Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną. Agat
AgatAgat (
gr.
agathos - 'dobry') – półszlachetny
minerał
, wielobarwna, wstęgowa odmiana
chalcedonu
[1]. Nazwa pochodzi od rzeki Achates (dzisiaj Dirillo) na południowej
Sycylii
we
Włoszech
, gdzie wydobywano go już w starożytności. Agaty powstają w
geodach
. Zbudowane są z wielu różnokolorowych, naprzemianległych, (najczęściej bladych) warstw. Powstawanie pasm było prawdopodobnie wynikiem zachodzących procesów wielokrotnego wydzielania się krzemionki z roztworów lub cyklicznego wytrącania się pigmentu w żelu krzemionkowym. Zróżnicowana jest też barwa agatów – powodują ją bardzo drobne wrostki różnych minerałów np.
chlorytów
,
hematytu
,
goethytu
. Przeważają warstwy szare, różowawe i brunatne, rzadko występują żywsze barwy: czerwone, zielone, czarne. Stąd stosowane bardzo często sztuczne
barwienie agatów
. Odmiany agatu- agat forteczny – wstęgi agatu o poszarpanych krawędziach, przypominających bastiony dawnych fortec,
-
agat mszysty
– ponieważ nie jest pasiasty, nazwa agat mu nie przysługuje,
- agat dendrytowy – bezbarwna lub białawo-szara, przeświecająca odmiana
chalcedonu
o "rysunkach" przypominających drzewa lub paprocie, zwanych
dendrytami
,
- agat pejzażowy = krajobrazowy = obrazkowy – agat dendrytowy, który ze względu na brązowe lub czerwonawe odcienie oraz wrośnięte
dendryty
tworzy coś w rodzaju pejzażu. Ponieważ nie jest pasiasty, nazwa agat nie jest usprawiedliwiona,
- muszkowiec = agat muszkowy; a. dendrytowy, w którym dendryty tworzą niezwiązane ze sobą, kłębiaste zrosty, przypominające grupy siedzących much,
- agat oczkowy – rysunek w kształcie pierścienia o punkcie centralnym przypominającym oko. Typ agatu kolistego,
- agat ognisty – bardzo rzadka odmiana o budowie nerkowatej, nieprzezroczysty, zawierający
limonit
, chalcedon warstwowy o zbliżonej do
opala
grze barw (
iryzacja
), która powstaje wskutek ugięcia i załamania światła na wrostkach
żelaza
, występuje w
Meksyku
i
USA
– Arizona,
- agat sagenitowy,
- enhydros – migdał agatu lub jednobarwna buła
chalcedonu
, niekiedy wypełniona wodą, przeświecającą przez ścianki. Po wyjęciu ze skały macierzystej ciecz zwykle wkrótce wysycha,
- karneolonyks,
-
onyks
– kamień warstwowy, biało-czarny (cenna odmiana agatu). Jest to też nazwa jednobarwnego
chalcedonu
np. czarny
onyks
,
-
sard
– agat o koncentrycznych strefach zewnętrznych i pakiecie równoległych wstęg,
-
sardonyks
= sardonik – kamień warstwowy biało-czerwony (odmiana agatu).
WystępowanieWśród skał wylewnych w postaci
geod
, a także wśród
skał osadowych
. Tworzyły się w procesie zastygania
lawy
. Powstające pustki wypełniały się stopniowo roztworami zawierającymi
krzemionkę
. Przerwy w dopływie roztworów i ich zmieniający się skład chemiczny stały się przyczyną zróżnicowanego zabarwienia poszczególnych warstw. Miejsca występowania:
Brazylia
,
Urugwaj
,
Indie
,
Republika Malgaska
,
Rosja
,
USA
,
Namibia
,
Czechy
Polska
– największe i najbogatsze wystąpienia agatów są na
Dolnym Śląsku
, na
Pogórzu Kaczawskim
i
Izerskim
(
niecka północnosudecka
) i w
Górach Kamiennych
(
niecka śródsudecka
), przede wszystkim koło miejscowości
Nowy Kościół
i
Płóczki Górne
, Pomniejsze ilości są także w okolicach
Tłumaczowa
i
Kamiennej Góry
oraz w regionie
Świerzawa
–
Wleń
. Występują tam w
permskich
skałach wylewnych
-
melafirach
i ich
tufach
. Agaty występują również w okolicach
Krzeszowic
(
Rudno
i
Regulice
) w
Małopolsce
. W
Dąbrowie Tarnowskiej
znajduje się Muzeum Agatów (powstałe 12.11.2005), prezentujące ekspozycja agatów z Płóczek Górnych oraz z okolic Krakowa. Zastosowanie- W
starożytności
wykonywano z niego
amulety
i
pieczęcie
: pieczęcie
babilońskie
,
perskie
,
sygnety
rzymskie
i
greckie
,
kamee
i
gemmy
,
miniatury
, ozdabiano nimi
ołtarze
, naczynia;
brosze
, wisiory wykonuje się do dnia dzisiejszego.
- Agaty ukochał
barok
– puzderka,
tabakierki
,
amulety
,
sygnety
, drobne przedmioty, nawet meble np. sekretarzyk
króla
Jana III
wysadzany agatami (
Wilanów
).
- Dziś są chętnie stosowane w
jubilerstwie
–
kaboszony
, paciorki (kulki), płytki, w
rzeźbiarstwie
artystycznym. Doskonale opanowana sztuka
barwienia agatów
nadaje tym kamieniom niepowtarzalny urok. W
ezoteryce
agat uznawany jest za minerał biznesmenów.
- W pozłotnictwie do polerowania powierzchni, w celu uzyskania połysku w technice pulmentowej.
- Obecnie stosowany w
mechanice precyzyjnej
, do wyrobu materiałów ściernych i polerskich,
łożysk
, elementów wag, moździerzy, tłuczków.
Przypisy- ↑ Romuald Hassa, Janusz Mrzigod, Janusz Nowakowski: Podręczny słownik chemiczny. Wyd. I. Katowice: Videograf II, 2002, s. 530. . (
pol.
)
Literatura uzupełniająca- J. Bogdański. Agaty Gór Kaczawskich. Multico Oficyna Wydawnicza. Warszawa, 2001.
- M. Sachanbiński. Kamienie szlachetne i ozdobne Śląska. Ossolineum. Wroclaw, 1997.
Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Agat":
Góry Krymskie
...
Cywilizacja doliny Indusu
...
Szare Szeregi
utworzono z nich
batalion "Zośka"
, którego trzecią kompanię wydzielono do zadań specjalnych ("Agat", później "Pegaz"). Wiosną
1944
powstał z niej
batalion "Parasol"
. Oddziały GS ...
Armia Krajowa
Kedywu KG AK.W czerwcu 1943 Komenda Główna AK powołała nową jednostkę bojową "Agat", wywodzącą się z Grup Szturmowych Szarych Szeregów. Jej dowódcą został cichociemny ...
Republika Komi
...
Złoże mineralne
...
Bazylika św. Marka w Wenecji
...
Kamea
...
Onyks
...
Karneol
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Agat":
056. Państwa Europy i ich mieszkańcy – część 1 (plansza 14)
Irlandia
der Ire – Irlandczyk
die Irin – Irlandka
irisch – irlandzki
Laa maith Agat! Ich bin Dylan.
Ich komme aus Irland.
Ich bin Ire. Ich habe ...
Surowce mineralne Polski (plansza 20)
fioletowy – ametyst, kolor czarny morion, kolor żółty – cytryn. A także Agat, chryzopraz, jaspis, opal i nefryt.
Do kamieni szlachetnych należą skały mające odpowiednią ...
|