Postęp w badaniach nad promieniowaniem reliktowym:
1. wyniki badań
Penziasa
i
Wilsona
2. dane zebrane przez sondę
COBE
3. mapa wykonana przez sondę
WMAP
Mikrofalowe promieniowanie tła, promieniowanie reliktowe – rodzaj
promieniowania
o rozkładzie termicznym
energii
, czyli widmie
ciała doskonale czarnego
o
temperaturze
2,7249-2,7252 K[1]. Maksimum
gęstości energii
przypada na
długość fali
1,1 mm. Promieniowanie to jest pozostałością po wczesnych
etapach ewolucji
Wszechświata
i okresie
rekombinacji
elektronów
i
protonów
.
Niemal nie oddziałuje z
cząstkami
materii, wypełnia
Wszechświat
. We wczesnych stadiach ewolucyjnych Wszechświata materia i
kwanty
promieniowania oddziaływały ze sobą, będąc w stanie
równowagi termodynamicznej
.
Temperatura
materii i promieniowania była bardzo wysoka, stąd też
Wszechświat
na tym etapie otrzymał nazwę gorącego Wszechświata. Temperatura promieniowania reliktowego daje możliwość oszacowania, że pierwotna
materia
powinna zawierać około 75% 1H oraz 25% 4He (w przeliczeniu na masę), co dość dobrze zgadza się z przyjmowaną obecnie obfitością obu tych pierwiastków w
przestrzeni kosmicznej
.
Historia badań
W
1965
roku amerykańscy astronomowie
Arno Allan Penzias
i
Robert Woodrow Wilson
, podczas obserwacji radiowych tła nieba w
długości fali
ok. 3 cm, wykryli istnienie "cieplnego promieniowania", odpowiadającego
temperaturze
równej 3
K
. Spostrzeżenie zostało potwierdzone w zakresie długości fal od 0,6 mm do 60 cm.
W pierwszych miesiącach roku
2003
opublikowano nowe wyniki pomiarów niejednorodności promieniowania tła, z satelity
WMAP
. Najważniejszym wynikiem jest oszacowanie z dużą dokładnością wieku Wszechświata oraz proporcji między materią świecącą i
ciemną
. Badania promieniowania tła dostarczają bardzo cennych informacji na temat procesów jakie zachodziły w młodym wszechświecie – takich jak powstawanie
gwiazd
i
galaktyk
.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ dla porównania neutrinowe promieniowanie tła ma temperaturę 1,95 K