Czesław Jacek Centkiewicz (ur. 18 października 1904 w Warszawie , zm. 10 sierpnia 1996 w Warszawie ) – polski pisarz, reportażysta, podróżnik.

Syn Stanisława Centkiewicza i Stanisławy Bresteczer. Ukończył Gimnazjum św. Kazimierza w Warszawie ( 1924 ), następnie Institut Superieur w Liege ( Belgia ), do wybuchu II wojny światowej pracował w Państwowym Instytucie Meteorologicznym. Z zawodu inżynier elektryk. Był autorem prac naukowych z zakresu radiometeorologii i elektrotechniki . W 1932 r. kierował pierwszą polską wyprawą polarną na Wyspę Niedźwiedzią .

W młodości z powodzeniem uprawiał lekkoatletykę, zdobył m.in. srebrny medal mistrzostw Polski seniorów (Warszawa 1925) w biegu przełajowym na dystansie około 10 kilometrów^[1][2].

Nagrobek Aliny i Czesława Centkiewiczów, Warszawa, Cmentarz Powązkowski (d. Wojskowy)

Po powstaniu warszawskim trafił do obozu koncentracyjnego Neuengamme koło Hamburga . Pracował po wojnie jako dyrektor techniczny Zjednoczenia Energetycznego Okręgu Dolnośląskiego w Jeleniej Górze oraz w Państwowym Instytucie Hydrologiczno-Meteorologicznym. W 1950 r. osiadł w Warszawie. Działał w Związku Literatów Polskich, pełnił m.in. funkcję jego wiceprezesa. Był autorem szeregu powieści młodzieżowych i reportażowych poświęconych terenom podbiegunowym; większość z utworów napisał wspólnie z żoną Aliną ( 1907 - 1993 ). Otrzymał wiele nagród literackich - nagrodę Prezesa Rady Ministrów ( 1955 ), nagrodę marynistyczną im. Zaruskiego ( 1963 ), nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki ( 1969 ). Kawaler Orderu Uśmiechu ( 1970 ).

Autor m.in.:

• Czeluskin ( 1934 )
• Wyspa mgieł i wichrów ( 1934 )
• W krainie zorzy polarnej ( 1936 )
• Znowu na północy ( 1936 )
• Anaruk, chłopiec z Grenlandii ( 1937 )
• Biała foka ( 1938 )
• Loty nad śniegami ( 1938 )
• W lodach północy ( 1948 )

Z żoną wydał m.in.:

• Odarpi, syn Egigwy ( 1949 )
• Zdobywcy bieguna północnego ( 1950 )
• Na podbój Arktyki ( 1952 )
• W lodach Eisfiordu ( 1953 )
• Radiostacja zamilkła ( 1953 )
• Znowu na Wyspie Niedźwiedziej ( 1954 )
• Arktyka, kraj przyszłości ( 1954 )
• Niezwykła podróż ( 1955 )
• Bohaterski szturman ( 1956 )
• Na białym szlaku ( 1956 )
• Pułkownik Orvin mylił się ( 1959 )
• Wyspy mgieł i wichrów ( 1959 )
• Tajemnice szóstego kontynentu ( 1960 )
• Opowieści spod bieguna ( 1960 )
• Kierunek - Antarktyda ( 1961 )
• Fridtjof, co z ciebie wyrośnie? ( 1962 )
• Zaczarowana zagroda ( 1963 )
• Mufti – osiołek Laili ( 1964 )
• Tumbo z Przylądka Dobrej Nadziei ( 1964 )
• Czy foka jest biała ( 1965 )
• Piotr w krainie białych niedźwiedzi ( 1965 )
• Człowiek, o którego upomniało się morze ( 1966 )
• Okrutny biegun ( 1969 )
• Osaczeni wielkim chłodem ( 1970 )
• Nie prowadziła ich Gwiazda Polarna ( 1974 )
• Tumbo nigdy nie zazna spokoju ( 1977 )

Przypisy