Zjawisko
ZjawiskoZjawisko, fenomen (
gr.
phainomenon obserwowany) – pojęcie
filozoficzne
oznaczające to, co dane jest w poznaniu zmysłowym, a więc obrazy, dźwięki, zapachy, smaki itd. Historia i filozofia naukiJednym z celów filozofii i nauki antycznej Grecji było, wg
Duhema
, "uratowanie zjawisk", czyli takie wytłumaczenie działań natury, które będzie w zgodzie z tezami kosmologicznymi powszechnie uznanymi. Było to szczególnie widoczne w
astronomii
, gdzie wprowadzano skomplikowane hipotezy (np. istnienie
deferentów
) aby, w zgodzie z obserwowanymi zjawiskami, zachować koherencję m.in.
teorii geocentrycznej
. Według
Galileusza
zjawiska są jedynym przedmiotem
nauki
. W filozfii nauki pojęcie "zjawiska" bywa utożsamiane z pojęciem "
zdarzenia
". W XX wieku, filozofowie brytyjscy (
G. E. Moore
,
Bertrand Russell
,
A. J. Ayer
) używali pojęcia sense data, "dane zmysłowe", które to pojęcie określać miało to co "widzimy naprawdę". Uważano, że naiwnością jest twierdzenie, że obserwujemy rzeczy jako takie; w rzeczywistości obserwujemy wyłącznie dane zmysłowe, i tylko je. Pojęcie to jest dziś odrzucone (m.in. dzięki krytyce zaproponowanej przez
J. L. Austina
w Sense and Sensibilia w 1962 roku). Zastąpiono je po części pojęciem
qualii
. Zjawiska często przeciwstawiane są nieobserwowalnej, ale dostępnej rozumowo rzeczywistości (
Platon
) bądź istocie rzeczy lub jako "rzecz dla nas" – niepoznawalnym
rzeczom samym w sobie
przez
Immanuela Kanta
. W fenomenologii fenomen to to, co podmiotowi poznania jawi się bezpośrednio i naocznie – fenomenem może być nie tylko konkretny zespół spostrzeżeń zmysłowych, ale też konkretny dany zespół spostrzeżeń wewnętrznych. Zobacz też Bibliografia
Inne hasła zawierające informacje o "Zjawisko":
Biegun północny
biegun magnetyczny znajdował się w miejscu dzisiejszego północnego. Przyjmuje się, że to Zjawisko występuje w momencie, gdy
niklowo
-
żelazna
część zewnętrzna jądra Ziemi zostaje zaburzona ...
Oddychanie komórkowe
produkują dwudziestokrotnie więcej biomasy z określonej ilości cukru, niż w warunkach beztlenowych. Zjawisko hamowania fermentacji przez tlen określa się jako
efekt Pasteura
.
1872
Eduard Friedrich ...
Autorytet
...
Dwudziestolecie międzywojenne na świecie
się rozszerza.
James Chadwick
– odkrył neutron prowadząc badania nad budową atomu oraz Zjawisko rozszczepienia jądra atomowego. Było to jedno z najważniejszych odkryć w dziedzinie ...
Wskaźnik
matematyce
: znak służący do rozróżnienia pojęć oznaczonych tym samym symbolem, indeksw
socjologii
: Zjawisko lub informacja wskazująca na interesujące badacza Zjawisko społeczne, z pozoru często ...
Hans Christian Ørsted
...
Świadomość społeczna
wilków, synchronizacja lotu stada - klucza lecących ptaków ) są oparte o Zjawisko tzw. sprzężenia kwantowego.Ludzie którzy: { idą razem na wojnę, ludzie którzy ...
Anomalia grawitacyjna w Karpaczu
Anomalia grawitacyjna w Karpaczu – Zjawisko rejestrowane w
Karpaczu
Górnym na ul. Strażackiej, polegające na pozornym przemieszczaniu ...
Teatr Nasz
Jadwiga Kuta zajęła drugie miejsce
1993
rok „Wytrych" – nagroda jeleniogórskich dziennikarzy „Za Zjawisko artystyczne, odwagę i aktywność” w 1992 roku dla Jadwigi i Tadeusza ...
1977
1889
) Zdarzenia astronomiczne
10 marca
- zakrycie przez planetę
Uran
gwiazdy SAO 158687. Zjawisko to umożliwiło odkrycie pierścieni
Urana
12 października
-
całkowite zaćmienie Słońca
Nagrody ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Zjawisko":
128. Ruchy roślin i ich przyczyny (plansza 15)
w ciele owada pobudzają włoski gruczołów do produkcji soków trawiennych, czyli wywołują Zjawisko chemonastii.
...
Zagrożenia gleb (plansza 24)
width=770 >
Zjawisko pustynnienia gleb
Pustynnienie to pogorszenie jakości gleb, spowodowane czynnikami klimatycznymi i działalnością ...
128. Ruchy roślin i ich przyczyny (plansza 4)
elastyczne ściany komórkowe prowadzi do zmniejszenia jej rozmiarów. Wyższy poziom turgoru powoduje Zjawisko odwrotne, czyli zwiększa rozmiary komórki. Mechanizm turgorowi stanowi ważny element w ...
|