www.szkolnictwo.pl

     W czasie pracy pedagogicznej wielokrotnie spotykałyśmy się z agresywnym zachowaniem dzieci i młodzieży. Agresję dostrzegałyśmy także w stosunku do rodziców i nauczycieli. Bardzo często zastanawiałyśmy się nad przyczynami tego zjawiska oraz nad sposobami walki z nim w warunkach szkolnych.
     Jako opiekunowie Samorządu Uczniowskiego pragniemy uwzględnić swoją rolę w zapobieganiu agresji. Przy zastosowaniu wybranej metody i narzędzi badawczych przeprowadziłyśmy badania, aby uzyskać odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Po dokonaniu analizy wyników sformułowałyśmy wnioski z przeprowadzonych badań.

Metodologia badań

1. Cel pracy i problemy badawcze.
        Celem pracy była próba rozpoznania, w jakim stopniu i zakresie zjawisko agresji występuje w ZSS w Bogdanowie.
   Przeprowadzone badania miały na celu uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania:
   • w jakim zakresie uczniowie dostrzegają agresję na terenie szkoły,
   • jakie są reakcje na tego typu zachowania,
   • czy uczniowie są sprawcami przemocy i jak się ona przejawia,
   • czy spotykają się na terenie szkoły z nałogami,
   • jak spędzają czas wolny.
2. Metody, techniki i narzędzia badawcze.
         W swojej pracy wykorzystałyśmy technikę ankiety. Kwestionariusz ankiety został adresowany do uczniów. Zawierał 13 pytań, w tym 10 zamkniętych i 3 o charakterze otwartym.
         Kwestionariusz tak został skonstruowany, by otrzymane odpowiedzi pozwoliły określić rodzaje i przejawy agresji uczniów oraz rolę osób dorosłych w rozwiązywaniu problemów dziecka.
3. Organizacja i przebieg badań.
        Badania zostały przeprowadzone w miesiącu październiku 2004 roku w Zespole Szkół Specjalnych w Bogdanowie . Uczniowie biorący udział w badaniach zostali poinformowani o celu przeprowadzonych badań oraz udzielono im krótkiej instrukcji dotyczącej sposobu wypełnienia kwestionariusza ankiet. Badana grupa liczyła 65 osób.

Analiza wyników badań
      W pytaniu pierwszym uczniowie mieli wybrać zachowania, które kojarzą się im z agresją i tak 24,3% uważa że jest to popychanie kolegów i używanie wulgarnych słów, 17% wyzywanie, 15,9% niszczenie sprzętu szkolonego, 15,3% lekceważenie i odtrącanie kolegi, 4% pomoc w nauce i 3% wspólny spacer.
     Jak widać tylko niewielki procent badanych nie potrafi rozpoznać zachowań agresywnych. Na pytanie: czy byłeś świadkiem przemocy w szkole 38,5% odpowiedziało, że czasami, 28,8% tak często, 19,2% nie nigdy a 13,5% nie wie.
     Ofiarami przemocy w szkole często było 13,5% uczniów, czasami 28.8%, nie nigdy 44,2%, nie wie 13,5%.
      Zagrożonych agresją ze strony kolegów czuje się często 11,8% badanych, czasami 29,4%, nie nigdy 35,3%, nie wie 23,5%.
      Poszkodowanym kolegom pomaga często 26,9% dzieci, często 42,3%, nie nigdy 17,3%, nie wie 13,5%.
Na pytanie czy byłeś sprawcą przemocy:

• biłeś kolegów- często odpowiedziało 7,7% badanych, czasami 36,5%, nie nigdy 48%, nie wie7,7%,
• wyzywałeś- często 12,2%, czasami 49%, nie nigdy 30,6%, nie wie 8,1%,
• popychałeś- często16,3%, czasami 36,8%, nie nigdy 34,7%, nie wie 12,2%,
• odsunąłeś od zabawy- często 8,1%, czasami 18,4% nie nigdy 61,2%, nie wie 12,2% badanych,
• wyłudziłeś pieniądze- często 4%, czasami 2%, nie nigdy 82%, nie wie 12%,
• niszczyłeś cudzą własność- często 6,3%, czasami 12,5%, nie nigdy 75%, nie wie 6,3% ankietowanych,
• używałeś wulgarnych słów- często 13,6%, czasami 38,6%, nie nigdy 40,9%, nie wie 3,6%.

      W pytaniu siódmym ankietowani mieli odpowiedzieć dlaczego ich koledzy rozwiązują swoje problemy za pomocą pięści a nie rozmowy i tak 26,5% nie odpowiedziało na to pytanie, 20,4% nie wiedziało, 14,2% stwierdziło ,że dlatego ponieważ są agresywni , 10,2% gdyż pięści pomagają w rozwiązywaniu problemów,10,3% uważają, że są najlepsi,8,1% nie umieją się zachować.
     Na pytanie czy spotkałeś się w szkole z:

• paleniem papierosów przez innych uczniów często odpowiedziało 47%, czasami 25,5%, nie nigdy 17,6%, nie wiem 9,8%,
• piciem alkoholu przez uczniów- 9,9% często, 5,9% czasami, 68,6% nie nigdy, 15,7% nie wie,
• posiadaniem narkotyków przez uczniów- często 4%, czasami 2%, nie nigdy 74%, nie wiem 20%

     Uczniowie najczęściej ze swoimi problemami zwracają się do: mamy 44,4%, do taty 22,2%, Do innych członków rodziny 3,7%, do nauczyciela 29,6%
     Czas wolny uczniowie spędzają najczęściej przed telewizorem, z koleżanką lub kolegą, na spacerze, w domu, słuchając muzyki, na rowerze.
     Na pytanie w jaki sposób odnoszą się do ciebie koledzy 35,5% ankietowanych stwierdziło, że są mili, 9,2% boją się ciebie, 10,5% wyśmiewają się z ciebie, 18,4% chętnie się z tobą bawią, 6,6% wyzywają ciebie 19,7% bronią cię przed innymi.
      Badani uczniowie pomagają swoim rodzicom w obowiązkach domowych sprzątając 20%, zmywając 18%, robiąc zakupy 22%, wynosząc śmieci 20%, gotując 4% opiekując się dziećmi 2%, wcale nie pomaga rodzicom 4% ankietowanych.

Wnioski
     Zasadniczym celem badań było zdobycie orientacji w jakim stopniu i zakresie zjawisko agresji występuje w Zespole Szkół Specjalnych w Bogdanowie.
Na podstawie zebranych materiałów można stwierdzić:

• uczniowie potwierdzają występowanie zachowań agresywnych w szkole,
• zachowania te najczęściej mają formę agresji słownej,
• większość badanych nie wie lub nie potrafi wyjaśnić dlaczego koledzy rozwiązują swoje problemy za pomocą pięści,
• często na terenie szkoły uczniowie palą papierosy,
• ze swoimi problemami najczęściej zwracają się do rodziców i do nauczycieli,
• w kontaktach rówieśniczych przeważają zachowania pozytywne,
• uczniowie chętnie pomagają rodzicom w pracach domowych.

Działania
Samorząd Uczniowski, aby przeciwdziałać agresji w szkole podejmie w roku szkolnym 2004/2005 następujące działania:

• przygotuje gazetkę w korytarzu na parterze pt. ,,Agresji mówimy STOP”
• przeprowadzi konkurs pt. ,,Klasa na medal”, w pierwszym i drugim semestrze,
• zorganizuje warsztaty pt. ,,Agresji STOP”,
• ogłosi konkurs plastyczny pt. ,,Jak walczyć z agresją”,
• będzie umieszczać w gazetce szkolnej artykuły dotyczące zjawiska agresji.

OPRACOWAŁA
Jolanta Majkowska