poznawał styl włoskiego
bel canto
, poznał też
Belliniego
i
Donizettiego
. Następnie podjął regularne studia kompozycji w Berlinie u
S. Dehna
. Po powrocie do kraju wykrystalizowała się idea opery narodowej Glinki. W latach 1834 - 42 powstały jego dwie najważniejsze opery: "Iwan Susanin" i "Rusłan i Ludmiła". W tych latach powstały też najpiękniejsze pieśni do słów Puszkina. W latach 40. Glinka przebywał w Paryżu gdzie poznał
Berlioza
, a następnie w Hiszpanii. Powstał tam dwie uwertury symfoniczne o melodyce hiszpańskiej.
Na przełomie lat 40 i 50. kompozytor przebywał w Warszawie, gdzie obracał się w kręgu
Kurpińskiego
i
Lipińskiego
. Powstała wtedy uwertura "Kamarinskaja" która stała się wzorem dla kolejnych kompozytorów szkoły rosyjskiej. W latach 50 pisał w Paryżu swoją symfonię kozacką "Taras Bulba", która pozostała niedokończona.
Wrócił po raz ostatni na kilka lat do Petersburga gdzie przebywał w kręgu
Dargomyżskiego
i
Bałakirewa
. Zainteresował się wówczas muzyką cerkiewną. Pojechał ponownie do Berlina do swojego profesora aby zgłębić tajniki polifonii i skal kościelnych. Studiował dzieła wokalne
Palestriny
i
J.S.Bacha
. Nie wrócił już do kraju.
Zmarł w roku
1857
w wieku zaledwie 53 lat, przeziębiwszy się po koncercie gdy wychodził z dusznej sali.
Znaczenie
Kompozytor jest uważany za twórcę narodowej
opery
rosyjskiej, łączącego w niej tradycyjny folklor Rusi i patriotyzm z nowymi prądami w muzyce zachodniej Europy. Twórczość Michaiła Glinki była inspiracją dla grupy rosyjskich kompozytorów nazwanej
Potężną gromadką
.
Glinka a hymn Rosji
W latach 1990/1991-2000 oficjalnym hymnem Rosji była tzw. Pieśń Patriotyczna, za której autora uchodzi Michał Glinka. Wykonywano tylko pompatyczną melodię, urzędowego tekstu nie napisano. Jednakże wg docenta K.Nikitina z Konserwatorium Petersburgskiego, utwór bazuje ściśle na średniowiecznym polskim hymnie religijnym "Kryste, dniu naszei światłości". Z kolei, zdaniem historyka Sergieja Makina, kompozytor mógł raczej rozważać użycie tej muzyki w operze
Iwan Susanin
- do instrumentalnej charakterystyki polskich interwentów. Stąd zapis znalazł się w rękopisach kompozytora. Wkrótce po publikacji artykułów Nikitina i Makina w Rosji zastąpiono Pieśń Patriotyczną, przywracając stary hymn radziecki Aleksandrowa z
1943
roku, za to z całkiem odmiennym tekstem.
Dzieła
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Źródła
- ↑
http://www.biografija.ru/show_bio.aspx?id=25537
Глинка Михаил Иванович, биографическая нциклопедия
- ↑ Encyklopedia muzyczna PWM (Polish Edition). Cz. 3: efg. Kraków: Polskie Wydawn. Muzyczne, 1987, s. 320. .