Bogdan Zacharewicz Kobułow, ps. Samowar (ros. Богдан Захарович Кобулов, gruz. ბოგდან ქობულოვი, ur.
1 marca
1904
w
Tbilisi
, zm.
23 grudnia
1953
roku) - komisarz bezpieczeństwa państwowego, w latach
1938
-
1941
zastępca ludowego komisarza spraw wewnętrznych
Ławrientija Berii
, a od
1939
szef Głównego Zarządu Gospodarczego Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych
NKWD
, kontrolującego pracę przemysłu, rolnictwa i handlu.
Urodzony w rodzinie ormiańskiej (syn krawca Zachara Kobułowa, brat Amajaka Zacharewicza Kobułowa), od
1922
współpracownik Gruzińskiej
CzeKa
, od
1925
członek
WKP(b)
. Kierował
czystkami
w
Gruzji
, w wyniku których zginęła większość dotychczasowych przywódców. Od 1937 był zastępcą ludowego komisarza spraw wewnętrznych Gruzińskiej SRR. W
1938
Beria, dla którego był jednym z najbardziej zaufanym współpracownikiem, wezwał go do
Moskwy
, gdzie zajął stanowisko naczelnika Wydziału 4 (SPO-Tajno-Polityczny)
Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD
. Był jednym z wysokich funkcjonariuszy NKWD, który osobiście, w okrutny i sadystyczny sposób przesłuchiwał podejrzanych.
Na mocy decyzji Biura Politycznego KC
WKP(b)
z
5 marca
1940
roku został członkiem Kolegium Specjalnego (centralnej trójki), w skład której wchodzili także I zastępca ludowego komisarza spraw wewnętrznych, naczelnik Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego (
GUGB
)
NKWD
ZSRR
Wsiewołod Mierkułow
oraz naczelnik 1 Wydziału Specjalnego NKWD
Leonid Basztakow
, i które organizowało oraz nadzorowało
zbrodnie
na polskich jeńcach wojennych i więźniach. Od lutego
1941
roku był zastępcą ludowego komisarza spraw wewnętrznych, a w latach
1943
-
1945
komisarza bezpieczeństwa państwowego (
NKGB
)
Mierkułowa
. W
1944
kierował operacją wysiedlenia
Czeczenów
i
Inguszów
do
Kazachstanu
. Po
II wojnie światowej
pełnił funkcję zastępcy szefa Głównego Zarządu Mienia Radzieckiego za Granicą (GUSIMZ) przy Radzie Ministrów ZSRR i zastępcy głównodowodzącego Radziecką Administracją Wojskową w Niemczech (kierował organami bezpieczeństwa w
radzieckiej strefie okupacyjnej
). Po śmierci Stalina Beria uczynił go pierwszym zastępcą ministra spraw wewnętrznych.
27 czerwca
1953
razem z szefem został aresztowany i oskarżony o liczne nadużycia oraz bezpodstawnie o szpiegostwo, po czym skazany na śmierć i rozstrzelany.
Zobacz też
Wysocy funkcjonariusze organów bezpieczeństwa ZSRR: