Art déco – styl w
sztuce
:
architekturze
,
malarstwie
,
grafice
oraz w architekturze wnętrz, rozpowszechniony w latach
1919
–
1939
. Nazwa wywodzi się od
francuskiego
art – sztuka i décoratif – dekoracyjny, w rozumieniu jakie język polski łączy z urządzaniem wnętrz (czyli "dekorowaniem"); termin décoratif nie oznacza w tym wypadku "zdobienia".
Art déco był reakcją na
secesję
(
Art nouveau
), wyrazem sprzeciwu wobec - typowego dla sztuki secesyjnej - braku dyscypliny przestrzennej. Już w secesji pojawił się nurt projektowania masowych wyrobów przemysłowych –
wzornictwo przemysłowe
, ale dopiero w okresie art déco podjęto się bardziej nowoczesnego projektowania, z myślą o funkcji i wpływie przedmiotu na fizyczne i społeczne otoczenie człowieka. Było to działanie świadome, próba stworzenia stylu w sztuce na wzór dawnych stylów, ale wybiegającego w przyszłość i z optymizmem szukającego wyrazu dla nowoczesności świata produkcji taśmowej i rodzących się
mass mediów
. Sprzeczność polegała na tym, że twórcy art déco przykładali też wielką wagę do perfekcyjnego wykonania przedmiotu użytkowego (np.
meble
ze
złoconego
brązu
,
hebanu
,
inkrustowane
kością słoniową
) – nie mogły być więc one tanie, ani dostępne dla szerokiej klienteli.
Maurice Ascalon (1913–2003) Pal-Bell
Art déco charakteryzował się klasycyzującym
zgeometryzowaniem
i dążeniem do
syntetycznego
ujmowania form, poszukiwaniem piękna w funkcji przedmiotu użytkowego i jasności przekazu w grafice czy malarstwie. Żywą i jasną kolorystykę odziedziczył po
fowizmie
. Szczyt popularności przypadał na lata 20. zeszłego stulecia, a
Międzynarodowa Wystawa Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa
w
Paryżu
w roku
1925
zgromadziła najwięcej dzieł sztuki i przedmiotów użytkowych charakterystycznych dla epoki. W
latach 30.
art déco powoli ustępował na rzecz nowego stylu,
Bauhausu
, szkoły która stała się pierwszą wyższą uczelnią nowoczesnego projektowania i studiowania sztuk pięknych. Do dnia dzisiejszego pojawiają się dzieła i przedmioty użytkowe nawiązujące do art déco (jak zresztą do wszystkich następnych kierunków w sztuce).
W Polsce w
latach 20.
działały grupy artystyczne
Blok
,
Praesens
,
a.r.
i spółdzielnia artystyczna
Ład
. Polski pawilon na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu 1925 roku wzbudził szerokie zainteresowanie i pokazał oryginalność sztuki kraju, który "odrodził się" po okresie wykreślenia z mapy politycznej Europy.
Zobacz też