Królestwo Hanoweru (
niem.
Königreich Hannover) – państwo historyczne w
Europie
, na terenie dzisiejszych północno-zachodnich
Niemiec
. Królestwo Hanoweru zostało ustanowione w październiku
1814
roku na
kongresie wiedeńskim
, wraz z odzyskaniem przez
Jerzego III
z dynastii hanowerskiej po upadku
Napoleona
terenów Księstwa Hanoweru. Królestwo Hanoweru uległo likwidacji na skutek jego aneksji przez
Królestwo Prus
podczas
wojny siedmiotygodniowej
w
1866
roku.
Historia
Królestwo Hanoweru (niem. Königreich Hannover)
Obszar Hanoweru wcześniej stanowił księstwo w ramach
Świętego Cesarstwa Rzymskiego
, jeszcze zanim został wyniesiony do rangi elektoratu w
1708
. Hanower został uformowany na skutek połączenia kilku części Księstwa
Brunszwik-Lüneburg
powstałych po podziałach dynastycznych, z jedynym wyjątkiem
Brunszwiku-Wolfenbüttel
.
Pomiędzy
1714
a
1837
Hanower wchodził w skład
unii personalnej
, najpierw z
Królestwem Wielkiej Brytanii
, a następnie od
1801
ze
Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii
.
Od
1803
Elektorat Hanoweru był okupowany przez
francuskie
i pruskie wojska, a na mocy
Pokój w Tylży
z
1807
, obszar elektoratu wraz z pewnymi terenami scedowanymi kosztem Królestwa Prus, wszedł w skład
Królestwa Westfalii
, rządzonego przez brata Napoleona
Hieronima Bonaparte
. Francuska okupacja trwała do
1813
roku, kiedy to obszar Hanoweru został opanowany przez wojska
rosyjskie
, a przegrana francuska w
Bitwie Narodów
pod
Lipskiem
ostatecznie przesądziła o klęsce Francji Napoleona z VI koalicją antyfrancuską i definitywnie zakończyła istnienie klienckiego wobec Francji Królestwa Westfalii jak i całego
Związku Reńskiego
. Na Kongresie Wiedeńskim w 1814 władza nad Hanowerem została przywrócona
Dynastii Hanowerskej
a ich ranga, jako władców, została wyniesiona od książąt-elektorów – wasalnych wobec Cesarstwa Rzymskiego, do monarchów niepodległego królestwa.
Kongres Wiedeński usankcjonował ponadto liczne zmiany terytorialne obejmujące zarówno Hanower jak i
Królestwo Prus
. Zmiany te znacząco powiększyły obszar nowo powstałego Królestwa Hanoweru, o biskupstwo Hildesheim, wschodnią
Fryzję
, Hrabstwo Lingen oraz północną część
biskupstwa Münster
, Hanower stracił natomiast część
księstwa Lauenburg
znajdującego się na prawym brzegu
Łaby
oraz kilka małych, niezwiązanych z resztą terytorium Hanoweru, eksklaw na wschodzie.
Unia personalna pomiędzy Hanowerem a Wielką Brytanią zakończyła się w
1837
roku, w momencie wstąpienia na tron brytyjski królowej
Wiktorii
. Z powodu obowiązującego w Hanowerze prawa (
prawo salickie
) kobiety nie mogły dziedziczyć tronu gdy żył co najmniej jeden męski potomek (w Wielkiej Brytanii mężczyźni wstępują na tron jedynie przed swoimi siostrami, natomiast Wiktoria jako jedyna córka czwartego syna Jerzego III stała w kolejności przed Ernestem Augustem, który był piątym synem).
Podczas
wojny prusko-austriackiej
w
1866
roku, Hanower usiłował pozostać wraz z niektórymi innymi członkami
Związku Niemieckiego
na stanowisku neutralnym. Po pozytywnym wyniku głosowania o mobilizacji wojsk przeciwko Prusom
14 czerwca
1866. Prusy wykorzystały to jako dogodny pretekst do wypowiedzenia wojny. W rezultacie działań wojennych doprowadzono do zlikwidowania Hanoweru jako niepodległego królestwa i jego wcielenia pod postacią
Prowincji Hanoweru
(niem. Provinz Hannover) do Królestwa Prus.
Królowie Hanoweru
Królowie Hanoweru |
Portret | Król | Lata | Uwagi |
|
Jerzy III
| 1814–1820 | Ze względu na umysłową niezdolność Jerzego III do rządzenia, władzę nad państwem sprawował regent |
|
Jerzy IV
| 1820 – 1830 | Syn poprzednika. W latach
1811
–
1820
był regentem. |
|
Wilhelm
| 1830 – 1837 | Brat poprzednika. Ostatni władca zarówno Hanoweru, jak i Wielkiej Brytanii. |
| Ernest August | 1837 – 1851 | Brat poprzednika. Wraz z jego wstąpieniem na tron hanowerski zakończyła się unia personalna Hanoweru i Wielkiej Brytanii, nad którą władzę objęła królowa
Wiktoria
. |
| Jerzy V | 1851 – 1866 | Syn poprzednika. Po
wojnie siedmiotygodniowej
stracił swoje państwo na rzecz
Prus
. |
Zobacz też
Przypisy