Niezależnie od tego, z jakim bogactwem wkracza dziecko do szkoły, jak korzystne ma wyobrażenia o nauczycielu, rówieśnikach i szkole oraz czekających je obowiązkach, z jakim entuzjazmem staje się pierwszoklasistą, jakie uruchamia strategie adaptacyjne - szansą jego rozwoju, nie tylko edukacyjnego, jest zawsze nauczyciel. To właśnie nauczyciel, niezależnie od wszystkich innych uwarunkowań funkcjonowania dziecka, posiada klucze do jego rozwoju i to właśnie na nim spoczywa ogrom odpowiedzialności za przebieg kariery szkolnej, a nawet życiowej dziecka.
Jednym z kluczy w procesie aktywnej adaptacji dziecka są metody pracy nauczyciela. Najkorzystniejsze dla rozwoju dziecka są metody oparte na wyzwalaniu jego wielostronnej aktywności.
Ja w swojej pracy dydaktycznej wybrałam metodę "kart zadań". Jest to metoda o charakterze wybitnie aktywizującym, pozwalająca sterować aktywnością poznawczą dzieci, zwłaszcza uzdolnionych, w dłuższej perspektywie czasowej. Karty pracy wymagają przygotowania, ale wysiłek włożony w ich stworzenie procentuje przez wiele lat, a efekty pracy uczniów uzdolnionych nadają się często do wykorzystania w pracy z uczniami mniej zdolnymi.
Karta pracy programuje pracę ucznia nad jakimś tematem. Podstawowym celem kart pracy jest ukierunkowanie aktywności poznawczej dzieci i kształtowanie umiejętności zbierania danych.
Źródłem informacji dla dzieci mogą być książki dostępne w bibliotece szkolnej lub wyszukane samodzielnie przez dzieci, rozmowa z osobami kompetentnymi w zakresie określonego zagadnienia, przeprowadzone samodzielnie lub z pomocą osoby dorosłej doświadczenia.
Metodą "kart zadań" pracuję już od kilku lat, a ich tematykę zmieniam w zależności od zainteresowań i potrzeb dzieci oraz potrzeb szkoły.
Do tej pory realizowałam z dziećmi karty z zakresu edukacji ekologicznej, zdrowotnej oraz czytelniczej.
Przed rozpoczęciem pracy metodą kart zadań zawsze prosiłam o zgodę i pomoc rodziców wybranych dzieci, gdyż bez współpracy z ich strony wszelkie działania byłyby niemożliwe. Dzieci realizujące karty pracy uczyły się samodzielności, poszukiwania, dochodzenia do rozwiązania problemu poprzez działanie. W poniedziałek każdego tygodnia otrzymywały kolejne karty, a wyniki z ich realizacji przedstawiały całej grupie po zakończeniu pracy.
W trakcie realizacji kart zadań o tematyce ekologicznej odbyły się spotkania z plastykiem, nauczycielem przyrody, pielęgniarką szkolną, myśliwym. Odbywały się wycieczki do lasu, parku w celu zbierania darów przyrody, obserwowania zmian zachodzących w przyrodzie. Dzieci prowadziły "Dziennik Detektywa Przyrody", do którego wklejały znalezione dary. Z pomocą osoby dorosłej przeprowadzały doświadczenia związane np. z zanieczyszczeniem środowiska, krążeniem wody w przyrodzie itp. Były bardzo dociekliwe i chętnie dzieliły się swym doświadczeniem oraz zdobytymi informacjami z rówieśnikami. Taka postawa dzieci sprzyjała rozwojowi zainteresowań tematyką ekologiczną wszystkich uczniów, mobilizowała resztę grupy do działania, a co za tym idzie, do rozwoju aktywnych postaw.
Bardzo dużym zainteresowaniem ze strony dzieci cieszyły się karty zadań z zakresu edukacji czytelniczej. Ich realizacja przyczyniła się w znacznym stopniu do zwiększenia ilości wypożyczeń książek z biblioteki szkolnej.
Dzieci prowadziły "Zeszyt baśni", w którym umieszczały ilustracje do przeczytanych utworów. Wykonywały kukiełki oraz rekwizyty, tworzyły teatr, układały zagadki do popularnych wierszy J.Brzechwy, E.Szelburg-Zarembiny oraz innych poetów piszących dla dzieci, wykonywały plakaty ilustrujące przeczytane baśnie. Zajęcia prowadzone tą metodą aktywizowały wszystkie dzieci, mobilizowały do wspólnego wysiłku, do samodzielności, a także sprzyjały rozwojowi postaw twórczych.
W momencie wdrożenia przeze mnie autorskiego programu z zakresu edukacji zdrowotnej przygotowałam karty pracy o tejże tematyce. Dzieci samodzielnie próbowały odpowiedzieć na pytania dotyczące zdrowia m.in.: Co to znaczy być zdrowym ?, Jakie są sposoby dbania o zdrowie ?, Jak należy dbać o zęby ?, Czy ruch to zdrowie ?, Jak przyroda pomaga człowiekowi w trosce o zdrowie ? itp. Przygotowywały jadłospisy, wykonywały sałatki oraz inne zdrowe potrawy, organizowały z moją pomocą spotkania z pielęgniarka szkolną, gromadziły literaturę oraz piosenki mówiące o zdrowiu.
Powyższe działania przyczyniły się do zwiększenia świadomości dzieci, wyrobienia pewnych nawyków higienicznych oraz ukształtowania właściwych postaw prozdrowotnych.
Praca metodą kart zadań okazała się bardzo owocna. W dużym stopniu przyczyniła się do rozwoju aktywności oraz samodzielności dzieci, zmuszała je do twórczego działania, do samodzielnego dochodzenia do wiedzy, do poszukiwania, a dzięki temu przyczyniła się do większej skuteczności nauczania.
Beata Olszak
Oddział Przygotowania Przedszkolnego
Szkoła Podstawowa 5 w Ostrowie Wielkopolskim | 
