Samcche-Dżawachetia (
gruz.
: სამცხე-ჯავახეთი, zwana też Meschetią) - region w południowej
Gruzji
, ze stolicą w
Achalciche
. Samcche-Dżawachetia obejmuje sześć prowincji:
Achalciche
, Adigeni, Aspindza,
Bordżomi
,
Achalkalaki
i Ninocminda. Region graniczy z
Gurią
i
Imeretią
od północy,
Dolną Kartlią
i
Wewnętrzną Kartlią
od północnego wschodu,
Armenią
i
Turcją
od południa,
Adżarią
od zachodu. Przez region przepływa
rurociągiem
ropa naftowa
z
Baku
do
Ceyhan
oraz
gaz ziemny
z
Azerbejdżanu
do
Turcji
.
Geografia
W krajobrazie Samcche-Dżawachetii dominują wulkaniczne, głębokie wąwozy oraz niewysokie pasma górskie.
Gruzini określają Dżawachetię mianem "gruzińska Syberia". Taką ocenę zawdzięcza surowym zimom, kiedy to temperatura potrafi spaść poniżej -20 °C, za co odpowiada dość suchy, kontynentalny klimat i znaczne wyniesienie nad poziom morza[1].
W północnej części regionu niedaleko Bordżomi znajduje się
Park Narodowy Bordżomi-Charagauli
, jest on częścią
Małego Kaukazu
. Park jest jednym z największych w Europie, pokrywa on ponad 76 tys. ha
pierwotnego lasu
oraz górskich i wysokogórskich łąk.
Demografia
Zgodnie ze spisem ludności z
2002
roku, region w większości zamieszkują Ormianie Dżawacheccy, stanowią 54% ludności Samcche-Dżawachetia[2]. Pozostałe nacje to
Osetyjczycy
,
Gruzini
i Grecy pontyjscy. Ormianie są najsłabiej reprezentowaną społecznością w regionie[3]. Podobnie jak Abchazi czy Południowi Osetyjczycy domagają się oni autonomii, jednak ich "walka" o suwerenność w odróżnieniu od narodów z północy Gruzji, ma charakter niemal zupełnie bierny. Zamieszkują południowo-wschodnią część regionu i w znaczącej części są zatrudnieni w rosyjskich bazach wojskowych. Jednocześnie region ten wolny jest od targających innymi regionami Kaukazu, konfliktów na tle etnicznym.
Region ten zamieszkiwali Turcy meschetyjscy zesłani przez
Stalina
w
1944
r. do Kotliny Fergańskiej, zarzucał im sprzyjanie armii niemieckiej. Ich miejsce zajęli sprowadzeni z innych regionów Gruzini. W czasach implozji
ZSRR
dawni mieszkańcy Meschetii , tj. Turcy meschetyjscy padli w Ferganie ofiarą pogromów. Tragiczne wydarzenia z początku ostatniej dekady XX wieku nasiliły ich dążenia do powrotu w rodzinne strony. Obecnie władze Gruzji oraz miejscowi Ormianie odmawiają Turkom meschetyjskim tego prawa[4].
Zabytki
Główne zabytki Samcche-Dżawachetia to skalne miasto -
Wardzia
, położone niedaleko miasta Aspindza oraz twierdza
Chertwisi
- jedna z najstarszych fortyfikacji w południowej Gruzji. Inne, warte uwagi zabytki to kompleksy klasztorne Sapary i Zarzmy.
Linki zewnętrzne
Przypisy