Siedem Rilskich Jezior w masywie
Riła
(
Bułgaria
) to typowy przykład jezior polodowcowych
Jezioro polodowcowe - rodzaj
jeziora
powstałego w zagłębieniu terenu utworzonym wskutek działalności
lodowca
lub
lądolodu
, charakterystyczny dla
obszarów młodoglacjalnych
. Woda tych jezior nie jest roztopową wodą lodowcową, bo ta dawno uległa wymianie, a nawet w pewnych przypadkach w jeziorze nigdy nie było wód roztopowych. W niektórych miejscach pojawiły się stale podmokłe obszary
bagien
i
torfowisk
.
Znaczna część jezior polodowcowych pochodzi z roztopienia rozległych płatów martwego lodu, które przez dłuższy czas utrzymywały się jeszcze przed czołem cofającego się lodowca. Bryły martwego lodu otoczone były wówczas dookoła
materiałem morenowym
lub żwirami i piaskami osadzonymi przez wody roztopowe. Na skutek tego, wokół jezior i torfiastych obniżeń po dawnych jeziorach spotkać można często strome krawędzie, które odpowiadają dawnemu stykowi martwego lodu z otaczającymi go utworami (tzw. krawędzie wytopiskowe)[1].
Formy brzegów jezior niejednokrotnie są podobne do niektórych form wybrzeża morskiego: spotyka się tu
falezy
, niekiedy wały nadbrzeżne, a przy ujściach rzek –
delty
. W miarę upływu czasu wszystkie jeziora wypełniają się piaskiem i mułem nanoszonym przez spływające do nich wody, zarastają od brzegów roślinnością, a wreszcie nikną i przeobrażają się w
torfowiska
[1].
Jeziora polodowcowe występują w Polsce na obszarze objętym przez najmłodsze
zlodowacenie północnopolskie
. W strefach pagórkowatych
czołowo-morenowych
są one tak liczne, że całe regiony przybrały stąd nazwę
pojezierzy
.
Rodzaje
Wśród jezior polodowcowych wyróżnia się m.in.:
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 Marcinkiewicz Andrzej red. Atlas form i typów rzeźby terenu Polski. Zarząd Topograficzny Sztabu Generalnego. Warszawa 1960