Niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycyNiedoczynność tarczycy (
łac.
hypothyreosis, hypothyroidismus,
ang.
hypothyroidism) – choroba ludzi i zwierząt spowodowana niedoborem
hormonów
tarczycy
, prowadzącym do spowolnienia procesów
metabolicznych
. Niedoczynność tarczycy u ludziNiedoczynność tarczycy dotyka 1-6% osób w wieku do 60 roku życia, częstość rośnie wraz z wiekiem. Występuje około 5 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Klasyfikacja choroby ze względu na przyczynę: - niedoczynność pierwotna – spowodowana uszkodzeniem gruczołu tarczowego
- zapalenia tarczycy (
choroba Hashimoto
, poporodowe zapalenie tarczycy,
podostre zapalenie tarczycy
)
- totalne lub subtotalne wycięcie tarczycy
- po leczeniu
jodem
promieniotwórczym bądź radioterapii (głownie okolicy szyi ale także po naświetlaniu
raka sutka
)
- nadmierna podaż jodu (unieczynnianie tyreoperoksydazy – zjawisko Wolffa i Chaikofa) lub jego niedobór
- niedoczynność polekowa (
amiodaron
, związki litu, leki tyreostatyczne)
-
wrodzona niedoczynność tarczycy
- defekty enzymatyczne syntezy hormonów tarczycy lub obwodowa oporność na hormony tarczycy
- niedoczynność wtórna – będąca skutkiem niedoboru
TSH
(hormon tyreotropowy) wydzielanego przez
przysadkę
; rzadko jako choroba izolowana, zwykle jako element zespołu niedoczynności przysadki
- niedoczynność trzeciorzędowa – wynikająca z niedostatku
tyreoliberyny
(TRH), wytwarzanej przez komórki
podwzgórza
- guzy podwzgórza lub okolicy
- urazy głowy z przerwaniem ciągłości szypuły przysadki
ObjawyNiedoczynności tarczycy towarzyszą często subtelnie wyrażone objawy podmiotowe powiązane ze spowolnionym tempem reakcji katabolicznych: - zwiększenie masy ciała
- uczucie zmęczenia, osłabienie, senność, trudności w koncentracji, zaburzenia pamięci, stany depresyjne
- łatwe marznięcie, uczucie chłodu
- przewlekłe
zaparcia
(spowolnienie
perystaltyki
)
- sucha, zimna, blada, nadmiernie rogowaciejąca skóra (
objaw brudnych kolan
) – jako wyraz zmniejszonego przepływu krwi i zahamowania czynności gruczołów łojowych i potowych
- obrzęki podskórne (tzw.
obrzęk śluzowaty
– skutek nagromadzenia glikozaminoglikanów (
kwas hialuronowy
) zatrzymujących wodę (dotyczą twarzy, zwłaszcza powiek), których syntezę hamuje T3)
- łamliwe włosy, czasem przerzedzenie brwi
- zmieniony głos (pogrubienie strun głosowych)
-
bradykardia
zatokowa
- ściszone tony i powiększona sylwetka serca (płyn w worku osierdziowym – obrzęk śródmiąższowy)
- nieregularne miesiączkowanie
DiagnostykaO rozpoznaniu niewydolności tarczycy decyduje całokształt obrazu klinicznego oraz wynik badań hormonalnych – TSH, fT3 i fT4, ewentualnie inne badania w poszukiwaniu przyczyny choroby (jak USG tarczycy czy poziom przeciwciała anty-TPO). W niewydolności pierwotnej stężenie TSH jest podwyższone, we wtórnej i trzeciorzędowej – obniżone. Stężenie fT4 (zwykle także fT3) jest obniżone. LeczenieObowiązuje suplementacja L-tyroksyny (L-T4) w indywidualnie dobranej dawce dobowej, rozpoczynając od dawek małych. Leczenie jest długotrwałe, zwykle dożywotnie. Niedoczynność tarczycy (u zwierząt)Symptomy: - łysienie (na zadzie i szyi, zazwyczaj obustronne)
- ściemnienie skóry
- apatia
Czasami wskazówkami są drażliwość i prychanie. Nie leczona choroba powoduje długotrwałe, poważne następstwa. Dolegliwość obserwowana m.in. u psów rasy
chart angielski greyhound
. Zobacz też Bibliografia
Andrzej Szczeklik
(red.) Choroby wewnętrzne. tom I, II Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005. .
Inne hasła zawierające informacje o "Niedoczynność tarczycy":
Nadciśnienie tętnicze
...
Nabłonek jednowarstwowy
...
Płyn Lugola
...
Polidypsja
...
Zaburzenia rytmu serca
...
Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu
...
Choroby autoimmunologiczne
...
Układ hormonalny
...
Osteoporoza
...
Zespół Downa
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Niedoczynność tarczycy":
Układ hormonalny (plansza 6)
...
Układ hormonalny (plansza 5)
tarczycy (wole), przyspieszoną pracą serca, nadpobudliwością, wytrzeszczem gałek ocznych.
Niedobór tyroksyny powoduje Niedoczynność tarczycy. Objawia się sennością, przytępieniem umysłowym, spowolnieniem.
...
Rośliny użytkowe (plansza 8)
...
|