Złota Bulla Karola IV - dokument reformujący ustrój
Rzeszy Niemieckiej
. Przyjęta w
1355
na sejmie w
Norymberdze
, wydana przez cesarza rzymsko-niemieckiego
Karola IV Luksemburskiego
. Obowiązywała w Rzeszy aż do XIX w.
Postanowienia
Ogłoszona
10 stycznia
1356
, sankcjonowała nowy ustrój kraju. Ustalała liczbę siedmiu
elektorów
:
trzech elektorów duchownych:
i czterech elektorów świeckich:
Owych siedmiu elektorów miało
wybierać cesarza
. Reprezentowali dwa stany - świecki i duchowny. Stanowiska miały w przypadku świeckich zawsze przechodzić na najstarszego syna. Po śmierci króla, kanclerz Rzeszy zwoływał w ciągu miesiąca sejm do
Frankfurtu nad Menem
. Bulla dawała ogromne prawa elektorom w swoich posiadłościach, w praktyce czyniąc ich niezależnymi.
Elekt przez sam wybór otrzymywał jedynie godność króla rzymskiego z prawem do koronacji na cesarza. Przy jego wyborze obowiązywała większość głosów z decydującym głosem arcybiskupa Moguncji. Koronacji na króla, dokonywano w Akwizgranie, na cesarza zaś w Rzymie dokąd organizowaną uroczystą wyprawę koronacyjną.
W okresie bezkrólewia rządy sprawować miał palatyn reński oraz książę saski.
Złota Bulla wydana w celu zjednania sobie przychylności elektorów, dawała im szereg uprawnień, m.in:
- dziedziczność godności elektora według primogenitury w linii męskiej
- niepodzielność terytorium elektorskiego
- prawo majestatu (ochronę prawną równą ochronie cesarskiej)
- privilegium de non evocado (najwyższe sądownictwo z zakazem apelowania do króla)
Zobacz też