Rzemiosło artystyczne - czasem zamienne z określeniem
sztuka użytkowa
- dziedzina
sztuki
zajmująca się wytwarzaniem przedmiotów użytkowych o wysokich walorach estetycznych. Głównie dotyczy to takich wyrobów jak:
meble
, okucia,
złotnictwo
, tkanina,
ceramika
.
Z samej nazwy wynika, że są to przedmioty wykonane w warsztatach rzemieślniczych. Dotyczy to także
snycerki
i
intarsji
(stolarstwo artystyczne),
kowalstwa
artystycznego,
konwisarstwa
, kotlarstwa,
jubilerstwa
i emalierstwa,
płatnerstwa
i mieczownictwa,
rusznikarstwa
, zegarmistrzostwa,
introligatorstwa
, witrażownictwa,
fajkarstwa
, powoźnictwa i wielu innych.
Jednak od średniowiecza tkaniny wykonywane były w
manufakturach
(
Włochy
,
Flandria
,
Francja
), szkła w hutach szklanych, później także
fajanse
i
porcelana
w specjalistycznych, dużych wytwórniach, które niezupełnie mogą się kojarzyć z warsztatami rzemieślniczymi. Szczególnie od
XIX wieku
, artystyczne przedmioty użytkowe wykonuje się również w zakładach przemysłowych, we fabrykach, czasem zwane "przemysłem artystycznym" (początkowo tak właśnie nazywano wyroby rzemiosła artystycznego). W ciągu
XX wieku
rozwinęła się także twórczość artystyczna, zwana unikatową, w pracowniach artystów. W tym też czasie zaistniała sztuka projektowania takich przedmiotów, dla przemysłu, zwana wzornictwem artystycznym, lub zgodnie z obecną nomenklaturą dizajnem (od ang. design).
Pomimo różnej klasyfikacji
sztuk
na przestrzeni wieków, rzemiosła artystycznego nie zalicza się dziś żadnej ze sztuk wyzwolonych.