Asklepios (także Eskulap,
gr.
Ἀσκληπιός Asklēpiós, Asclepius,
łac.
Aesculapius) –
mit. gr.
heros
, bóg sztuki lekarskiej (
medycyny
).
Jego
rzymskim
odpowiednikiem był Eskulap. Za jedną z postaci Asklepiosa uważany był też
fenicki
boski uzdrowiciel,
Eszmun
(Jasumunu)[].
Asklepios w mitologii greckiej
Uchodził za syna boga
Apollina
i nimfy
Koronis
. Był mężem
Epione
(Kojąca ból) i ojcem
Higiei
,
Panakei
,
Iaso
, Ajgle, Akeso oraz lekarzy
Machaona
(internista) i Podalejriosa (chirurg). Został wychowany przez
Chirona
, który nauczył go sztuki lekarskiej. Doszedł do takiej wprawy, że posiadł umiejętność wskrzeszania umarłych. Widząc to
Zeus
uśmiercił go, a następnie przemienił w gwiazdozbiór
Wężownika
.
Laska Asklepiosa
Atrybutem Asklepiosa była laska, opleciona przez
węża
(symbol odradzania się ze względu na zrzucanie skóry). Jej prototypem była (opleciona przez dwa węże) laska
sumeryjskiego
boga świata podziemnego i uzdrowiciela,
Ningiszzidy
(bóstwo opiekuńcze króla
Gudei
z miasta-państwa
Lagasz
)[]. Motyw laski i węża znajduje się również w
Księdze Rodzaju
.
Ośrodki kultu
Głównymi ośrodkami kultu boga był
Pergamon
,
Kos
i
Epidauros
, gdzie co 5 lat obchodzono jego święto. Boga przedstawiano jako węża - symbol odradzającej się siły żywotnej (było to wynikiem cyklicznego zrzucania wylinki), któremu chorzy składali w ofierze koguty. Koło świątyni na Kos znajdowała się szkoła lekarska
Hipokratesa
. Jego świątynie (tzw.
asklepiejony
) pełniły również funkcje szpitali oraz sanatoriów. Chorzy byli tam poddawani zabiegom oczyszczającym, takim jak posty i kąpiele, oraz zabiegom magicznym (które zwalczał Hipokrates).Oprócz zabiegów magicznych i szpitali, w źródłach podawane są informacje jakoby dochodziło do cudownych uzdrowień. Uzdrowieni pozostawiali ekswota przedstawiające uleczone części ciała (np. ręce, nogi); spisywali historię choroby i uleczenia na tablicach; wrzucali monety do świętej sadzawki.
Kult boga w starożytnym Rzymie
W
starożytnym Rzymie
czczony jako Eskulap, przedstawiany był jako brodaty mężczyzna z laską, wokół której wije się wąż. W 291 roku p.n.e., podczas zarazy, zbudowano mu świątynię na wysepce na
Tybrze
. Cesarz
Klaudiusz
wydał rozporządzenie nadające wolność każdemu niewolnikowi, który został tam uzdrowiony.
Zobacz też