rasizm
rasizm, dyskryminacja rasowa (z fr. le racisme od la race – ród, rasa, grupa spokrewnionych) – pseudonaukowa ideologia oraz wypływające z niej zachowania przyjmujące założenie wyższości niektórych ras ludzi nad innymi. Przetrwanie tych "wyższych" ras staje się wartością nadrzędną i z racji swej wyższości dążą do dominowania nad rasami "niższymi". Rasizm opiera się na przekonaniu, że różnice w wyglądzie ludzi niosą za sobą niezbywalne różnice osobowościowe i intelektualne (ten pogląd znany jest w jęz. ang. jako racialism).
Rasizm został potępiony przez UNESCO (1961, 1964), oraz Zgromadzenie Ogólne ONZ (Powszechna Deklaracja Praw Człowieka z 1948), a także wiele innych organizacji międzynarodowych.
Rasizm nigdy nie był ideologią jednolitą, zmieniał się i ewoluował, toteż nie istnieje modelowy wzór rasizmu – jego istotę można badać wyłącznie poprzez historię.
Rasizm i badania naukowe
Z punktu widzenia współczesnej nauki rasizm jest zespołem poglądów bezpodstawnych. Podobnie jak większość ideologii, stara się jednak wspierać swoje założenia przy użyciu danych naukowych lub pseudonaukowych, m.in. paranaukową frenologią, którą posiłkowali się naziści, opartą na badaniu kształtu czaszki ludzkiej, i jej prawdopodobnego związku z inteligencją i cechami charakteru.
Pierwsze koncepcje rasistowskie
Koncept "rasy" ludzkiej jest wielce kontrowersyjny. Z racji tego, ze od wielu wieków termin ten używany był głównie w kontekście dyskryminacji ze względu na kolor skóry lub pochodzenie, jego stosowanie w sferze publicznej jest dzisiaj kojarzone z tą właśnie tradycją. Część naukowców utrzymuje, że często, z punktu widzenia genetyki, różnice między dwiema osobami tej samej "rasy" (negroidalnej, kaukaskiej, itp.) są większe niż między przedstawicielami dwóch różnych ras, co dowodzi, że koncept rasy nie ma pokrycia w rzeczywistości i nie wiąże się z charakterystycznymi zdolnościami i cechami.
Pierwszym teoretykiem rasizmu był francuski polityk i etnolog, Joseph Arthur de Gobineau. Na podstawie stworzonego przez siebie rasowo-antropologicznego kierunku w socjologii, opartego na pseudonaukowych przesłankach, opracował on doktrynę rasizmu. W swojej pracy "Esej o nierówności ras ludzkich" (franc. Essai sur l`inégalite des races humaines), napisanej w latach 1853-1855, próbował obalić doktrynę egalitaryzmu (co było sprzeciwem wobec ówczesnej ideologii równości Wielkiej Rewolucji Francuskiej). W tym celu sformułował tezę o istnieniu "rasy aryjskiej" (mającej wywodzić się od Ariów), i jej rzekomej wyższości nad innymi rasami. Według Gobineau, rasa aryjska miała zachować się w prawie niezmienionej postaci wśród kręgów arystokracji niemieckiej i francuskiej. W odniesieniu do Francji, Gobineau odrzucał tym samym pogląd markiza Henri de Boulainvillers, który w XVII wieku sformułował teorię, w myśl której szlachta francuska wywodziła się od Franków, a reszta społeczeństwa od Galów. Gobineau opracował również teorię zachowania czystości ras, która stanowiła podstawę przyszłej eugeniki, w której twierdził iż rasa biała nie powinna się mieszać z innymi rasami - zdaniem Gobineau groziło to degeneracją i upadkiem cywilizacji.
Rasizm w aspekcie nacjonalistycznym, został sformułowany w koncepcjach niemieckiego teoretyka pochodzenia brytyjskiego, ideologa pangermanizmu i filozofa, Houstona Stewarta Chamberlaina. W swojej pseudonaukowej pracy "Podstawy XIX wieku" (niem. Die Grundlagen des XIX Jahrhunderts) z 1899, opowiadał się za wyższością "rasy Teutonów" (która miała się kształtować od średniowiecza z ludów północnoeuropejskich, w szczególności z plemion germańskich Teutonów), których opisywał jako wysokich, jasnowłosych i długogłowych. Fizjologiczne cechy stworzonej przez Chamberlaina nowej rasy, zostały później użyte do stworzenia ideału rasowego tzw. typu nordyckiego (w rzeczywistości germańskiego). Zdaniem Chamberlaina, największym zagrożeniem dla "rasy teutońskiej" lub "rasy panów" (niem. Herrenvolk), mieli być Żydzi, a w następnej kolejności Słowianie.
Koncepcje Chamberlaina zostały w XX wieku wykorzystane przez nazistowskich teoretyków rasizmu (m. in. Alfreda Rosenberga), do stworzenia podstaw systemu dyskryminacji rasowej, który w III Rzeszy uzyskał status dogmatu. W propagandzie narodowych socjalistów, oparta na tezach Chamberlaina ideologia rasizmu, stała się elementem systemu manipulowania społeczeństwem, zmierzającego do wykreowania zbiorowego wroga - konsekwencją praktycznego zastosowania tych teorii stał się zaplanowany i zrealizowany przez nazistów Holocaust.
Inne hasła zawierające informacje o "rasizm":
Rodzimy Kościół Polski
związkiem religijnym opartym na
demokracji
. Deklaruje daleko posuniętą tolerancję i sprzeciw wobec
rasizmu
,
nazizmu
i szerzenia nietolerancji wobec ludzi o innej religii, odmiennym pochodzeniu ...
Narodowy socjalizm
mentalnością większości Niemców, tworząc ideologię tzw.
volkizmu
. VolkizmVolkizm to specyficzna, niemiecka ideologia
rasizmu
, na kształt
predestynacji
. W nacjonalizmie i rasizmie niemieckim od czasów Johanna ...
Adolf Hitler
...
Stanisław Ossowski
czy narodowa, jest efektem wyobrażeń i przekonań. Ich formy patologiczne takie jak
rasizm
czy
szowinizm
Ossowski zdecydowanie piętnował, chwaląc jednocześnie przejawy pozytywne takie jak ...
1933
...
Anarchizm
elementy
zielonego anarchizmu
.Według anarchowegan
szowinizm gatunkowy
(gatunkizm) jest formą
dyskryminacji
taką jak
rasizm
czy
seksizm
. Z tego powodu poświęcają się walce z maltretowaniem zwierząt, ...
1975
Pistols
.
10 listopada
–
rezolucję
ONZ
nr 3379, stwierdzającą, że
syjonizm
jest formą
rasizmu
, przyjęto stosunkiem głosów 72 do 35 (w
1991
rezolucja została uchylona).
11 ...
Milicja
...
Terytorium Nebraski
...
OUN-B
...
Inne lekcje zawierające informacje o "rasizm":
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 7)
wiara w wodza (z niem. Führer). Ważną rolę w nazizmie odgrywał również rasizm. Opierało się to na zasadzie wyższości „rasy” germańskiej nad innymi „rasami” ...
26. Inne ideologie (plansza 18)
zagrożenie dla pokoju pacyfiści uznają wszelkie ideologie i postawy agresywne, m.in. nacjonalizm, rasizm, ksenofobię oraz imperializm.
Według pacyfistów zmiany społeczne nie mogą się dokonywać z ...
240. Świat bogatych i biednych (plansza 11)
...
|