Bobo – nadprzyrodzona istota z polskiego folkloru, prawdopodobnie demon z wierzeń słowiańskich. Innymi nazwami tej istoty są: bobok (
Wielkopolska
,
Małopolska
), babok (
Kujawy
), bebok (
Śląsk
).
W polskich wierzeniach ludowych bobo był małą, brzydką i złośliwą istotą, którą straszono dzieci w celu ich zdyscyplinowania. Wzmianka o bobie znajduje się w pochodzącej z początku XVII wieku Peregrynacji dziadowskiej – według niej bobo miał bić dzieci i czynić w domu różne szkody. Można go było przebłagać ofiarą z żywności.
Relikty tych wierzeń zachowały się jeszcze w XIX wieku (odnotował je m.in.
Oskar Kolberg
); w Wielkopolsce i Małopolsce straszono dzieci powiedzeniem: "cicho bądź, bo cię bobok weźmie", albo "jak nie bedzies jot, to ciebie bobo zjy"[].
Bohdan Baranowski
cytuje dwa utwory ludowe traktujące o bobie; w
Puszczy Sandomierskiej
znana była kołysanka:
|
Dodo moje, dodo, Ścigało mnie bobo, Ręce, nogi miało. Ukochać mnie chciało |
zaś w okolicach
Olkusza
:
|
Pójdźmy Jasiu oba, Nie bójmy się boba Bo bobo malutkie Zbijemy go oba |
We współczesnej kulturze do postaci boba nawiązuje zespół
Formacja Nieżywych Schabuff
w piosence pt. Baboki. Bobo jako demon pojawia się także w inspirowanej mitologią słowiańską twórczości literackiej
Czesława Białczyńskiego
.
Bibliografia
-
Bohdan Baranowski
: W kręgu upiorów i wilkołaków. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1981, ss. 306-307. .