Bitwa pod Manzikertem (1071)
Alp Arslan – właśc. Mehmed Ibn Dawud (ur. w 1029, zm. 15 grudnia 1072) - sułtan
Wielkich Seldżuków
w latach 1063 - 1072. Bratanek swego poprzednika
Tughril Bega
. Prowadził politykę ekspansjonistyczną.
Przejęcie władzy po Tughrilu nie było łatwe, bowiem pretendentami do tronu byli dwaj synowie Czaghri'ego Bega: Sulajman i Alp Arslan. Tego drugiego popierał późniejszy wieloletni wezyr
Nizam al-Mulk
, sam zaś Alp Arslan był doświadczonym wodzem, co zapewne zdecydowało o tym, że partia przeciwna ostatecznie ustąpiła. Swój sukces nowy sułtan przypieczętował aresztowaniem i straceniem wezyra i doradcy Tughrila, Kunduriego, swego osobistego wroga.
W roku 1064 Alp Arslan podporządkował sobie
Kerman
, a rok później zdobył
Ani
, stolicę
Armenii
i zagroził
Gruzji
. Ostatecznie Gruzję uratowało to, że Turkmeni skierowali się ku wybrzeżom
Morza Kaspijskiego
.
Wiosną 1071 roku
cesarz
bizantyński
,
Roman IV Diogenes
, zgromadził wielką armię z zamiarem odbicia Armenii. W ten sposób doszło do
bitwy pod Manzikertem
we wschodniej
Anatolii
, w której Seldżucy odnieśli zdecydowane zwycięstwo, a cesarz Roman został wzięty do niewoli. Po tej bitwie cała Anatolia stanęła przed Turkmenami otworem, ale Alp Arslan nie dążył do jej podboju. Zaraz po zwycięstwie pospieszył na wschód, by zabezpieczyć swój stan posiadania nad
Amu-darią
. Po drugiej stronie rzeki rozciągało się państwo
Karachanidów
i dopiero ich pobicie zabezpieczyło wschodnią granicę sułtanatu w
Chorezmie
.
Alp Arslan był politykiem, który doprowadził kraj do względnej stabilizacji politycznej. Był to okres rozkwitu gospodarczego i kulturalnego państwa.
Zmarł na skutek ran odniesionych podczas walk na wschodzie.
Bibliografia
- Historia powszechna: Od upadku cesarstwa rzymskiego do ekspansji islamu. Karol Wielki. T. 7. Mediaset Group SA, 2007. .
- Bogdan Składanek: Historia Persji. T. II. Warszawa: Dialog, 2008. .