Umowa
UmowaUmowa (
łac.
contractus) – w
prawie cywilnym
to zgodne porozumienie dwóch lub więcej stron, ustalające ich wzajemne prawa lub obowiązki. Według bardziej szczegółowej definicji umowa to stan faktyczny polegający na złożeniu dwóch lub więcej zgodnych
oświadczeń woli
zmierzających do powstania, uchylenia lub zmiany uprawnień i obowiązków podmiotów składających te oświadczenia woli. Umowy są zawsze co najmniej dwustronnymi
czynnościami prawnymi
. Występuje jednak wyjątek jednostronny – dotyczy to podpisania
weksla
. Oprócz umów w rozumieniu prawa cywilnego istnieją także umowy administracyjne i
umowy międzynarodowe
. Niniejszy artykuł dotyczy tylko umów cywilnoprawnych. Umowa w prawie polskimUmowy w polskim prawie cywilnym reguluje podgałąź prawa cywilnego zwana
prawem zobowiązań
, której zasadniczy zrąb znajduje się w księdze trzeciej
kodeksu cywilnego
. Księga ta zawiera zarówno przepisy regulujące kwestie wspólne dla wszystkich umów – związane z ich zawarciem, ważnością, wykonywaniem itp. – jak i przepisy regulujące konkretne typy umów, najczęściej spotykane w obrocie prawnym, na czele ze
sprzedażą
. Oprócz umów regulowanych przez prawo zobowiązań jest również kilka typów umów regulowanych przez inne podgałęzie prawa cywilnego:
prawo rzeczowe
(np. umowa o zniesienie
współwłasności
, umowa o ustanowienie
wieczystego użytkowania
) i
prawo spadkowe
(umowa o dziedziczenie, umowa o
dział spadku
). Zasada swobody umów
W prawie polskim od
1990
ponownie obowiązuje wywodząca się jeszcze z
prawa rzymskiego
zasada swobody umów, wyrażona w art. 353¹
Kodeksu cywilnego
: - "strony zawierające umowę mogą ułożyć
stosunek prawny
według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku,
ustawie
ani
zasadom współżycia społecznego
"
Oznacza to, że co do zasady strony mogą w ramach swobody umów, nie przekraczając pewnych granic, umówić się o wszystko, co prawo uznaje za podlegające jego uregulowaniom. Doktrynalny podział umówZe względu na obowiązki stron wyróżnia się umowy: - jednostronnie zobowiązujące (np. umowa
darowizny
) – tylko jedna osoba jest zobowiązana, a druga uprawniona,
- dwustronnie zobowiązujące (np. umowa
pożyczki
) – obie osoby są zarówno zobowiązane, jak i uprawnione do określonych czynności, np. obowiązek wydania przedmiotu pożyczki i uprawnienie do jego uzyskania oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki i uprawnienie do jego odzyskania.
Wśród umów dwustronnie zobowiązujących wyróżnia się umowy wzajemne, w których świadczenie jednej ze stron ma odpowiadać świadczeniu drugiej strony (być jego ekwiwalentem). Przykładem tego typu umów jest np. umowa sprzedaży, w której jedna ze stron zobowiązuje się przenieść własność rzeczy, a druga strona zobowiązuje się w zamian za to zapłacić odpowiednią
cenę
. Umowy dzielą się ponadto na: Forma umowyPrawo może uzależniać skutki prawne umowy od zawarcia jej z zachowaniem określonej formy. Ze względu na
formę
wyróżnia się umowy zawarte: - w drodze czynności konkludentnych – takich, które nie mogą być uznane za formę ustną, a są zrozumiałe dla stron umowy. Przykładem może być zamówienie dwóch piw przez podniesienie dwóch palców,
- ustnie,
-
w formie pisemnej
,
-
w formie pisemnej z urzędowym potwierdzeniem podpisu
,
-
w formie pisemnej z urzędowym potwierdzeniem daty
,
- w formie
aktu notarialnego
,
- w formie przewidzianej ustawą szczególną,
- inne, nie występujące w prawie polskim.
Co do zasady przy zawieraniu umów nie jest wymagane zachowanie szczególnej formy, jednakże istnieją liczne wyjątki od tej zasady (np. w prawie polskim umowa przenosząca własność
nieruchomości
wymaga dla swej ważności formy aktu notarialnego). Zobacz również:
Forma czynności prawnych
Rodzaje umów Umowy regulowane przez Kodeks cywilny Umowa o pracę
Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Umowa":
1499
1571
).
22 września
–
Austria
i
Szwajcaria
zawarły pokój kończący
wojnę między oboma państwami
.Umowa w
Wilnie
(między
Koroną
a
Litwą
). Urodzili się
15 stycznia
–
Samuel ...
Akcja (prawo)
księdze akcyjnej
. Jeżeli
statut
spółki
nie wprowadza w tym zakresie żadnych ograniczeń, Umowa o ustanowienie
zastawu
lub
użytkowania
może przewidywać przeniesienie na
zastawnika
lub ...
Układ w Kiejdanach
z przedstawicielem
króla szwedzkiego
Karola X Gustawa
Magnusem Gabrielem De la Gardie
. Umowa ta poddawała pod protekcję
Szwecji
całe
Wielkie Księstwo Litewskie
i wraz ...
Układ
...
1925
zastąpił wiceadm.
Kazimierza Porębskiego
na stanowisku szefa
Kierownictwa Marynarki Wojennej
.
30 maja
–
Umowa polsko-czechosłowacka w sprawie turystyki i ruchu granicznego
.
3 czerwca
– pierwszy raz ...
1929
sześćdziesięcioletnie dobrowolne uwięzienie papieża w Watykanie.
27 lipca
– w
Genewie
podpisana została
Umowa międzynarodowa
, jedna z szeregu umów dotyczących
prawa międzynarodowego
, w sprawie traktowania ...
Toruń
miasta partnerskie
. Obecnie Toruń ma podpisane umowy z dziewięcioma takimi miastami[].
Filadelfia
– Umowa z Toruniem od 1976. Widocznym śladem jest nazwa nadwiślańskiego bulwaru – ...
Alaksandr Łukaszenka
obu krajów do bliskiej integracji politycznej i gospodarczej. Kolejną inicjatywą zjednoczeniową była Umowa o Powstaniu Wspólnego Państwa z 26 grudnia 1999.Od 2002 datuje się ...
Kościół św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa w Krakowie
więźbę dzwonnicy i spuścić zeń dzwony. Później, 23 kwietnia zawarta zostaje druga Umowa z Mieradzkim oraz Sebastianem Plichem w celu zburzeniu w ciągu tygodnia ...
Ferdynand Habsburg
(Herkules III), zawarł umowę z
Marią Teresą
, czyniąc dziewięcioletniego Ferdynanda swoim następcą. Umowa ta była ważna mimo tego, że dziesięć lat wcześniej, w
1753
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Umowa":
Zasady zgodnego z prawem wykorzystywania komputera (plansza 4)
height=380 width=770 >
Licencja
Według definicji encyklopedycznej licencja - to dokument prawny lub Umowa, w której są określone warunki korzystania z utworu jako dobra, ...
21 Alkohol i inne używki. Kolizje i wypadki (plansza 5)
właściciela lub posiadacza pojazdu oraz dane zakładu ubezpieczeń, z którym zawarta jest Umowa obowiązkowego ubezpieczenia.
...
233 Życie religijne w XX wieku (plansza 3)
konkordatu w Polsce Kościół uzyskał prawo kanoniczne i nowy podział administracyjny diecezji. Umowa została zerwana przez Polskę 12 września 1945 r. Przyczyną zerwania był ...
|