Bastet (Bast) - w
mitologii egipskiej
bogini miłości i płodności, przedstawiana jako kot lub kobieta z głową kota. Czczona głównie w
Bubastis
, gdzie odkryto cmentarzysko kotów, jej świętych zwierząt. W okresie Nowego Państwa utożsamiana z boginią wojny
Sechmet
-
Mut
,
Tefnut
i
Hathor
. Jej kult dotarł do
Italii
w czasach panowania
Rzymian
w Egipcie.
Większe ośrodki kultu to Bubastis,
Memfis
,
Heliopolis
,
Teby
, Leontopolis,
Herakleopolis
.
Artefaktem
bogini było
sistrum
(uderzany instrument muzyczny), żywiołem zaś ogień i woda. Uznaje się, że była córką boga słońca
Re
lub
Atuma-Re
. Partnerem bogini była jej męska forma zwana Basti-czai, Bastet sama była zaś matką Maahesa i według niektórych źródeł
Chonsu
, boga księżyca. W wyniku utożsamienia z
Mut
-
Sechmet
jej partnerem stał się
Ptah
, a z
Tefnut
również
Szu
. Początkowo z racji urodzenia Bastet była boginią słońca, w późniejszym okresie, pod
greckim
wpływem przypisywano ją do księżyca.
Bastet posiadała dwa oblicza. Jako bogini płodności i opiekunka ogniska domowego (najczęściej w kociej postaci) uważana była za łagodną boginię opiekuńczą. Jednak istnieją także jej wizerunki z głową lwicy (utożsamiano ją z
Sechmet
). Postać tę przybierała, aby chronić króla na polu bitwy. Ceniona była za zwinność i siłę.
Święta ku czci Bastet obchodzone były głównie w kwietniu i maju. Opisy tych obchodów można znaleźć w pismach
Herodota
.
Zobacz też