Ostróżka tatrzańska
Ostróżka tatrzańska | Gatunek trujący |
Ostróżka tatrzańska (Delphinium oxysepalum) –
gatunek
rośliny wieloletniej
należący do rodziny
jaskrowatych
(Ranunculaceae).
Endemit
zachodniokarpacki. Jedynymi miejscami na świecie, gdzie rośnie dziko to:
Tatry
,
Tatry Niżne
,
Chocz
,
Mała Fatra
. Roślina rzadka. Status gatunku we
florze Polski
:
gatunek rodzimy
. Morfologia-
Łodyga
- Wzniesiona, soczysta, gruba, nierozgałęziona. Osiąga wysokość 50–100 cm. Górą przylegająco owłosiona, dołem gładka.
-
Liście
-
Ulistnienie
naprzeciwległe, liście duże, nagie lub słabo owłosione z długimi i grubymi ogonkami. Są głęboko 5- klapowe. Ich listki są 3– wrębne, głęboko zazębione. Unerwienie liści wyraźnie promieniste.
-
Kwiaty
- Na szczycie łodygi kwiaty na długich szypułkach, zebrane w
grono
. Kwiaty intensywnie lazurowe lub fioletowe i posiadające dużą, brodawkowatą
ostrogę
. Kwiat (bez ostrogi) ma długość 22–40 mm i szerokość 6–12 mm. Składa się z 5 długich działek
kielicha
, które pełnią rolę płatków
korony
. Charakterystyczną
cechą gatunkową
jest kształt tych działek – są one długie i mają zaostrzone końce. Cztery płatki korony są zredukowane, trudne do zauważenia. Górna działka kielicha tworzy ostrogę. Wewnątrz kwiatu 3
słupki
i liczne
pręciki
.
-
Owoc
- Nieduże, delikatnej budowy
mieszki
, o lekkim niebieskim zabarwieniu. Nasiona ze skrzydełkami,
rozsiewane przez wiatr
.
-
Korzeń
- Grube i mocne, głęboko wrastające w glebę.
Biologia i ekologia- Rozwój:
bylina
.
Roślina miododajna
i
owadopylna
, kwitnie w lipcu.
-
Siedlisko
: rośnie w
ziołoroślach
, poza tym spotyka się ją na zarastających
piargach
, wśród skał, na
murawach
, przy ścieżkach. Rośnie zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. Roślina górska, granica jej pionowego zasięgu wynosi od ok. 1 000 do 2100 m n.p.m.
- W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych
gatunek charakterystyczny
dla związku (All.) Adenostylion[2].
- Cała roślina oprócz kwiatów jest
lekko trująca
. Powoduje spadek ciśnienia, trudności w oddychaniu, przy dużych dawkach zatrzymanie pracy serca[3].
ZmiennośćTworzy
mieszańce
z
ostróżką wyniosłą
(Delphinium elatum)[4].
Przypisy- ↑ Stevens P.F.:
Angiosperm Phylogeny Website
(
ang.
). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
- ↑ Burkhard Bohne, Peter Dietze: Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących. Warszawa: Bellona, Spółka Akcyjna, 2008. .
- ↑
Władysław Szafer
, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Bibliografia- Zbigniew Mirek: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Halina Piękoś-Mirkowa. MULTICO Oficyna Wyd., 2003. .
-
Zofia Radwańska-Paryska
: Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne). Irena Zaborowska (ilustr.). Warszawa: WSiP, 1988. .
-
Władysław Szafer
, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Inne hasła zawierające informacje o "Ostróżka tatrzańska":
Widmo Brockenu
...
Ziołorośla
modrzyk górski
(Cicerbita alpina),
omieg górski
(Doronicum austriacum), oset łopianowaty (Carduus personata),
Ostróżka tatrzańska
(Delphinium oxysepalum),
ostróżka wyniosła
(Delphinium elatum), wierzbownica okółkowa (Epilobium alpestre), ...
Linia wiecznego śniegu
...
Polska Czerwona Księga Roślin
...
Marian Smoluchowski
...
Województwo nowosądeckie
...
Jan Kasprowicz
...
Seweryn Goszczyński
...
Grań
...
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
Bolechowickiej
i
Kobylańskiej
),
warzucha polska
znaleziona w
Olkuszu
,
warzucha tatrzańska
(
endemit tatrzański
),
Ostróżka tatrzańska
(
subendemit
tatrzański),
przytulia krakowska
,
modrzew polski
.Z rzadszych roślin wymienić należy ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Ostróżka tatrzańska":
211. Kształtowanie się szaty roślinnej Polski (plansza 3)
obecnej strukturze gatunkowej roślin zachowało się zaledwie kilka reliktów trzeciorzędowych. Są to: Ostróżka tatrzańska, goździk leśny, skalnica tatrzańska. Tatry Zachodnie, Pieniny i Wyżyna Krakowsko–Częstochowska ...
027b. Ssaki – sukces złożoności (plansza 28)
...
Sieć osadnicza Polski (plansza 26)
...
|