Tyrozyna (nazwa skrótowa stosowana w
biochemii
: Tyr lub Y) -
organiczny
związek chemiczny
, jeden z 20 podstawowych
aminokwasów
białkowych
wchodzący w skład większości białek. Nazwa tyrozyna pochodzi od
gr.
tyros - ser.
Tyrozyna spełnia ważne biologiczne zadania jako wewnątrzkomórkowy przekaźnik (może być
fosforylowana
przez
kinazy białkowe
), a także jest prekursorem ważnych
hormonów
i biologicznie czynnych substancji (
tyroksyna
,
trójjodotyronina
,
adrenalina
,
noradrenalina
oraz
dopamina
).
Jest on
aminokwasem endogennym
, tzn. organizm ludzki (i ogólnie większości zwierząt) jest w stanie go syntetyzować pod warunkiem dostatecznego zaopatrzenia w
fenyloalaninę
, od której tyrozyna różni się tylko jedną
grupą hydroksylową
.
Tyrozynę można też traktować jako pochodną
fenetylaminy
, aczkolwiek w biochemicznych cyklach syntetycznych nie powstaje ona z tego związku. W praktyce laboratoryjnej również nie produkuje się jej z fenetylaminy, gdyż najprościej jest ją otrzymać przez
hydrolizę
odpowiednich białek.
Tyrozyna jest bardzo istotna dla prawidłowego funkcjonowania funkcji
tarczycy
i
przysadki mózgowej
. Brak tego aminokwasu jest związany z
niedoczynnością tarczycy
, co może objawiać się w postaci zmęczenia i wyczerpania. Zmniejszenie ilości tyrozyny powoduje niedobór
norepinefryny
i
dopaminy
, co może spowodować
depresję
. Jest ważnym składnikiem w produkcji
kolagenu
, głównego włóknistego białka ustroju. Tyrozyna posiada łańcuch boczny w postaci pierścienia aromatycznego z dołączoną grupą hydroksylową, która powoduje, że aminokwas ten charakteryzuje się dosyć dużą reaktywnością chemiczną.
Własności chemiczne
- Łańcuch boczny: hydrofilowy
Zobacz też