Źródło
ŹródłoŹródło ocembrowane, antropogenicznie przekształcony wypływ wody Źródło ocembrowane, środowisko źródliskowe całkowicie antropogenicznie przekształcone Zdrój przy Pasażu Schillera w Łodzi Źródło – naturalny, skoncentrowany, samoczynny wypływ
wody podziemnej
na powierzchnię
Ziemi
. W
hydrobiologii
strefa źródliskowa określana jest nazwą
krenal
, dzielący się na
eukrenal
(źródło właściwe) i
hypokrenal
(strefę odpływu źródła), natomiast organizmy je zamieszkujące to
krenon
. Zazwyczaj źródła mają stałą
temperaturę
, równą w przybliżeniu średniej w ciągu roku temperaturze
powietrza
w danym obszarze. Wyjątkiem są
źródła termalne
. Badaniem źródeł zajmuje się
krenologia
. Z punktu widzenia
hydrogeologii
zdrój to zarówno ujęte źródło jak i otwór hydrogeologiczny (studnia), szczególnie z samowypływem, a także punkt zaopatrzenia w wodę, zwłaszcza publiczny[1]. Wydajność źródła mierzy się ilością wody wypływającej w jednostce czasu. Zazwyczaj podaje się ją w
l
/
s
lub
l
/
min
. Powstawanie źródełMiejsce wypływu źródła związane jest głównie z układem nieprzepuszczalnych warstw
skalnych
w powiązaniu z
rzeźbą terenu
.
Wody opadowe
przesączają się przez warstwy przepuszczalne, zasilając głębsze
poziomy wodonośne
. Napotykając
warstwy nieprzepuszczalne
, spływają po nich pod wpływem
siły ciężkości
lub pod naporem
ciśnienia hydrostatycznego
. W miejscu, gdzie strop skał nieprzepuszczalnych wychodzi na powierzchnię, np. na
stoku
górskim
lub w
dolinie
, tworzy się źródło. Rodzaje źródeł[2] Kryterium: kierunek siły hydrodynamicznejZe względu na kierunek siły hydrodynamicznej (którą może być
grawitacja
lub
ciśnienie hydrostatyczne
) wyróżnia się: -
źródło descenzyjne
(descensyjne, zstępujące, spływowe, grawitacyjne) – gdy woda swobodnie wypływa na powierzchnię pod wpływem
siły ciężkości
;
-
źródło ascenzyjne
(ascensyjne, wstępujące, podpływowe) – woda pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego podnosi się w pustkach skalnych (porach lub szczelinach) w końcowym odcinku do góry i wypływa w miejscu, gdzie powierzchnia przetnie
zwierciadło statyczne
lub warstwę wodonośną poniżej zwierciadła;
- źródło lewarowe (intermitujące) – wypływa ze skał w regionie krasowym przez naturalny lewar, działający okresowo.
Kryterium: procesy geologiczneZe względu na charakter
procesów geologicznych
, które formują podziemną część źródła, wyróżnia się: - źródła warstwowe – najczęściej mało wydajne źródła spływowe lub obfite źródła przelewowe, występują jako grawitacyjne, rzadko powstają jako artezyjskie, które występują w głębokich dolinach erozyjnych rzek górskich
- źródła uskokowe – zarówno spływowe, jak i przelewowe; woda jest transportowana na powierzchnię ziemi przez
uskok tektoniczny
-
źródła szczelinowe
– mające zmienną wydajność, charakteryzują się zmienną wydajnością i znacznym zanieczyszczeniem spowodowanym dużą prędkością przenikania wód opadowych w głąb ziemi
-
źródła krasowe
– spływowe, przelewowe bądź lewarowe; największe z nich, dające początek
rzekom
, to
wywierzyska
. Występują jak szczelinowe, bardzo podobnie, woda przez szczeliny skalne trafia do podziemnych korytarzy, kanałów i kawern, skąd może w pewnych miejscach wypływać na powierzchnię
Kryterium: rzeźba terenuZe względu na położenie i stosunek do
morfologii terenu
wyróżnia się: - źródła grzbietowe – występujące na grzbietach
- źródła zboczowe – położone na zboczach dolin
- źródła stokowe – położone na stokach wzniesień
- źródła krawędziowe – wypływające u podnóża krawędzi morfologicznej
- źródła podzboczowe i podstokowe
- źródła
terasowe
- źródła
przykorytowe
-
źródła dolinne
-
źródła podwodne
- źródła klifowe
Kryterium: litologia utworówZe względu na charakter
litologiczny
utworów, w których występują, wyróżnia się: Kryterium hydrobiologiaHydrobiolodzy wyróżniają trzy rodzaje źródeł, różniące się warunkami życia oraz zamieszkującymi je
hydrobiontami
: Inne Zobacz teżPrzypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Źródło":
Ren
...
Dzień Zaduszny
katolickim
Dzień Zaduszny ma rangę
wspomnienia obowiązkowego
, jako wspomnienia wszystkich wiernych zmarłych. Źródło
Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych
- materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 16.10.2009] ...
Wag
...
Cava de' Tirreni
Gorzów Wielkopolski
-
Polska
Pittsfield
-
Stany Zjednoczone
Schwerte
-
Niemcy
Przypisy↑ Źródło danych:
Istituto Nazionale di Statistica
Zobacz też
Cava de' Tirreni (stacja kolejowa)
...
Brescia
partnerskie
Betlejem
,
Palestyna
Darmstadt
,
Niemcy
Logroño
,
Hiszpania
Shenzhen
,
Chińska Republika Ludowa
Linki zewnętrzne
Brescia
Źródło danych:
Istituto Nazionale di Statistica
Przypisy↑ Baedeker - Włochy północne. Wyd. I. ...
Canelli
...
Mieszko II Lambert
...
Oddychanie komórkowe
...
Grenoble
Rehovot
,
Izrael
Phoenix
,
Stany Zjednoczone
Pecz
,
Węgry
Safakis
,
Tunezja
Konstantyna
,
Algieria
Corato
,
Włochy
Źródło danych:
Insee
Zobacz też
Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1968
Linki zewnętrzneMapy i zdjęcia ...
Huldrych Zwingli
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Źródło":
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 6)
...
012. Islam (plansza 11)
...
Użytkowanie i zagrożenia wód słodkich (plansza 17)
...
|