Orangutan
OrangutanOrangutan (Pongo) –
rodzaj
dużych
małp człekokształtnych
. Wyraz Orangutan jest wywodzony od
malajskiego
Orang Hutan oznaczającego człowiek leśny. Występowanie i biotopMożna je znaleźć jedynie w
lasach deszczowych
na
Borneo
i
Sumatrze
. Orangutany są małpami nadrzewnymi, spędzającymi na drzewach niemal całe życie, poruszając się między koronami metodą
brachiacji
. Prowadzą dzienny tryb życia, w nocy przesypiają około 12 godzin. Grupy rodzinne tworzy samica. TaksonomiaDwie małe, izolowane populacje na Borneo i Sumatrze, klasyfikowane niegdyś jako podgatunki, są obecnie dzielone na dwa gatunki:
orangutana borneańskiego
Pongo pygmaeus
i
orangutana sumatrzańskiego
Pongo abelii
(nieco mniejszego i jaśniejszego, z białymi włosami na talerzach policzkowych). Orangutana borneańskiego
prymatolodzy
dzielą na trzy podgatunki: orangutana sarawaskiego P. p. pygmaeus występującego w północno-zachodniej części wyspy, orangutana wschodnioborneańskiego P. p. morio spotykanego na północnym wschodzie (w malezyjskiej prowincji
Sabah
) i na wschodzie, oraz orangutana centralnoborneańskiego P. p. wurmbii żyjącego w centralnej i południowej części indonezyjskiej prowincji
Kalimantan
). CharakterystykaSpędzają najwięcej czasu na drzewach spośród małp człekokształtnych. Orangutany są małpami o długich rękach (rozstaw ramion do 225 cm) i krótkich nogach. Włosy długie, czerwonawe, rzadziej brązowe. Twarz naga, u
samców
występują szerokie talerze policzkowe; uszy małe przylegające.
Kciuk
i
paluch
krótkie, pozostałe palce długie.
Dymorfizm płciowy
silnie zaznaczony. Samce są dwukrotnie większe od samic. Samice mogą dorastać do około 130 centymetrów i ważą około 45 kg, podczas gdy w pełni dojrzałe samce osiągają wysokość 180 centymetrów i ważą ponad 120 kg.[1] Małpy te dożywają w stanie dzikim 35-40 lat, w niewoli do ponad 60 lat[2]. Ciąża trwa 260 – 270 dni, rodzi się z reguły jedno młode o masie urodzeniowej 1200 – 1600 g[2]. Matki opiekują się dziećmi przez 6 – 8 lat,
dojrzałość płciowa
jest osiągana w wieku 10 – 12 lat. Tryb życiaJak inne
małpy człekokształtne
, orangutany są wysoce inteligentnymi zwierzętami. W połowie lat 90. XX wieku odkryto, że w jednej z populacji orangutanów osobniki regularnie posługują się narzędziami przy zdobywaniu pożywienia – odkrycia takiego dokonała wcześniej w latach 60.
Jane Goodall
, badając
szympansy
. Fakt ten został opisany w
2003
roku w periodyku
Science
. Orangutany są najmniej agresywnymi małpami i charakteryzują się przyjaznym nastawieniem. Notuje się również, że dzikie orangutany odwiedzają prowadzone przez ludzi ośrodki adaptacyjne dla osieroconych orangutanów, nawiązując z małymi kontakt i prawdopodobnie pomagając im w powrocie do życia w naturze. Samce wydają niskie, gardłowe odgłosy słyszane z odległości ok. kilometra. Młoda samica Pongo pygmaeus PożywienieOrangutany żywią się głównie owocami, liśćmi,
termitami
i owadami oraz jajami ptaków. ZagrożeniaOrangutany są
gatunkami zagrożonymi
, przy czym P. abelii – krytycznie. Liczbę dziko żyjących orangutanów szacuje się na 45–69 tysięcy na Borneo (P. pygmaeus) i 7 300 na Sumatrze (P. abelii)[3]. Niszczenie ich środowiska naturalnego przez wyręby i wypalanie lasów oraz działalność wydobywczą nasiliło się szczególnie w ciągu ostatniego dziesięciolecia. Większość z tych działań jest nielegalna i ma miejsce w 37 z 41
parków narodowych
, które oficjalnie są wyłączone z gospodarki leśnej i górnictwa.[4] Poważnym problemem jest także uprowadzanie małych na sprzedaż, co wiąże się zwykle z zabijaniem matek. Badaczem szczególnie zasłużonym w ochronie gatunku jest
Birute Galdikas
. Przypisy Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Orangutan":
1916
...
Małpy właściwe
Małpy właściweOrangutan i człowiek
Systematyka
Domena
eukarionty
Królestwo
zwierzęta
Typ
strunowce
Podtyp
kręgowce
Gromada
ssaki
Podgromada
ssaki żyworodne
Szczep
łożyskowce
Rząd
naczelne
Podrząd
Haplorrhini
Infrarząd
małpy właściwe
Nazwa systematyczna
Simiiformes
Haeckel
, 1866 Małpy właściwe (Simiiformes, ...
Małpy człekokształtne
...
Człowiekowate
...
Antropogeneza
...
Borneo
...
Szympans
...
Orangutan
OrangutanSamiec
Pongo pygmaeus
Systematyka
Domena
eukarionty
Królestwo
zwierzęta
Typ
strunowce
Podtyp
kręgowce
Gromada
ssaki
Podgromada
łożyskowce
Rząd
naczelne
Podrząd
małpy właściwe
Nadrodzina
małpy wąskonose
Rodzina
człowiekowate
Podrodzina
orangowate
Rodzaj
Pongo
Nazwa systematyczna
Pongo(
Lacépède
, 1799)
Zasięg występowania
Borneo i Sumatra ...
Goryl
...
Charles Darwin
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Orangutan":
032. Ekologia biosfery (plansza 18)
dzioborożce
w Azji: tapiry, nosorożce, dzikie bydło (banteng), tygrysy, niedźwiedzie malajskie, lamparty, gibbony, Orangutany
w Australii: kazuary, papugi, ptaki rajskie, kangury drzewiaki, workowate wiewiórki latające (lotopałanki)
...
101. Elementy antropologii (plansza 4)
W drodze ewolucji wyłoniła się z nich linia, z której powstały dzisiejsze Orangutany i gibbony, a ok. 10 mln lat temu wyewoluowały kolejne linie ...
033. Krainy zoogeograficzne (plansza 10)
dzielnica indochińska: nosorożec (sumatrzański i jawajski), tapir malajski, Orangutan, gibbon, niedźwiedź malajski, lotokot
...
|