Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej
Wspólna polityka rolna Unii EuropejskiejWspólna polityka rolna – wszystkie przedsięwzięcia dotyczące sektora rolnego, podejmowane przez
Wspólnotę Europejską
w celu wypełnienia postanowień zapisanych w
traktatach rzymskich
. Obejmuje:
rolnictwo
,
leśnictwo
, uprawę
winorośli
oraz
ogrodnictwo
. Jest to pierwsza wspólna polityka WE. Cele WPR zostały określone w art. 33 TWE. Wspólny rynek oznacza, że zostają zniesione ograniczenia w handlu produktami gleby, lasu i morza wewnątrz WE. Obowiązuje zakaz stosowania barier taryfowych
ceł
i parataryfowych (np. subwencje) utrudniających swobodny przepływ towarów rolnych pomiędzy krajami członkowskimi, przy zachowaniu obowiązku spełnienia wybranych norm w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego (bariery pozataryfowe). Funkcjonują wspólne ceny, stałe
kursy walutowe
w obrotach towarami rolnymi, nastąpiła harmonizacja przepisów administracyjnych, fitosanitarnych, weterynaryjnych i
ochrony zdrowia
. Częścią składową WPR jest Polityka Strukturalna. Równocześnie WPR realizuje silną politykę
protekcjonistyczną
w stosunku do towarów rolnych spoza Wspólnoty. Podstawowe założenie polityki rolnej- podstawową jednostką produkcyjną w rolnictwie jest gospodarstwo rodzinne,
- rolnictwo jest szczególnym sektorem gospodarki unijnej, które ma zapewnić samowystarczalności WE w zakresie produktów rolnych,
- polityka rolna wymaga osobnych regulacji prawnych
Podstawowe zasady WPR- zasada jednolitego rynku (swobodny przepływ produktów rolnych między państwami członkowskimi).
- zasada preferencji WE (preferencja towarów wspólnoty).
- zasada finansowej solidarności (finansowanie kosztów ponoszą wszystkie państwa członkowskie). Zasada ta jest realizowana za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich (poprzednio: Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych).
Osiągnięciu celów WPR mają służyć- regulacja poszczególnych rynków rolnych
- wsparcie finansowe dochodów rolników
- współfinansowanie projektów inwestycyjnych i modernizacyjnych w rolnictwie i na obszarach wiejskich
- system składowania i sprzedaży towarów rolnych
- wspólne techniki stabilizacji wywozu lub przywozu towarów
Mechanizmy stabilizacji- interwencja na rynku wewnętrznym i ochrona zewnętrzna obejmująca: zboża, cukier, oliwę, masło, mleko w proszku, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa.
- ochrona zewnętrzna bez interwencji, obejmująca: rzepak, jaja, drób, wino, chmiel, kwiaty.
- refundacje wywozowe (eksportowe) w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych a niższymi na rynkach światowych), obejmują: zboża, cukier, produkty mleczne, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa
- refundacje produkcyjne w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych a niższymi cenami surowców importowanych), obejmują: zboża i cukier
Rozwój WPR- 1957-1962 - prace nad sprecyzowaniem regulacji
- lata 60. - "złoty okres" WPR
- 1962-1968 – okres wprowadzania CAP (Common Agricultural Policy) w życie
- 1969-1975- początek kryzysu WPR i pierwsze projekty reform,
- lata 70.-80. - kryzys – nadwyżki produkcyjne
- 2000 - wprowadzenie w Zycie dokumentu Agenda 2000 wprowadzający radykalne zmiany w CAP-ie
Reformy WPRJego celem było poprawienie struktury agrarnej poprzez powiększenie wielkości gospodarstw, likwidację małych, słabo wydajnych gospodarstw oraz zmniejszenie nadwyżek produktów rolnych. Nie został w pełni zrealizowany. W tych latach dokonano także dość istotnych zmian w zakresie WPR. Należało do nich: - stopniowe obniżanie realnego poziomu cen ustalanych przez organy Wspólnoty na kolejne kampanie rolnicze.
- wprowadzenie tzw. stabilizatorów rolniczych, polegających na określeniu górnego pułapu produkcji na dany produkt.
- zaostrzenie wymogów co do jakości towarów przyjmowanych do skupu interwencyjnego oraz wprowadzanie limitów gwarantowanych interwencji.
- ograniczenie rocznej stopy wzrostu wydatków na finansowanie wspólnej organizacji rynków.
- 1992 – reformy MacSharry'ego:
- zmiany struktury wydatków na wspieranie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich (zlikwidowanie dotacji do cen produktów rolnych w zamian za bezpośrednie opłaty wyrównawcze świadczone na rzecz rolników, lecz niezwiązane z wielkością produkcji)
- obniżenie cen skupu niektórych produktów, tak aby zbliżyć je do cen na rynkach światowych
- system przymusowego ugorowania
-
Agenda 2000
Zaproponowanie zmian wydatków na politykę rolną. Obejmowały one - obniżkę wydatków na interwencje rynkowe i subsydia eksportowe
- wzrost płatności kompensacyjnych
- wzrost dodatków na ochronę środowiska, zalesienie i wcześniejsze emerytury
- fundusze przedakcesyjne dla państw kandydujących
- Reforma Fishlera – Luksemburg 2003 – od 2005
- System Jednolitej Płatności (SJP)
- oddzielenie płatności od produkcji rolnej
- płatność przypisana do powierzchni upraw z lat 2000-2002
- odłogowanie (10% z 92t)
- możliwa jednolita płatność regionalna
- zasada wzajemnej zgodności:
- dobra kultura rolna gruntów
- bezpieczeństwo żywności
- ochrona środowiska
- zdrowotność ludzi, zwierząt i roślin
- dobrostan zwierząt
- dalsza redukcja cen interwencyjnych na korzyść płatności bezpośrednich
- zmniejszanie płatności dla największych gospodarstw (modulacja) na korzyść rozwoju wsi
- mechanizm dyscypliny wydatków (dot. budŜetu – €43mld – zamroŜenie na lata 2007-
Przykłady działań- mleko
- zboża
- cena gwarantowana,
-
dopłata bezpośrednia
(dla zarejestrowanych w systemie IACS)
- opłaty za odłogowanie ziemi
- bydło mięsne
- cena gwarantowana
- premia od każdej sztuki
- trzoda chlewna
- dopłata do eksportu
- skup interwencyjny
- warzywa i owoce
- wsparcie dla grup producentów
- określanie norm
- zalesianie
Problemy związane z WPR- wysokie koszty (dochodzące do 60% budżetu UE)
- subsydiowanie eksportu rodzi konflikty z krajami trzecimi
- niewystarczająca ochrona środowiska (dopłaty → większa produkcja → degradacja środowiska)
- z powodu zamknięcia UE na import spoza Wspólnoty, o wiele wyższe ceny żywności niż w przypadku sprowadzania jej np. z Afryki
- gigantyczna biurokracja
- odgórne sterowanie cenami
- odmowa ujawniania listy beneficjentów
dopłat bezpośrednich
w niektórych krajach[1].
25 października
2007
Parlament Europejski
wydał rezolucję, w której zaapelował do władz
Unii Europejskiej
o częściowe ograniczenie regulacji WPR w związku z wzrostem cen żywności[2][3] oraz ryzykiem niedoborów żywności[4].
26 marca
2009
Parlament Europejski
zwrócił się do rządów, by monitorowały ceny rynkowe produktów spożywczych. Według PE
konsumenci
płacą pięciokrotnie więcej niż otrzymuje przy sprzedaży
rolnik
lub
hodowca
[5]. Zobacz teżPrzypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej":
Oddychanie komórkowe
...
Brno
...
Wiktor Sukiennicki
...
XVI wiek
...
1972
...
Szkoci
...
Szlezwik
...
Nowa Polityka Ekonomiczna
...
Pokój
...
Nowa Anglia
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej":
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 6)
...
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 12)
...
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 14)
...
|