Pasmo Radziejowej, widok spod Wysokich Skałek

Widok spod Durbaszki

Fragment Pasma Radziejowej

Palenica i Dzwonkówka (w tle)

Pasmo Radziejowej widoczne spod Bacówki nad Wierchomlą

Pasmo Radziejowej – pasmo górskie w Beskidzie Sądeckim będące, obok Pasma Jaworzyny , jedną z jego dwóch głównych części. Rozciąga się od doliny Dunajca na zachodzie po dolinę Popradu na wschodzie. Znajdują się tu wszystkie szczyty Beskidu Sądeckiego wznoszące się powyżej 1200 m n.p.m. , łącznie z najwyższą Radziejową , od której pasmo wzięło swoją nazwę.

Topografia

Główny grzbiet Pasma Radziejowej przebiega od doliny Dunajca w okolicy Łącka początkowo na południe, kulminując w Cebulówce , Koziarzu i Jaworzynce , aż do szczytu Dzwonkówki . Tam zmienia kierunek na równoleżnikowy, biegnąc na wschód. Obniża się na przełęcz Przysłop , by potem wznieść się ku kulminacji Skałki . Następnie przebiega przez Przehybę , Wielką Przehybę , gdzie skręca na południe. Dalej, kierując się przez bliźniacze szczyty Złomistego Wierchu oraz Przełęcz Długą , osiąga najwyższy szczyt – Radziejową. Stąd obniża się na przełęcz Żłobki , wznosząc się potem na Wielki Rogacz . Tutaj skręca ponownie na wschód, w stronę Niemcowej , za którą kierując się ku północnemu wschodowi, osiąga Kordowiec i opada zboczem do doliny Popradu w okolicy Rytra .

Odbiegają od niego liczne grzbiety boczne. Większość ma przebieg południkowy i ciągnie się po doliny Dunajca na północy i zachodzie oraz Grajcarka na południu. Do największych należą grzbiety odbiegające:

• na północ
  • ze Skałki ( Jasiennik )
  • z Wielkiej Przehyby (część północna – Zgrzypy , część wschodnia – Wietrzne Dziury )
• na południe
  • z Dzwonkówki ( Bereśnik , Bryjarka )
  • z Przehyby na południowy zachód ( Czeremcha , Łysiny , Kuni Wierch , Gabańka )
  • z Przehyby na południe ( Pieniążna , Kiczora , Stary Wierch , wraz z bocznymi odgałęzieniami)
  • z Wielkiego Rogacza ( Mały Rogacz , Gromadzka Przełęcz ), dzieli się następnie na dwie odnogi:
    • południowa (Szczob, przełęcz Rozdziela )
    • wschodnia ( Eliaszówka )

Pasmo Eliaszówki grzbietem odchodzącym z niej na południe, na Słowację, przechodzi w Góry Lubowelskie ( słow. Lubovnianska vrchovina).

Hydrografia

Przez samo Pasmo Radziejowej nie przepływają żadne większe rzeki; Dunajec oraz Poprad są tylko jego granicą. Podobnie jest ze zbiornikami wodnymi – nie występują tu jeziora ani stawy. W dolinach płyną jednak liczne potoki , z których ważniejsze to: Obidzki Potok , Jaworzynka , Przysietnica, Wielka Roztoka , Mała Roztoka , Skotnicki Potok, Sopotnicki Potok , Sielski Potok , Stary Potok , Czarna Woda , Biała Woda oraz Czercz . Są to przeważnie dopływy Dunajca lub Grajcarka, tylko Czercz oraz Mała i Wielka Roztoka uchodzą do Popradu. Na Sopotnickim Potoku znajduje się ponadto wodospad Zaskalnik .

Polany w Paśmie Radziejowej

Polana Poczekaj

Głucha Dolina , Hala Konieczna , Kanarkówka , Kordowiec , Kramarka , Kunusów, Niemcowa , Paszkowa, Poczekaj , Stos,Tylowska, Wdżary Niżne, Wdżary Wyżne, Wybrańska, Wychody , Zajaszczębska.

Turystyka

Głównym ośrodkiem turystycznym jest leżąca na granicy Beskidu Sądeckiego i Małych Pienin Szczawnica . Jest to miejscowość przede wszystkim uzdrowiskowa, znajdują się tutaj źródła wód mineralnych . Jest tu również najbardziej rozwinięta baza turystyczna. W samych górach położone są dwa schroniska PTTK : pod Bereśnikiem oraz na Przehybie . Poza tym są trzy inne schroniska: studencka Chatka pod Niemcową , Bacówka na Obidzy, a także Chata Kordowiec.

Na opadających ku dolinie Czercza stokach Eliaszówki, w części Piwnicznej-Zdroju zwanej Suchą Doliną, znajduje się kompleks wyciągów narciarskich. Jest to jeden z większych w regionie ośrodków turystyki zimowej.

Szlaki turystyczne

Główny Szlak Beskidzki na odcinku Krościenko – Przehyba – Radziejowa – Rytro

Jaworki – Przełęcz Gromadzka – Piwniczna-Zdrój

Szczawnica – Bryjarka – Bereśnik – Dzwonkówka – Jaworzynka – Łącko

Stary Sącz – Przehyba

Piwniczna-Zdrój – Niemcowa

Tylmanowa – Jaworzynka

Szczawnica – Przehyba – Jazowsko

Przełęcz Gromadzka – Eliaszówka – Piwniczna-Zdrój

Barcice – Skrajnia – przechodzi w szlak niebieski na polanie Wdżary Niżne

Szczawnica – Przehyba – Wietrzne Dziury – Rytro

Obidza – Rokita – przełęcz Przysłop

szlak Tarnów – Wielki Rogacz na odcinku przełęcz Rozdziela – Przełęcz Gromadzka – Wielki Rogacz

dojście do Chatki pod Niemcową ze szczytu i z

Źródła